Dat blijkt uit onderzoek van het Nationaal Gevangenismuseum in Veenhuizen (Drenthe). Hoewel veel mannen een gevangenisverleden hebben, kent bijna niemand een ex-gedetineerde, aldus een woordvoerster van het museum. ‘Er rust nog steeds een enorm taboe op; een taboe dat we met zijn allen in stand houden. De omgeving mag niets weten, een nieuwe werkgever ook niet.’

Pech
Uit het onderzoek van socioloog Jos Verhagen, voorheen werkzaam bij de Dienst Justitiële Inrichtingen, blijkt verder dat 80 procent van de gedetineerden door een opeenstapeling van domme pech en foute keuzes achter de tralies is beland, al dan niet in combinatie met alcohol- en drugsgebruik of psychische problemen.

Foute vrienden
Verhagen noemt deze groep de categorie Sad (zielig). ‘Foute vrienden’ blijken de voornaamste oorzaak dat iemand het criminele pad op gaat, aldus de socioloog. ‘Wie met pek omgaat wordt, wordt ermee besmet.’ Gebrek aan scholing staat op een tweede plaats. Drugsgebruik blijkt minder vaak aanleiding tot een veroordeling dan wordt aangenomen.

Psychische problematiek
De categorie Bad (de echte criminelen) maakt 15 procent uit van het aantal (ex-)gedetineerden en 5 procent hoort volgens hem thuis in de categorie Mad (gek). Dan gaat het om mensen met een complexe psychische problematiek.

Tatoeages
Opmerkelijk is dat gedetineerden nog vaak worden vereenzelvigd met uiterlijke kenmerken als nors of eng kijkend en het hebben van tatoeages. ‘Mogelijk dat films en series op de tv medebepalend zijn. Dit beeld wordt onbewust uitgesmeerd over alle gedetineerden’, zegt Verhagen. Op basis van het onderzoek heeft het museum de tentoonstelling (Ex-)gedetineerden ontmaskerd opgezet, die zondag is geopend door staatssecretaris Fred Teeven van Veiligheid en Justitie.

Bron: ANP