Een warm lentebriesje door het haar en het geluid van
kabbelend water geeft een rustgevend gevoel. Hier, aan de rand van het
Lauwersmeer ligt het Kollumeroord. In dit grote natuurgebied wil de vorig jaar
opgerichte stichting Tom’s Resort na de zomer haar plan realiseren om ernstig
zieke kinderen, maar ook hun ouders, een onbezorgde tijd te geven. ‘Alles mag,
niets moet’, is het motto. In het natuurgebied draait het allemaal om wat de
ouders en kinderen willen. Zij bepalen zelf wat ze willen doen. Tom’s Resort en
samenwerkingspartner YMCA Kollumeroord – dat drie jaar geleden werd opgericht –
ondersteunt hen daarbij. Zo zijn er in het gebied talloze activiteiten te doen,
zoals boogschieten, zeilen, wandelen en abseilen. In het YMCA werken twaalf
opgeleide instructeurs die de jongeren begeleiden bij de buitenactiviteiten. ‘We
hebben geen hightech-programma en geen videospelletjes. Bij ons is het: ‘hier
heb je een stuk touw en maak maar een vlot’.’
Tom’s resort is vernoemd naar de zoon van Jacques van den Berg, één van
de oprichters. Zoon Tom leed aan leukemie. Van den Berg was werkzaam als
ontwerper en vormgever tijdens de bouw van het Kollumeroord. Hierdoor is hij
vaak met zijn zoon in Kollumeroord geweest. Toen Tom overleed, besloot Van den
Berg om, samen met zijn huidige vrouw Sylvie van Rooyen, Tom’s resort op te
richten. Met zijn plannen ging hij naar Pieter Wagemakers, projectmedewerker
YMCA Kollumeroord. Deze hoefde er niet lang over na te denken om het terrein ter
beschikking te stellen. ‘Toen het mis ging met Tom hebben we meteen gezegd: ‘we
gaan ervoor’.’
Zelf kiezen
In het restaurant op het terrein neemt Wagemakers een slok van zijn
koffie. De plek heeft iets weg van een nonchalant strandcafé waardoor het lijkt
alsof het alleen maar voor jongeren is. Maar de witte piano tussen het
bruingekleurde interieur spreekt dit tegen. Wagemakers vertelt dat kinderen en
volwassen, die sommige activiteiten eng vinden, ook binnen in één van de zeven
beschikbare huisjes spelletjes kunnen doen. ‘Ik hoor heel vaak van bezorgde
ouders dat hun kind niet in een klimtoren kan terwijl het kind dit wel wil,’
aldus Wagemakers. Een kind heeft in zo’n geval geen mogelijkheid om zelf te
kiezen, omdat het besluit al voor hem wordt genomen. ‘En dat willen wij niet. We
stellen dus de ouders gerust door ze mee te laten kijken of mee te laten doen
met de begeleiders en hun kind.’ Van den Berg: ‘Waarom zou een gehandicapt kind
ergens snel genoegen mee moeten nemen? Als je het woord gehandicapt zegt, stop
je al iemand in een hokje. Hij is ziek, zegt dan de omgeving.’ Toch kunnen soms
niet alle wensen van een kind gehonoreerd worden. ‘In het YMCA was een jongen
die niet tegen bacteriën kon. Samen bedachten we de oplossing dat hij beter in
een kamer kon verblijven in plaats van in een tent. Zo is er altijd wel een
afgeleide van iets te vinden.’
Jacques van de Berg wil kinderen tijdens hun verblijf in Tom’s Resort
‘persoonlijk laten groeien en de psyche versterken’. ‘De psyche van de mens kan
bepalend zijn voor een genezingsproces,’ zegt hij. ‘Als iemand zich goed voelt
heeft die persoon ook meer energie om iets te ondernemen dan iemand die zich
slecht voelt. Ieder kind groeit op zijn eigen manier en kiest zijn eigen weg.
Zeker in de periode van ziekte heeft een kind behoefte aan vrijheid en een
klankbord die losstaat van de familie maar wel de zaken begrijpt. Met andere
woorden: Tom’s Resort is de plek waar het kind weer kind wordt’
Geneeswijzen
Het oord leeft van giften, fondsen en sponsors. Zo is de klimtoren door
een school gebouwd en door een bank gesponsord. Ouders hoeven meestal niets te
betalen omdat ze een beroep kunnen doen op de AWBZ. Maar af en toe komt het toch
voor dat ouders een eigen bijdrage leveren. ‘Het gaat om ongeveer 22 euro per
dag en nacht,’ zegt Wagemakers. Met iemand die voor langere tijd in het
Kollumeroord wil verblijven, worden duidelijke afspraken gemaakt. ‘We kijken
eerst of het wel kan. Iemand die met de medicatie zit of aan een nierdialyse
moet kan niet zo lang blijven.’ In Nederland geldt dat mensen niet buiten een
ziekenhuis om behandeld mogen worden. Van den Berg: ‘We mogen alleen een
pleister plakken.’
