Voor de zomer sloten GGZ Nederland en andere belanghebbende partijen in de ggz een bestuurlijk akkoord met de overheid over de toekomst van de geestelijke gezondheidszorg. Belangrijke punten: de eerstelijnszorg wordt uitgebreid, meer ambulante zorg, het aantal bedden wordt teruggebracht, meer transparantie over zorgkosten en effectiviteit en ook de stigmatisering moet aangepakt. Paul van Rooij hoopt door die afspraken weer vooruit te kunnen kijken en te werken aan de verbetering van de zorg. Maar dan moet er op het gebied van de financiën wel rust komen, meent de directeur.
GGZ Nederland vond de bezuinigingen in de ggz onevenredig vergeleken met de somatische zorg. Discriminerend zelfs.
‘Ja, we waren echt verbijsterd over de hardheid van de bezuinigingen, we moeten op een botte manier de overschrijdingen in het budget terugbetalen. We moeten extra bezuinigen om bij te dragen aan het tekort in de gehele zorg. Bovendien is er een eigen bijdrage geïntroduceerd, alleen in de ggz. Het is discriminerend en stigmatiserend dat blijkbaar een geestelijke ziekte anders wordt beoordeeld dan wanneer je een been breekt. Er werd zelfs gesuggereerd dat je door even te praten met de buurvrouw ook geholpen bent. De suggestie dat geestelijke gezondheidszorg een luxe zou zijn, doet onrecht aan wat er werkelijk gebeurt in de ggz.’
GGZ Nederland vroeg Kamerleden en ambtenaren naar hun associaties met de ggz. Op nummer één stond dokter Rossi uit de serie ‘Gooische Vrouwen’. Een opmerkelijk imago.
‘Op twee stond de serie “In Therapie”. Beide zijn fictie. Dat heeft te maken met onwetendheid, maar ook met de onzichtbaarheid van de sector en de doelgroep. De mensen die gebruik maken van de ggz zijn vaak niet mondig, staan aan de zijkant van de samenleving. Het is niet een doelgroep die meteen op het netvlies staat. Uit onderzoek blijkt dat mensen niet verwachten dat ze ooit een psychische ziekte krijgen. Wel dat je een ongeluk kan krijgen of een been kan breken. En dat is vreemd, want vier op de tien mensen krijgen in hun leven te maken met een psychische stoornis.’
Welke taak heeft GGZ Nederland om de zichtbaarheid en het imago te verbeteren?
‘We hebben na de bezuinigingen vorig jaar heel veel Kamerleden uitgenodigd bij ggz-instellingen. Er zijn veel werkbezoeken geweest en dat heeft wel voor een kentering gezorgd. Daar heeft de brancheorganisatie zeker een rol in, maar ook de instellingen en de professionals zelf. Door steeds maar te vertellen wat zij precies doen. Ook is er een stichting opgericht die werkt aan het verminderen van het stigma en het beeld van de patiënt in de ggz. Er bestaan voornamelijk twee beelden over de ggz: het zijn gevaarlijke mensen die overlast veroorzaken en opgesloten moeten worden, types die met wapens zwaaien en anderen neerschieten. Of het beeld van mensen die heel zielig en in de war zijn, niet goed voor zichzelf kunnen zorgen. De verkommerden, de verslaafden. Terwijl dat maar een klein deel van de patiënten is.’
Lees verder in Zorg + Welzijn Magazine nr 9, september 2012.