Door Frank van IJzerloo – Veel jongeren kampen met meerdere problemen. Ze vallen uit op school, hebben verslavingsproblemen, durven of kunnen niet naar huis, hebben vastgezeten, zijn geconfronteerd met misbruik of mishandeling, missen een dak boven hun hoofd, zitten met schulden, enzovoort. Hun problematiek is vaak een samenstelling van problemen op meerdere domeinen (zorg, wonen, werk, welzijn, onderwijs en justitie).

Meerdere problemen betekent in Nederland meerdere instanties. Alle jongeren die met meerdere problemen tegelijk kampen, hebben met een veelheid van instellingen te maken. Soms met wel meer dan twintig en regie ontbreekt. Anderzijds komt het ook voor dat ze bij geen enkele instelling op de kaart staan, omdat ze een uitzondering vormen op bestaand beleid en bestaande regels. Ze behoren niet tot de bestaande doelgroepen van beleid. Ze willen wel worden geholpen, maar voldoen niet aan de geldende criteria. Ze zijn te oud voor de jeugdzorg, te jong voor een uitkering, te arm voor een woning, niet gekwalificeerd voor een leerwerktraject, en ga zo maar door.

Nu is het natuurlijk niet zo dat hulpverleningsorganisaties hun werk niet goed doen, integendeel. De organisaties zijn bedreven in het aanpakken van de problemen waarin zij gespecialiseerd zijn. Maar hulpverleners letten vooral op zaken waar zij zelf wat aan kunnen doen. Onbedoeld ontstaat er dus een selectiebeleid: alleen de kansrijke doelgroepen komen in aanmerking voor hulpverleningstrajecten.

Maatwerk
Het huidige apparaat van hulpverlening is daarom niet adequaat. Er is maatwerk nodig om te voorkomen dat het huidige systeem met al zijn tekortkomingen permanent kansloze jongeren produceert. Dit is – zeker gezien de ronduit moeilijke doelgroep – geen eenvoudige taak. Toch zijn er lokale initiatieven om jongeren die nergens terecht kunnen, nog een nieuwe kans te bieden. Het MKB Netwerkproject in Leiden is zo’n initiatief.

Het MKB Netwerkproject richt zich op jongeren die door andere hulpverlenende instanties zijn opgegeven of onvoldoende worden geholpen. Doel van het project is om jongeren die tussen wal en schip vallen, te koppelen aan volwassenen die ze kunnen helpen. Het gaat om jongeren die kampen met meerdere problemen die ze, om wat voor reden dan ook, niet zelf kunnen oplossen. Deze jongeren hebben op het moment dat ze binnenkomen geen werk en gaan niet naar school. Daarnaast gaat het om volwassenen die in termen van een netwerk iets te bieden hebben aan deze jongeren. Dit gaat niet altijd meteen om een baan of opleiding, maar om de eerste kleine stap in die richting.

U kunt het hele artikel lezen in Zorg + Welzijn Magazine nummer 10, oktober 2008