‘We moeten opnieuw behangen,’ zucht Anja. ‘Kijk die naden… Toen mijn vriend
eergisteren in het ziekenhuis werd opgenomen, had ik het niet meer op een
rijtje. Ik heb een potje zitten janken. Goed bericht is dat de
woningbouwvereniging heeft toegezegd de vloerbedekking te vergoeden. Ze vonden
het zo zielig dat ik al drie maanden in de rotzooi zit.’ Anja zakt tussen de
troep in een stoel en steekt een sigaret op. ‘Je bent wel een stuk opgeschoten
om je huis op orde te krijgen,’ moedigt gezinscoach Gerda Otto haar aan. ‘Zie je
wel dat je het kunt. Heb je nog een gesprek gehad met de schuldhulpverlening?
Anja vertelt over haar rondgang bij de instanties van de afgelopen week. ‘En
gaat het met Miranda al beter en op school?’
Regie
Bij de gezinscoaching in Drenthe zoekt de coach naar de krachten in een
multiprobleemgezin. Hij gaat naast het gezin staan, wint het vertrouwen en sluit
aan op de hulpvragen die het gezin aangeeft. De gezinscoach bespreekt de doelen
met het gezin en gaat stap voor stap op weg naar een situatie waarin het gezin
zelf weer de regie neemt over het leven en over de gewenste hulpverlening. ‘We
werken in kleine stapjes,’ zegt Gerda Otto, gezinscoach bij de Stichting
Welzijnswerk (SWW) Hoogeveen. ‘Je begint met een klein doel, zoals het huis op
orde brengen en bouwt daar voorzichtig op verder.’
ContactenVia contacten van het gezin met de
buitenwereld, zoals de wijkagent, de school of het buurtnetwerk, klopt de
gezinscoach aan bij het gezin. ‘Vaak blijken gezinnen niet eens zelf een
probleem te onderkennen.’
Twintig hulpverlenersOpvallend is dat veel probleemgezinnen de hulpverlening
afgezworen hebben, en omgekeerd is het net zo. ‘Gezinnen zeggen meestal
dat hulpverleners niet naar ze luisteren. Andersom geeft de hulpverlening aan
dat het gezin niet past in het hulpaanbod. Wij proberen die verbinding opnieuw
te leggen. Vervolgens moet je zoeken naar de krachten in het gezin. Mensen
aanpreken op wat ze zelf kunnen. Anja heeft een uitgebreid sociaal netwerk,
waarin mensen zitten die haar kunnen ondersteunen.’
Klein onderdeel
Uit het project bleek dat in veel probleemgezinnen talloze hulpverleners
betrokken zijn, zonder dat het gezin dat zelf zo ervaart, constateert Anneke
Jonker, manager bij SWW Hoogeveen. Die professionals nemen elk een klein
onderdeel van de hulp voor hun rekening, maar hebben onderling geen contact. ‘In
sommige gezinnen lopen meer dan twintig hulpverleners rond. De gezinscoach moet
de druk van de hulpverlening op het gezin verminderen door ze zelf de regie in
handen te geven. Veel cliënten leunen dan achterover en geven de sturing over
hun problemen uit handen.’
Kracht
De rol van de gezinscoach naast het gezin brengt volgens Jonker niet het
risico mee dat de coach te veel het perspectief van het gezin omhelst: ‘Je moet
de randvoorwaarden goed organiseren, zoals intervisie, werkbegeleiding en
ondersteuning van de coach. Het is juist belangrijk om te zoeken naar de
mogelijkheden van het gezin. Als je alleen de beperkingen ziet, zie je de kracht
niet meer.’
LappendekenZes maanden tot maximaal één jaar blijft de gezinscoach in
het gezin. Het is niet de bedoeling dat de coach een extra hulpverlener wordt.
