Door Martin Zuithof –
portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/portlet_tsge_dossiers1_1_actionOverride/___2Fportlets___2Fts___2Fge___2Fdossiers___2Fcontent___2FshowDetailsList/_windowLabel/portlet_tsge_dossiers1_1/portlet_tsge_dossiers1_1channel/20105/portlet_tsge_dossiers1_1id/55416/_desktopLabel/zorgwelzijn/_pageLabel/tsge_page_dossiers/index.html”

target=_blank name=”Franse toestanden”>Sociale spanningen en ongeregeldheden

liggen op de loer, als de aanpak van Marokkaanse jongerenproblemen zich beperkt

tot hard optreden. Dat stelt Eric Bervoets, onderzoeker bij de Politieacademie,

in zijn proefschrift
href=”http://www.bbt.utwente.nl/actueel/politieaanpak_marokkaanse_jong.doc/”

target=_blank name=”Proefschrift Bervoets”>‘Tussen respect en doorpakken’ .

‘Als het harde optreden niet samengaat met voldoende aandacht voor wat er zich

in de wijk afspeelt en voor bewoners die er actief zijn, dan gaat het mis. De

politie moet zich er meer dan nu bewust van zijn dat ze afhankelijk is van het

activisme in de buurt.’

U stelt dat als de politie alleen hard optreedt er rancune ontstaat bij

groepen jongeren. Nou en? ‘Slachteroffergedrag is niet terecht, kun je

zeggen. De politie moet ingrijpen als er grenzen worden overschreden. Maar als

daarmee de jeugd meent dat er rekeningen te vereffenen zijn met de politie en de

sfeer in de wijk er bepaald niet op vooruit gaat, dan hebben alle bewoners er

last van. Ook bewoners die met de politie en de lokale overheid samenwerken,

gooien er sneller het bijltje erbij neer, omdat ze geneigd zijn de rekening bij

de overheid neer te leggen. Bewoners roepen wel heel makkelijk ‘hard aanpakken,

die Marokkanen’. Maar in dat soort probleemwijken liggen de dingen heel

complex.’

U pleit voor nauwe samenwerking met informele netwerken van

buurtbewoners. Wat houdt dat in?‘Je hebt Marokkaanse buurtvaders en

autochtone buurtplatforms. De politie moet met al die partijen contact

onderhouden, vergaderingen bijhouden, weten wat er speelt. En niet alleen als er

incidenten zijn de wijk mobiliseren. In Gouda heb je bijvoorbeeld een

structureel contact tussen politie en buurtactivisten. Daar bestaat een soort

ruilrelatie: bewoners zijn in staat om hun punten te agenderen in ruil voor

informatie en deskundigheid van de politie.’

Heeft u een voorbeeld van een wijk waar uitsluitend hard optreden tot

brokken leidde? ‘In Kanaleneiland in Utrecht. Er waren eind jaren

negentig incidenten die werden gevolgd door ferm politieoptreden met zero

tolerance als uitgangspunt. De verhalen daarover worden anno 2006 nog steeds

verteld door politie en jongeren. Dat zien ze zelf als tekenend voor het oud

zeer dat sindsdien bestaat. Oudere collega’s vertellen die verhalen nog steeds

aan de jongeren die net van Politieacademie komen. Marokkaanse jongeren houden

er ook een vijandbeeld op na en dat werkt al met al niet bevorderlijk.’

‘Het is de laatste tijd wat rustiger, maar dat betekent vaak ook een

verplaatsing van het probleem naar buiten de wijk. De politie gebruikt er een

shortlist waardoor men zich op bepaalde groepen en individuen kan focussen. Die

jongeren worden uit de anonimiteit gehaald en een deel van hen gaat zijn heil

buiten de wijk zoeken.’

portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/_pageLabel/tsge_page_dossiers/portlet_tsge_dossiers1_1search/true/portlet_tsge_dossiers1_1channelId/20105/portlet_tsge_dossiers1_1id/55413/_desktopLabel/zorgwelzijn/index.html”

target=_blank name=Werdmolder>Antropoloog Hans Werdmölder concludeerde vorig

jaar in zijn boek ‘Marokkaanse lieverdjes’ dat alleen een benadering werkt: ‘Dit

mag wel, dat mag niet’. ‘Ik pleit ook voor een wijkpolitie die zich

opstelt als een strenge, maar rechtvaardige huisvader. Maar als ik niet alleen

pleit voor het keihard aanpakken van straatterreur, dan denken mensen nu: die

Bervoets zal wel een softie zijn. Je moet én consequent zijn, voldoende

inlevingsvermogen hebben én investeren in buurtnetwerken. Er is meer dan alleen

keihard aanpakken of gezellig koffiedrinken met Marokkaanse jongeren en

moskeebesturen.’

‘Voorheen spraken politieagenten over ‘de Marokkaanse

jongerenproblematiek’. Alle Marokkaanse jongeren hadden daar ook last van. Er

werden heel veel jongens gecontroleerd die er mee niets te maken hadden. Als je

nu vraagt aan agenten in de wijken die ik heb onderzocht, dan kennen ze veel

meer de namen die bij die jongeren horen. Dit heet focused policing in

plaats van community policing , en doelgerichte handhaving en

preventie.’

‘Dat tweesporenbeleid is in Gouda Korte Akkeren nog het beste gelukt. Dat

is het verhaal van een strenge maar rechtvaardige huisvader, consequent,

voorspelbaar, duidelijke grenzen aangeven. Dat leidt ook tot reacties vanuit

bewoners, waarbij allerlei groepen als een soort van adviseur met de politie

structureel in gesprek zijn. Maar Gouda heeft ook geen grootstedelijke

buitenwijken als Amsterdam Geuzenveld of Utrecht Kanaleneiland. Voor jongeren

zijn er ook minder uitwijkmogelijkheden.’

Hebben andere partijen zoals het welzijnswerk ook een bijdrage

geleverd?‘Mijn verhaal is: de politie kan het niet alleen. Ze heeft ook

haar formele netwerk nodig, zoals het welzijnswerk en de gemeente. Maar de

politie moet ook zorgen voor informele netwerken zoals buurtactivisme. In Gouda

heeft de politie ook heel nadrukkelijk samengewerkt met jongerenwerk. De politie

ziet nog te weinig dat ze voor de handhaving afhankelijk zijn van de

buurt.’

‘Je ziet dat politie, welzijn en gemeenten op hun congressen en

dergelijke vooral met zichzelf bezig zijn. Samenwerking en integraliteit komen

nog te weinig tot stand. Ik durf rustig te stellen dat veel welzijnsinstellingen

niet in de wijk actief zijn. Wat ik heel vaak heb gedaan is het ontmaskeren van

projecten, waarmee wethouders ronkende verhalen hielden, maar die in de praktijk

nauwelijks of niet werden uitgevoerd.’