Het gaat de goede kant op met het VN-Verdrag Handicap en gemeenten, concludeert Movisie en de VNG uit de tweede peiling. Toch ervaren nog gemeenten knelpunten om ervaringsdeskundigen te betrekken bij beleid. Om gemeenten daarbij te helpen heeft Movisie samen met de VNG een inspiratiebundel ‘Organiseer ervaringsdeskundigheid’ gemaakt met verhalen, filmpjes, tips, tools en valkuilen van ervaringsdeskundigen en gemeentelijke (beleids)medewerkers.
Beek voor iedereen
Een van de goede voorbeelden komt uit de Limburgse gemeente Beek. Daar is het platform ‘Beek voor iedereen’ opgezet. In dit platform praten onder andere de wethouder Sociaal Domein, een aantal ervaringsdeskundigen, lokale ondernemers, twee raadsleden, een vertegenwoordigers en de voorzitter van het Gehandicapten platform Beek met elkaar over een inclusiever gemeente beleid in Beek.
Keuring
Het platform heeft bijvoorbeeld onlangs 35 gebouwen van de gemeente en lokale ondernemingen in Beek gekeurd op toegankelijkheid. ‘Bij de toegankelijkheid van een gebouw voor een rolstoel kan iedereen zich wel wat voorstellen, maar je moet ook rekening houden met mensen met een psychische handicap zoals autisme, een verstandelijke beperking of dementie,’ vertelt Anita Boekelman. Boekelman is vice-voorzitter van Platform Beek voor Iedereen, ervaringsdeskundige, raadslid en VN-ambassadeur.
Discotheek
Boekelman geeft een discotheek als voorbeeld. ‘Jongeren met autisme en epilepsie kunnen niet uitgaan. Ze raken overprikkeld door de harde muziek en de lichten. Terwijl ze wel uit zouden willen.’ De discotheek is misschien niet voor iedereen, maar Boekelman ziet overal mogelijkheden. ‘Dat je je niet prettig voelt is al vervelend genoeg. We zouden samen iets aan de omgeving kunnen veranderen om dit om te draaien. Je kunt een discotheek aanpassen door met koptelefoons te werken, met muziek en de volume die jij prettig vindt. Wil je een gesprekje beginnen dan zou je naar een rustiger plekje kunnen.’
Luisteren
Het belangrijkste is dat als je beleid maakt, als gemeente, maar dus ook als ondernemer, dat je in gesprek gaat met de mensen over wie het gaat, zegt Boekelman. ‘Beleid vormen doe je niet meer voor elkaar, dat doe je met elkaar. Betrek de mensen waar het omgaat aan het begin van het proces zodat je bij de besluitvorming kan zeggen dat aan alles en iedereen is gedacht en iedere speler de mogelijkheid heeft gehad om input te geven.’
Cultuurverandering
Gemeenten vinden het soms lastig om ervaringsdeskundigheid te organiseren, omdat de afstand tussen ambtenaren en de leefwereld groot kan zijn. Boekelman: ‘Vergeet niet dat het om een cultuurverandering gaat. Dat gaat stap voor stap. Ga eerst na wat intern de visie is over het betrekken van ervaringsdeskundigheid binnen de organisatie. Dan weet je waar het vertrekpunt ligt. De stappen erna kosten een inspanning van iedere speler waarbij bewustwording over het leven met een chronische ziekte of beperking heel belangrijk is. Maar vergeet ook niet om uit te spreken wat de exacte rol, verantwoordelijkheden en taken van ieder zullen zijn. Dat neemt eventuele gevoelens van bedreiging tegenover ervaringsdeskundigen weg.’
Inclusief werkgeverschap
Bovenop inclusief beleid zijn gemeenten ook verplicht om voldoende mensen met een beperking in dienst te nemen. Daarom gaat de volgende inspiratiebundel van Movisie over inclusief werkgeverschap. De bundel wordt na de zomer verwacht. Ook daarvoor heeft Boekelman alvast een tip: ‘Meld je als gemeente aan als stage-plek voor jongeren op het speciaal voortgezet onderwijs en biedt een werkervaringsplek voor mensen met een chronische aandoening of beperking.’
Voor de tweede bundel over inclusief werkgeverschap zoekt Movisie nog voorbeelden. Heb je een voorbeeld? Neem dan contact op met Bard Briels, b.briels@movisie.nl.