In 2009 werd in Amsterdam het eerste Odensehuis in Nederland geopend. Inmiddels zijn er ook huizen in Vlissingen, Wageningen, Groningen en de Hoeksche Waard. Onderscheidend is dat mensen zonder afspraak en/of indicatie bij een Odensehuis naar binnen mogen lopen. Er is altijd een vast programma, maar mensen mogen er ook alleen even langskomen voor een kopje koffie.

Autonomie

‘Voor mensen met dementie is het heel waardevol dat ze kunnen binnenlopen wanneer ze willen’, vertelt Margo Langedijk in vaktijdschrift Activiteitensector. Zij is programmamanager van het Odensehuis. ‘Mensen kunnen midden op de dag behoefte krijgen aan contact, aan antwoorden op een lastige vraag of aan een activiteit.’ Flexibiliteit is een belangrijke rode draad in de Odensehuizen. Maar ook: het geven van autonomie aan mensen.

Activiteiten

Louisa Bosker, coördinator van het Odensehuis in Wageningen: ‘We geven mensen zo veel mogelijk vrijheid om binnen onze structuur te bepalen wat ze willen.’ Als voorbeeld noemt ze de aanleg van een moestuin achter het Odensehuis. Niet iedereen was meteen enthousiast, maar door mensen mee te laten denken over de indeling, de keuze voor de planten en door hen een schets te laten maken, werd de betrokkenheid vergroot. Ook dan zijn er mensen die de activiteit niet blijft aanspreken, vertelt Bosker. ‘Zij lezen liever de krant en dat is ook goed.’

Mantelzorgers

Odensehuizen staan niet alleen open voor dementerenden, maar ook voor naasten. Er zijn gespreksgroepen voor beide groepen. Mensen met een dementie praten met elkaar over hun leven: over de mooie momenten, maar ook over de achteruitgang, over hoe het voelt als je moet stoppen met autorijden en over verhuizen naar een andere woonplek. Margo Langedijk vertelt dat ze ook wel eens mantelzorgers ontvangt die zonder hun partner komen om over vergelijkbare onderwerpen met lotgenoten te praten.

Praatgroep

Het is gebruikelijk dat bezoekers van het Odensehuis meehelpen in de organisatie. Langedijk vertelt over een vrouw die niet vaak komt, maar wel graag wil helpen met het bereiden van de lunch. ‘Dan bellen we haar als het zover is. Dat doet haar zichtbaar goed.’ Verder zijn er werkgroepen waar mensen over hun passies kunnen praten. Bijvoorbeeld over geschiedenis van de stad. In de GedachtenKamer, ook een praatgroep, kunnen mensen hun kennis en verhalen delen. Andere locaties bieden bijzondere workshops aan zoals Qiging, een Chinese bewegingsleer in het Odensehuis in Wageningen.

Dementievriendelijke wijken

De betrokkenheid van de Odensehuizen reiken ook buiten de muren. Zo denken de besuurders en vrijwilligers mee over het dementievriendelijk maken van wijken. In Groningen leidde dat tot een pad bestaande uit witte stoeptegels die naar de supermarkt leiden. Mensen met een beginnende vrom van dementie raken daardoor minder snel de weg kwijt.

Dit artikel is een gedeelte van een artikel uit het augustus/septembernummer van vaktijdschrift Activiteitensector. Lees meer over dit vakblad

Alzheimer Nederland wil een betere kwaliteit en toegankelijkheid van dagbesteding. Juist nu er steeds meer mensen met dementie langer thuis wonen, is dagbesteding belangrijk. Maar die staat sinds de transitie in de zorg onder druk. Lees meer