Onderzoeker Elena Ponzoni van Kennisplatform Integratie & Samenleving doet al jaren onderzoek naar de rol van migrantenorganisaties en de relatie met professionals als het gaat om opvoedondersteuning en jeugdbeleid. In die relatie gaat het nogal eens mis, weet ze inmiddels. ‘Professionals zien migrantenorganisaties vaak als tolk of een brug naar een moeilijk te bereiken groep: migranten. Zij ze geven een folder met hun aanbod en hopen dan dat migrantenorganisaties cliënten doorverwijzen. Maar daar kunnen de informele werkers niks mee. Ze voelen zich door deze benadering niet gewaardeerd.’ Professionals vinden op hun beurt weer vaak dat dat zelforganisaties mensen afschermen van de samenleving en professionele hulp.

Gesprekken

De vrijwilligers bij migrantenorganisaties zijn vaak het eerste aanspreekpunt voor ouders wanneer zij vragen of problemen met de opvoeding hebben. Praten over opvoeden is moeilijk voor deze groep, dus zij doen dat eerder bij iemand die hun achtergrond kent. ‘Vrijwilligers bij migrantenorganisaties  kunnen zoveel meer dan alleen doorverwijzen. Zij kunnen gesprekken op gang brengen in de  migrantengemeenschap waardoor ouders en ook met elkaar in gesprek gaan over: hoe voeden we onze kinderen op? Wat is onze positie als opvoeder in de samenleving? Gaan mijn kinderen bijvoorbeeld naar een Islamitische of openbare school? Hoe ga ik om met de spanningen in de samenleving, radicalisering, uitsluiting?’ Ze proberen het isolement van gezinnen tegen te gaan en de communicatie tussen verschillende generaties te bevorderen.

Welke vormen van samenwerking zijn denkbaar in het jeugdveld, tussen formele en informele werkers, welke rollen hebben de verschillende partijen daarbij en welke voorwaarden zijn er voor duurzame samenwerking? Lees hier het onderzoek ‘Opvoedondersteuning in de multi-etnische wijk. Verbindingen tussen wijkteams en informele ondersteuners.’ 

Opvoedondersteuning

‘Informele werkers en sleutelfiguren die pedagogische gemeenschappen opbouwen, willen het liefst dat de professional hen daarbij ondersteunt en faciliteert’, vervolgt de onderzoeker. Bijvoorbeeld door te helpen bij het aanvragen van subsidie en het begeleiden bij moeilijke opvoedproblemen en hun expertise beschikbaar te stellen, zodat deze groepen ouders ook in aanraking komen met de beschikbare pedagogische kennis.  Informele werkers zien de professional als netwerker, coördinator en sparringspartner. ‘We zien dat sommige professionals die ondersteunende rol wel willen pakken; zij noemen dat immers de nieuwe invulling  van hun werk. Maar toch is het niet zo vanzelfsprekend voor iedereen.’

Samenwerkingsverband

Om die betere samenwerking vorm te geven, heeft Ponzoni interactief onderzoek gedaan. Tijdens een tweedaagse onderzoekswerkplaats kon een aantal professionals en vrijwilligers uit 5 samenwerkingsverbanden in met elkaar gaan ontdekken op welke verschillende manieren zij elkaar kunnen versterken en  hoe die samenwerking beter kan. ‘Tijdens het onderzoeksproces wordt zo de samenwerking al versterkt. Zo hebben de deelnemers al samen plannen gemaakt; bijvoorbeeld om wijkgerelateerde problematiek samen op te pakken.’

Stageplek

Ponzoni geeft een voorbeeld: ‘Informele werkers zien in hun wijk jongeren die maar geen stageplek kunnen vinden en daardoor in een negatieve spiraal terecht komen. Ze voelen zich uitgekotst door de samenleving. Samen met professionals uit de wijkteams gaan zij dit probleem aanpakken, door partijen die hier iets aan kunnen doen bij elkaar te brengen. Er komt een kerngroep van professionals en informele werkers die meegedaan hebben aan de onderzoekswerkplaats. Zij nodigen de gemeente, scholen en stage-aanbieders uit om samen een oplossing te vinden.’

Visie

Belangrijk voor de samenwerking tussen professionals en informele werkers is een gezamenlijke visie, zo blijkt uit het onderzoek. ‘Partijen moeten niet alleen weten van elkaars bestaan, maar ook begrijpen wat de andere precies doet. Een duidelijk beeld krijgen van wat je aan elkaar kunt hebben, betekent in dit geval vaak leren zien hoe de andere bij kan dragen aan het welzijn van gezinnen.’