Opvallend is dat er vorig jaar 10 procent minder mannen hun leven beëindigden. In 2018 pleegden 1176 mannen suïcide. Onder vrouwen nam het aantal zelfdodingen juist iets toe, tot 653. Het aantal zelfdodingen onder mannen was al jaren ongeveer twee keer zo hoog als onder vrouwen. Verder valt op dat het aantal zelfdodingen onder jongeren van 10 tot 20 jaar flink is afgenomen, van 81 in 2017 naar 51 vorig jaar.

Effectieve aanpak

‘Sinds de invoering van de Landelijke Agenda Suïcidepreventie vinden in veel gemeenten en in zorgorganisaties effectieve aanpakken plaats om het aantal suïcides terug te dringen. Maar we zijn er nog lang niet’, zegt Judith de Heus, klinisch psycholoog en manager hulpverlening bij 113 Zelfmoordpreventie. De Landelijke Agenda Suicidepreventie is een samenwerkingsverband voor een meerjarige aanpak om suïcide te verminderen.

Zelfdoding

Volgens deskundigen bij 113 Zelfmoordpreventie moeten we niet te vroeg juichen: ‘In 2018 zijn er in totaal 1829 zelfdodingen geweest, 88 minder dan het jaar ervoor. In 2017 zagen we ineens een piek,’ zegt Renske Gillissen, onderzoeker suïcidepreventie bij 113. ‘Je kunt zeggen dat het cijfer in 2018 weer op het “oude niveau” is en de stijging niet verder gaat. We kunnen pas van een echte daling spreken als de cijfers enkele jaren achtereen omlaag gaan.’

Emotionele vangrails

‘We moeten onverminderd blijven inzetten op het bouwen van emotionele vangrails in de samenleving’, aldus Judith de Heus. ‘Door het beperken van de toegang tot dodelijke middelen en door de zorg voor suïcidale mensen bereikbaar en beschikbaar te maken. We hebben nog altijd wachtlijsten in de zorg.’ Vangrails voor mensen met suïcidegedachten worden ook gevormd door “gatekeepers” in allerlei sectoren te trainen, zoals in de zorg, het onderwijs, in schuldhulpverlening en in de sociale wijkteams. Belangrijk is, aldus De Heus, dat ook de berichtgeving in de media veilig gebeurt, ‘om het copycat-effect zoveel mogelijk te beperken’.

Bespreken

‘We zijn pas klaar’, zegt De Heus, ‘als iedereen in Nederland weet dat zelfmoord een onderwerp is dat je bespreekt, met elkaar of met een hulpverlener. Wij moeten met elkaar streven naar een land waarin niemand eenzaam of radeloos sterft door zelfmoord.’

Hulp nodig of advies over een cliënt? Kijk op de website van 113-zelfmoordpreventie>.