Wel kunnen bezoekers gebruik maken van alternatieve geneeswijzen als ze
dat willen. Van Rooyen verzorgt de activiteiten met betrekking tot de – zoals
zij het noemt – additionele geneeswijzen. ‘Dit houdt in dat iedereen de
mogelijkheid krijgt om kennis te maken met andere geneeswijzen.’ Dit gebeurt met
behulp van therapeuten op homeopathisch gebied, voedingssupplementen en
kruidenextracten. ‘Maar het is niet de bedoeling dat het ziekenhuis erbuiten
wordt gelaten. De geneeswijzen zijn juist een aanvulling op de medicatie van het
ziekenhuis.’ Van den Berg: ‘Voor een gebroken been heb ik niks aan homeopathie,
dan zal ik toch echt naar het ziekenhuis moeten.’ Er zijn drie therapeuten en er
worden presentaties gehouden met artsen en patiënten die zo’n alternatieve
behandeling hebben gedaan. Bezoekers kunnen op deze manier een weloverwogen
keuze maken.
Op weg naar een van de zeven groengeverfde huizen, die in het natuurgebied
staan, knarst het grind onder de schoenen. De ingangen zijn goed toegankelijk
voor mensen in een rolstoel. De houten gebouwen zijn verdeeld in een eetzaal,
keukenzaal, restaurant, een grote zaal voor de binnenactiviteiten en een paar
slaaphuizen. De zalen moeten zelf door de jongeren en volwassenen worden
schoongemaakt. ‘In het YMCA zitten er wel eens varkentjes tussen’, zegt
Wagemakers met een kwinkslag. ‘We adviseren sommigen ook eens om te gaan
douchen.’ Elk huis heeft een aparte naam. In het huis met het bordje
‘vlinderbalg’ zitten vergaderzalen. Een vleugje schoonmaakmiddel achtervolgt
elke voetstap. Een stuk of acht computers staan netjes op een houten desk.
Jongeren leren in deze ruimte om te gaan met internet. Wanneer jongeren zich in
de zomer aanmelden voor een verblijf in het Kollumeroord, wordt er in die
tussentijd al contact gemaakt. Een begeleider gaat alvast e-mailen met een
jongere zodat ze elkaar een beetje leren kennen. Thuisblijvende ouders kunnen
met behulp van een webcamera zien wat hun kinderen die dag hebben gedaan.
In de grote zaal staan allemaal tafels die een langwerpig vierkant
vormen. Bezoekers die daar voor de eerste keer komen, kijken hun ogen uit als ze
een blik werpen naar het plafond. Er hangen touwen die gebruikt worden voor
bijvoorbeeld het tikspel apenkooitje terwijl beneden mensen aan het eten zijn.
‘Ze hoeven niet bang te zijn dat er iemand naar beneden dondert want de mensen
boven hen zitten vast aan een touw en er is een begeleider’, zegt Wagemakers
lachend.
Persoonlijke groei
Mappa Mondo, het gezinsvervangende huis van het Nederlandse Rode Kruis,
toont overeenkomsten met Tom’s Resort. Het verschil is dat Mappa Mondo zich
alleen op kinderen richt. Ouders komen daar alleen op bezoek. ‘Bij ons geldt dat
men er even tussenuit gaat en weer anders terugkomt,’ laat Van den Berg weten.
Persoonlijke groei staat bovenaan. ‘Door kennismaking met additionele
geneeswijzen biedt Tom’s Resort de ouder en kind een kans om na te denken over
mogelijkheden om de kwaliteit van het leven te verbeteren. Ook al is het maar
één kind die ik kan helpen en laten groeien in zijn of haar proces, dan heb ik
al een goed gevoel. Wij willen de kinderen laten leven, door onze ervaringen
door te geven aan anderen.’
Tom’s Resort wil van start gaan met een groep van tien kinderen en hun
ouders. Van Rooyen: ‘Ze kunnen een midweek in het Kollumeroord doorbrengen. We
willen eerst zien hoe dat gaat, daarna willen we de groepen uitbreiden.’ Nu is
het buiten in de frisse lucht nog het stil. Van de vijf in het oog springende
boten maakt niemand gebruik. Lachende kinderen en vrolijke ouders zijn nu
nergens te bekennen. Het drukke seizoen van het YMCA gaat over een paar weken
van start. Van den Berg is ervan overtuigd dat er in de toekomst nog meer
plezierige plekken komen voor kinderen en volwassenen. ‘De tijd zal het
leren.’/Elvira Grabus