Milouska Meulens verdrong jarenlang haar jeugd, stortte in en kwam er bovenop
Schaamte maakte dat journaliste en presentatrice Milouska Meulens (48) zich altijd groot hield en lang niet sprak over haar jeugd die gekenmerkt werd door armoede, veel verhuizingen en het vertrek van haar vader. Tot ze ruim twee jaar terug letterlijk instortte.
‘Ik heb een heleboel gaten in mijn geheugen’, verontschuldigt Milouska zich halverwege het gesprek als ze het antwoord op een vraag schuldig moet blijven. Die ‘gaten’ hebben meerdere redenen. Zo is Milouska een groot deel van haar leven bezig geweest met ‘verhullen’ en ‘wegstoppen’ van alles dat niet prettig, of in haar ogen ‘schaamtevol’, was.
Waaronder haar jeugd. Ook wordt in de Caribische cultuur, veel meer dan in de Nederlandse, volgzaamheid en gehoorzaamheid verwacht van kinderen. Dus is het niet gebruikelijk om je ouders te bevragen, laat staan kritiek te hebben.
Maar nu is ze bezig die gaten te dichten, want ze werkt aan een autobiografisch boek over haar ‘versnipperde jeugd’ en de thema’s die daarmee samenhangen: migratie, ontworteling, armoede, de zoektocht naar een beter leven, schaamte en een hoge lat.
Heb je herinneringen aan je eerste vijf jaar op Curaçao?
‘Alleen flarden. Dat ik ’s avonds met mijn vader in het pikdonker naar de volle maan keek, dat mijn moeder aan het werk was in de tuin waar een oude koelkast stond die dienstdeed als speelgoedkast. Dat soort beelden.’
En van je eerste aankomst in Nederland?
‘Ook flarden. Het was koud en ik herinner me sneetjes witbrood met hagelslag, wat superdeluxe was.’
Een versnipperde jeugd noemt Milouska de jaren tussen pakweg haar vijfde en haar zestiende. Het zijn de jaren tussen de eerste emigratie van Curaçao naar Nederland en het jaar dat ze op zichzelf gaat wonen. Versnipperd vanwege de vele verhuizingen: tussen haar vijfde en tiende (r)emigreert het gezin, Milouska is de oudste van vier kinderen, meermaals van Curaçao naar Nederland en weer terug. En ook in Nederland wordt er nog veel verhuisd. Milouska: ‘Ik denk dat ik minstens op elf verschillende scholen heb gezeten Mijn moeder was altijd op zoek naar een plek waar het beter was.’
Hoe was dat voor jou?
‘Als kind was ik daar niet zo mee bezig, ik was heel meegaand: het was nou eenmaal zo. Maar als volwassene heb ik me vaak afgevraagd of het goed voor me is geweest. Als je als kind zoveel in beweging bent, doet dat iets met je.’
Wat heeft het met jou gedaan?
‘Het heeft gemaakt dat ik heel flexibel ben. Ik pas me makkelijk aan en voel me overal thuis. Maar tegelijkertijd voel ik me nergens thuis. Ik hou van Holland, maar het voelt niet als thuis. Op Curaçao kon ik echter ook niet meer wennen, merkte ik toen ik daar op mijn vijfentwintigste een jaar ging werken. Dat blijft een worsteling en een zoektocht: waar hoor ik, waar ben ik thuis?’
En dat geldt ook voor haar ouders. Met name haar vader kan niet aarden in Nederland. Hij gaat uiteindelijk voorgoed terug naar Curaçao als Milouska dertien is. Haar moeder, beperkt door een beenamputatie, blijft zonder inkomen achter met vier kinderen.
Hoe was het contact met je vader na zijn terugkeer naar Curaçao?
‘Heel summier. Ik schreef hem brieven en soms kwam er een brief terug, maar meestal alleen een kaartje met mijn verjaardag en met Kerst.’
Hoe voelde dat?
‘Het was een hele tijd niet duidelijk dat hij niet terugkwam, dus ik heb heel lang hoop gehouden dat hij weer terug zou komen.’
Was je boos toen dat niet gebeurde?
‘Boos kwam pas veel later, toen ik zelf kinderen had en dacht: “Dat zou ik nooit kunnen: mijn kinderen in de steek laten.”‘
Heb je je hem er ooit naar gevraagd?
‘Nee, dat is een van de gaten. Ik wil het wel graag weten, maar hemzelf kan ik het helaas niet meer vragen. Hij is in 2017 overleden.’
Ook in een rijk land als Nederland leven steeds meer mensen in armoede. Van alle Nederlanders leeft 6,2 procent, dat zijn iets meer dan 1 miljoen mensen, onder de armoedegrens. Van hen leven er 391.000 in langdurige, dat betekent minstens vier jaar, onder de lage inkomensgrens. in armoede. Dat is 2,5 procent van de bevolking. Wat kunnen professionals doen om mensen uit de armoede te krijgen?
