Door Annette Rebel – ‘Eergerelateerd geweld komt veel vaker voor dan we
denken’, weet Saskia van Aalst. ‘Eerwraak haalt af het toe het nieuws, omdat er
dan een dode valt. Maar intimidatie, dreiging en mishandeling van mannen gebeurt
veel frequenter zonder dat we dat weten.’ (Afbeelding:
href=”http://www.dutchxcess.nl/php/images/eerwraak.jpg” target=_blank
name=”Eerwraak in Nederland”>Renate van der Zee, ‘Eerwraak in Nederland’ ) (16 april 2007)
Tweede en derde generatie
In traditionele culturen is eergerelateerd geweld nog steeds heel gewoon.
Niet alleen onder de eerste immigranten. Ook de tweede en derde generatie Turken
en Marokkanen houden de tradities in ere. Van Aalst: ‘Daarmee wordt het ook deel
van onze Nederlandse cultuur.’
Ontluisterend beeldMeerdere Kamervragen over
mannelijke slachtoffers van eergerelateerd geweld vormden voor het ministerie
van VWS aanleiding om hier onderzoek naar te doen. Dat moest een realistisch
beeld opleveren van de aard van de problemen, de omvang en de
opvangmogelijkheden. Saskia van Aalst en Roy Johannink van In-pact voerden dit
onderzoek uit. Zij kwamen met een ontluisterend beeld.
Traditionele padenEr zijn verschillende groepen
slachtoffers van eergerelateerd geweld. Grofweg zijn dat de mannen die afwijken
van de traditionele paden. Saskia van Aalst: ‘Mannen met homoseksuele contacten
vormen in ons onderzoek een relatief grote groep. Een andere categorie
slachtoffers bestaat uit de uitverkoren daders die eergerelateerd geweld
dient toe te passen om de familie-eer te zuiveren. Deze (beoogde)
daders krijgen het geweld tegen zich gekeerd als zij in de ogen van de
familie het eergerelateerd niet of verkeerd hebben toegepast.’
Geheime relatie
Van Aalst over de overige groepen slachtoffers: ‘Die bestaan
uit zijn mannen die zich willen onttrekken aan een voorbestemd
huwelijk, mannen die er een geheime relatie op nahouden en mannen die een
interetnische relatie hebben.’
Nederlandse puberVan dat laatste, de
interetnische relatie, kunnen ook Nederlandse mannen het slachtoffer
worden, weet Van Aalst. ‘Zo hoorde ik van een Nederlandse puber die in zee ging
met een Marokkaans meisje dat door haar familie zou worden uitgehuwelijkt. Die
jongen werd flink bedreigd door de familie van het meisje.’
Onduidelijke omvangEen onderdeel van de
onderzoeksopdracht is niet gelukt: de omvang van de problematiek bepalen. ‘Het
is zo’n taboeonderwerp en maar weinig mannen komen ermee naar buiten, dat we dat
niet voor elkaar kregen,’ licht Van Aalst toe. ‘Wel vermoeden materiedeskundigen
dat het aantal mannelijke slachtoffers even groot is als het aantal vrouwelijke
slachtoffers.’
LeurenZonder heldere cijfers bestaat het risico van
mystificatie van het probleem. Daarom bevelen de onderzoekers VWS een
vervolgonderzoek aan. Wel duidelijk is het grote gebrek aan opvang voor
mannelijke slachtoffers van eergerelateerd geweld. ‘Die mannen kunnen bijna
nergens terecht. Soms moet er geleurd worden met slachtoffers om een plek te
regelen. Zo schrijnend. Daarom is ons belangrijkste advies aan VWS: zorg voor
meer opvang van deze mannen.’