De gezinscoach komt om de lappendeken van zorg te coördineren en te
structureren. Vervolgens brengen het gezin en de gezinscoach een gezinsteam bij
elkaar. Daarin werken gezin, hulpverleners en het sociaal netwerk samen. Het
gezin kiest uit het gezinsteam een coördinator, die de taak van de gezinscoach
overneemt. Het gezinsteam komt een keer in de twee maanden samen om afspraken te
maken en de hulp af te stemmen.
Afstemming
Maar bij die afstemming in het gezinsteam gaat het vaak mis. Uit het
project blijkt dat gezinnen terugvallen in de problemen omdat de aangewezen
coördinator in het gezinsteam zijn werk niet doet. Bovendien laten ook de
hulpverleners het vaak afweten. ‘Het is het multiprofessional disorder
probleem,’ zegt Anneke Jonker. ‘Als er veel mensen langs de kant staan en
je valt in het water, heb je de minste kans dat er iemand in springt om je te
redden. Ik denk dat de hulpverlening niet alleen op hun eigen vakgebied maar
integraal naar gezinnen moet kijken.’
Lees ook:
href=”https://www.zorgwelzijn.nl/portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/tsge_portlet_zw_search_actionOverride/___2Fportlets___2Fts___2Fge___2Fsearch1___2Fcontent___2FgoToResult/_windowLabel/tsge_portlet_zw_search/tsge_portlet_zw_searchchannelId/5601/tsge_portlet_zw_searchitemId/55470/_desktopLabel/zorgwelzijn/_pageLabel/tgse_page_search_results/index.html”>Tilburg
blij met gezinscoaches
href=”https://www.zorgwelzijn.nl/portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/tsge_portlet_zw_search_actionOverride/___2Fportlets___2Fts___2Fge___2Fsearch1___2Fcontent___2FgoToResult/_windowLabel/tsge_portlet_zw_search/tsge_portlet_zw_searchchannelId/5601/tsge_portlet_zw_searchitemId/55470/_desktopLabel/zorgwelzijn/_pageLabel/tgse_page_search_results/index.html”>
//18 APR 2006
portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/tsge_portlet_zw_search_actionOverride/___2Fportlets___2Fts___2Fge___2Fsearch1___2Fcontent___2FgoToResult/_windowLabel/tsge_portlet_zw_search/tsge_portlet_zw_searchchannelId/20107/tsge_portlet_zw_searchitemId/52731/_desktopLabel/zorgwelzijn/_pageLabel/tgse_page_search_results/index.html”>Beoogde
invoering van gezinscoach loopt averij op: Huiverig voor gezinsdrama’s
href=”https://www.zorgwelzijn.nl/portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/tsge_portlet_zw_search_actionOverride/___2Fportlets___2Fts___2Fge___2Fsearch1___2Fcontent___2FgoToResult/_windowLabel/tsge_portlet_zw_search/tsge_portlet_zw_searchchannelId/5601/tsge_portlet_zw_searchitemId/55470/_desktopLabel/zorgwelzijn/_pageLabel/tgse_page_search_results/index.html”>
//23 FEB 2005
portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/tsge_portlet_zw_search_actionOverride/___2Fportlets___2Fts___2Fge___2Fsearch1___2Fcontent___2FgoToResult/_windowLabel/tsge_portlet_zw_search/tsge_portlet_zw_searchchannelId/20107/tsge_portlet_zw_searchitemId/52936/_desktopLabel/zorgwelzijn/_pageLabel/tgse_page_search_results/index.html”>Effectieve
hulpverlening of nieuwe organisatorische laag: Gezinscoach is geen
wondermiddel
href=”https://www.zorgwelzijn.nl/portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/tsge_portlet_zw_search_actionOverride/___2Fportlets___2Fts___2Fge___2Fsearch1___2Fcontent___2FgoToResult/_windowLabel/tsge_portlet_zw_search/tsge_portlet_zw_searchchannelId/5601/tsge_portlet_zw_searchitemId/55470/_desktopLabel/zorgwelzijn/_pageLabel/tgse_page_search_results/index.html”>
//15 OKT 2003
