‘Ik denk dat we ons zo onderhand moeten afvragen of die nadruk op een wijkteam met allemaal generalisten wel zo’n goed idee is’, zegt de MEE-directeur in het decembernummer van Zorg + Welzijn. ‘Ik zou liever een generalistisch werkend team zien met daarbinnen voldoende specialistische kennis. Met name de mensen met zwaardere problematiek hebben dat nodig.’
Specialistische kennis
Bijna een jaar na de roemruchte transitiedatum 1 januari 2015 blijkt Jan de Vries op essentiële punten flinke aarzelingen te hebben bij al te veel lokale vrijheid. Zoals dus bij ‘het borgen’ van de specialistische kennis van de leden van een wijkteam.
Expertise op peil
‘Ik vind dat bij de inkoop en inrichting van wijkteams door gemeenten veel te weinig rekening wordt gehouden met dat de expertise van hun wijkteams op peil moet blijven. Waar die expertise verdwijnt, is dat zeer nadelig voor mensen voor wie meedoen toch al niet vanzelfsprekend is.’
Eenzaamheid
De Vries maakt zich zorgen over de groep die te licht is voor de Wet langdurige zorg (Wlz), maar te zwaar lijkt voor de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Mensen die door psychosociale problematiek of een verstandelijke beperking in de maatschappelijke opvang terechtkomen, op straat terecht komen of thuis vereenzamen. Deze mensen hebben casemanagement nodig, cliëntondersteuning, outreachende professionals. Maar dat ziet De Vries te weinig. Hij ziet wel te veel wijkteams die min of meer een nieuw indicatieloket zijn geworden.
Lees het hele interview met MEE-directeur Jan de Vries in het decembernummer van Zorg + Welzijn.
Ontvang nu 2 jaar Zorg + Welzijn magazine voor de prijs van 1 jaar >>
Helemaal mee eens. Dit zie ik ook in het wijkteam in de plaats waar ik werk. Sterker nog, de persoon met specialistische kennis die gedetacheerd is vanuit MEE krijgt geen contract volgend jaar. Oftewel er is geen plek meer voor MEE. Dit vind ik erg spijtig. De medewerker van voormalig BJZ heeft een eigen caseload en geen plek in het wijkteam. De Gemeente trekt zijn eigen plan met desastreuze gevolgen. Kinderen raken buiten beeld, de expertise en ervaring van medewerkers is onvoldoende. Je kunt jezelf naar mijn mening alleen een generalist noemen als je voldoende kennis en expertise hebt verworven van verschillenden specialismen.
Specialistische professionals die 'normaal wat kan, speciaal wat moet' nastreven, maximaal appellerend aan eigen regie en eigen kracht, samen met het netwerk van de client !
Deze professional kan met een pallet aan methodische interventies (vanuit een onafhankelijke clientondersteuning werken aan sociale netwerk versterking, waar nodig met hulpvraagverduidelijking en casemanagement, outreachtend waar nodig taakgericht maatwerk leverend.
De specialist weet zo ook generalist te zijn. De client weet zich ondersteund en de benodigde zorg weten we goedkoper te organiseren: écht maatwerk dus, en was dàt niet waar we de zorg voor willen veranderen ?!
Ik herken 'het gat in zorg' tussen WLZ en WMO waar Jan de Vries het over heeft, en ook dat is m.i. wat de inzet van MEE als terzake kundige professional legitimeert (zachte landing) ! Zoek dus de lokale samenwerking met andere partijen waar je kunt en blijf zuinig op alle kennis en kundigheid die je als MEE NL reeds ontwikkeld hebt !
MEE Zeeland heeft besloten om van een categorale/exclusieve organisatie ter transformeren naar een integrale/inclusieve organisatievorm. Wij hevelen onze taken en al onze primairproces medewerkers (clientondersteuners, gedragsdeskundigen, ondersteunende functies) over naar (overwegend) maatschappelijk werkorganisaties. Wij schrappen onze overhead (staf, directie en gebouwen) en houden ingaande 2016 op als zelfstandige organisatie. Hiermee beogen we het voor burgers met een ondersteuningsvraag eenvoudiger en overzichtelijker te maken. Clientperspectief en medewerkersperspectief (in die volgorde) is hierbij leidend geweest. Het biedt ook perspectief om goed aan te sluiten binnen de gebiedsteams en toegangsfuncties en daarbinnen onze specialistische kennis in te brengen en te verbinden met verschillende kenniswerkers. Investeren in kennis, innovatie en vakmanschap is en blijft natuurlijk cruciaal. Maar ook bundeling van krachten en durven loslaten van institutiebelangen. Ben graag bereid dit voor de redactie nader toe te lichten. Peter Brakman, tot 1 januari 2016 bestuurder van MEE Zeeland.
MEE vecht voor overleving, dat is duidelijk. De discussie over generalisten en specialisten wordt ook in deze context gevoerd. Het lijkt me verstandig om de professionele ontwikkeling van (meer) generalisten door te zetten en niet nu al op de rem te willen trappen. Mensen met een handicap hebben niet alleen problemen die om een specialistische aanpak vragen. Als het nodig is om een specialist in te schakelen, dan moet dat uiteraard kunnen. Problemen van mensen zijn grotendeels door generalisten te 'verhelpen'.
Ik deel wel de conclusie dat veel wijkteams het nieuwe indicatieloket zijn geworden. Van het CIZ kreeg ik vaak de bibbers. Een stukje DDR in Nederland? De wijkteams zijn door hun amateurisme helaas toch een graadje erger. Er wordt weer veel gekwekt over klanten, die met een voorliggende voorziening vaak niet de begeleiding krijgen die ze nodig hebben. In de decentralisaties staat de wens van instellingen om te overleven centraal. Gemeenten houden angstvallig de hand op de knip. De klant staat nog altijd in de kou.
De sociaal generalist. Laten we de vergelijking maken met de huisarts, een medisch generalist. Als we een groep medisch specialisten samen in een huisartstenpost zetten hebben we nog steeds geen medisch generalist (=huisarts). Dan hebben we een groep medisch specialisten, niets meer en niets minder. Dit geldt uiteraard ook voor sociaal specialisten: als zij samen in een team zitten zijn zij nog steeds geen sociaal generalisten, maar een team sociaal specialisten. Tja. En dat was nou net niet de bedoeling. Het spijt me voor de heer de Vries, maar hij zit er zowel feitelijk als principieel erg naast. Jammer voor sommige MEE(dewerkers) inderdaad.
Dat komt er van als je jaren bezig bent geweest met je toko op te kloppen met zgn. specialistische zorg waarvan een deel gewoon thuishoorde bij het AMW. Marktwerking:laat me niet lachen