De Raad van State vreest dat een grote groep gehandicapten en herkeurde jonggehandicapten moet terugvallen op de gemeenten via de wet Bijstand. Sluiting van sociale werkplaatsen, verkorting van de WW-duur en de oplopende werkloosheid zullen de druk op de gemeenten vergroten, volgens de Raad. Staatssecretaris Jetta Klijnsma heeft vandaag het voorstel Participatiewet aan de Tweede Kamer gezonden. Zij wijst op de afspraken met sociale partners in het Sociaal Akkoord over extra banen voor arbeidsgehandicapten. Die afspraken moeten ervoor zorgen dat 125.000 arbeidsgehandicapten tot 2026 een baan in het bedrijfsleven en bij de overheid vinden.

Verbonden

‘Door de afspraken met sociale partners over de extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking hebben de sociale partners zich verbonden aan de doelstelling van de Participatiewet’, schrijft Klijnsma in een reactie aan de Kamer. ‘Daarmee is een breed draagvlak ontstaan om van de Participatiewet een succes te maken.’ De staatssecretaris wijst er verder op dat het financieel kader voor de gemeenten fors is verbeterd te opzichte van het vorige wetsvoorstel.

Niet voldoende

De Raad van State vindt dat de afspraken uit het sociaal akkoord, over het verplicht in dienst nemen van arbeidsgehandicapten, niet voldoende zijn: ‘In het Sociaal Akkoord staat dat ruim 40.000 mensen in de periode tot 2018 in dienst komen bij overheid en bedrijfsleven. De toename van de gemeentelijke doelgroep is in deze periode 94.000’, stelt de Raad van State. ‘Uit de toelichting is niet op te maken dat de verdere toename van deze groep in latere jaren wel wordt opgevangen. Dit betekent dat een deel van de betrokkenen, voor zover ze niet in de categorie “beschut werken” vallen, zal terugvallen op de wet Bijstand.’

Maatwerk

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten vindt dat de Participatiewet grotendeels tegemoet komt aan de wens van gemeenten om meer maatwerk te bieden. ‘Tegelijkertijd wordt zo sterk gesneden in de budgetten, dat dit onherroepelijk ten koste zal gaan van de begeleiding aan werkzoekenden en hun werkgevers. Begeleiding is cruciaal om de wet succesvol te laten zijn.’ Jan Hamming, bestuur VNG benadrukt dat gemeenten de extra banen van werkgevers graag invullen: ‘Daarom is duidelijkheid over de werkbedrijven noodzakelijk. In veel regio’s werken gemeenten en werkgevers al nauw samen. Daar moeten we op voortborduren en tegelijk nagaan hoe het beter kan. We moeten niet verzanden in landelijke blauwdrukken en optuigen van nieuwe instituties.’

Quotum

De Raad van State twijfelt er aan of werkgevers zich zullen houden aan het afgesproken quotum  in het Sociaal Akkoord voor aan te nemen gehandicapten. Omdat niet alle werkgevers zich hebben aangesloten bij de afspraken en omdat er geen sanctie is afgesproken als het quotum niet wordt gehaald. Staatssecretaris Klijnsma zei maandag dat de Quotumwet sowieso zal worden ingevoerd, maar pas zal worden geactiveerd als het aantal arbeidsplaatsen ‘substantieel’ achterblijft bij de afspraken. Dit kan al vanaf 2016. De Quotumwet, die als stok achter de deur geldt als de afspraken uit het Sociaal Akkoord voor het in dienst nemen van arbeidsgehandicapten niet worden nagekomen, zal begin 2014 naar de Tweede Kamer worden gestuurd.