In een periode van tien jaar is het aantal ouderen dat op de spoedeisende hulp (seh) belandt na een val met veertig procent gestegen. ‘Voor SEH-bezoeken is voor het eerst te zien dat het aantal valongevallen harder stijgt dan op basis van de vergrijzing verklaard kan worden.’ Dit is te lezen in het rapport.

Overlijden na een val

Aangezien Nederland de komende jaren verder vergrijst, zal het aantal valongelukken alleen maar toenemen. In 2015 hebben 97.400 mensen van 65 jaar of ouder de spoedeisende hulp bezocht na een val. VeiligheidNL verwacht dat dit aantal in 2030 met 49 procent gestegen zal zijn tot 145.000 mensen. Ook het aantal mensen dat overlijdt aan een val zal volgens de organisatie toenemen. In 2015 waren dat 3.260 mensen, naar verwachting zijn het er in 2030 5.350. Een stijging van 64 procent.

Onderzoekers van het Radboudumc hebben een virtuele looptraining ontwikkeld die het risico om te vallen met bijna de helft vermindert. Het grootste succes had de virtuele looptraining voor ouderen bij mensen met bewegingsstoornissen. Lees meer >>

Langer thuis wonen

Joost Dekkers, Hoofd Communicatie bij de beroepsvereniging Verpleegkundigen & Verzorgende Nederland (V&VN): ‘Wij herkennen deze cijfers. Als je ouder wordt, loop je altijd meer risico op vallen. Maar dat de aantallen zo toenemen, komt volgens ons vooral doordat ouderen lang steeds langer thuis blijven wonen en dat de problematiek van mensen die thuis wonen zwaarder wordt. Het risico op vallen neemt dan toe.’

Huishoudelijke hulp

Een andere oorzaak is volgens Dekkers dat er bezuinigd wordt op ondersteuning. ‘Kijk bijvoorbeeld naar het afbouwen van huishoudelijke hulp. Doordat cliënten minder ondersteuning krijgen, zijn er ook minder mensen in huis die risico’s kunnen signaleren. Wordt er niet gesignaleerd, dan worden er ook minder snel maatregelen getroffen.’

Risico

De toegang tot instellingen weer soepeler maken, is volgens Dekkers niet per se de oplossing. ‘Je houdt altijd een risico op vallen, ook als een oudere in een instelling woont. Maar thuis is het risico wel groter. Elke keer dat iemand valt, is natuurlijk een keer te veel. Daarom is het van belang dat er meer aandacht komt voor preventie.’

Valpreventie

Valpreventie is dus niet voor niets een term die al langere tijd rond gonst. Maar wie is hiervoor verantwoordelijk? Daarover verschillen de meningen. Saskia Kloet, ouderenspecialist van VeiligheidNL, stelt in de Volkskrant: ‘De huisarts zou het medicijngebruik van ouderen onder de loep kunnen nemen of kunnen adviseren mee te doen aan een beweegprogramma. Een gecombineerde aanpak voorkomt valongelukken het effectiefst.’ Ook gemeenten kunnen een rol pakken volgens Kloet. Zij kunnen nagaan of de woning van risico-ouderen wel voldoet. Ligt er bijvoorbeeld iets los of zijn er aanpassingen nodig?

Eigen verantwoordelijkheid

Dekkers: ‘De verantwoordelijkheid ligt volgens ons uiteindelijk bij de cliënt zelf. Iedereen is zelf verantwoordelijk voor de inrichting van zijn of haar leven. Maar natuurlijk heeft de wijkverpleegkundige ook een rol. Zij kan signaleren en wanneer gewenst adviseren.’