Duizenden kinderen met autisme zitten gedwongen thuis omdat ze geen passend onderwijs krijgen. Monique Post: ‘Al jaren horen we hoe weinig passend en inclusief passend onderwijs is.’ Om daar verandering in te brengen, stelde stichting Vanuit Autisme Bekeken, samen met partners als Per Saldo, Ieder(in) en AutiPassend Onderwijs op 2 juli de schoolschriftenactie #ThuiszittersNEE waarbij symbolisch vierduizend lege schoolschriften op het plein voor de Tweede Kamer werden gelegd. Daarnaast overhandigden de actievoerders het Manifest #ThuiszittenNee aan verschillende ministers en leden van de Tweede Kamer.

Loterij

Post: ‘Er zijn allerlei goede ideeën om te zorgen voor onderwijs voor alle kinderen, maar ook allerlei stelsel die elkaar tegenspreken. Eén van de redenen dat het vaak mis gaat, is dat het oplossend vermogen per gemeente enorm verschilt. Door de decentralisatie is passend onderwijs een loterij geworden. Veel hangt af van waar je woont, het gemeentelijke aanbod en wie je tegen komt.’

Recht op ontwikkeling

Hoeveel kinderen precies thuis zitten, is niet helemaal duidelijk. Volgens Post wordt door de politiek een aantal van 4000 aangehouden, AutiPassend Onderwijs berekende dat in 2016/2017 een aantal van 14.417 kinderen geen passende leerkansen kregen. Post: ‘Een eerste stap in de goede richting zou al zijn als politici het lef hebben om te accepteren dat het om minimaal 14.000 kinderen gaat. Vervolgens moeten we ophouden met praten over abstracte cijfers. We hebben het hier over kinderlevens. Over kinderen die het recht op onderwijs wordt ontnomen. Deze kinderen willen zich ook kunnen ontwikkelen.’

Mensen met een beperking ondervinden nog steeds belemmeringen bij het verkrijgen van de juiste zorg en ondersteuning. Dat is te lezen in het MEE Trend- en Signaleringsrapport 2018. ‘De belangrijkste oorzaak hiervan is dat professionals en organisaties hun producten en dienstverlening onvoldoende afstemmen op mensen met een beperking.’ Lees meer >>

Kind centraal

In het manifest pleiten de opstellers ervoor dat het kind centraal wordt gezet in plaats van het systeem, wat nu gebeurt. Post: ‘Nu bedenken we als volwassenen allemaal regels en stelsels, terwijl we de kinderen om wie het gaat uit het oog verliezen. Zij hebben zelf ook goede ideeën. Met hen praten, daar zijn we als volwassenen niet goed in. Het lijkt erop dat we zijn vergeten hoe moeilijk het was om kind te zijn en tegen volwassenen in te gaan als je het ergens niet mee eens was.’

Eerste Hulp bij Thuiszitten

Verder is in het manifest opgenomen dat het goed zou zijn als er een Eerste Hulp bij Thuiszitten wordt opgericht. Post noemt het een soort wegenwacht die ouders en kinderen kan helpen zodat snel wordt ingegrepen. ‘Kinderen worden geen thuiszitters omdat ze geen onderwijs willen of kunnen volgen, maar omdat het heel veel tijd kost om de juiste mensen bij elkaar te krijgen en een gepaste oplossing te bedenken.’

Verlies van hoop

Post heeft bijvoorbeeld zelf te maken gehad met een meisje dat autisme heeft en daarnaast gezondheidsproblemen. Een school waar kinderen met autisme terecht kunnen, wil haar geen les geven omdat ze regelmatig uitvalt vanwege haar gezondheidsproblemen. Een school voor kinderen met een chronische ziekte neemt haar niet aan omdat zij niet kunnen omgaan met de autisme. ‘Dit meisje verliest door het telkens afgewezen worden hoop en daarmee ook intrinsieke motivatie om door te gaan.’

Kies voor ontwikkeling in plaats van voor regels

Ook dagbesteding regelen voor dit meisje, zodat ze zich in elk geval kan blijven ontwikkelen tot er een passende manier is gevonden om haar te onderwijzen, is niet gemakkelijk. ‘Ook al is er iemand zoals ik die probeert te helpen, de mogelijkheden zijn er niet. Want niemand luistert omdat ze niet hoeven te luisteren.’ Gelukkig heeft Post een goed netwerk en heeft ze professionals kunnen vinden die het meisje naar dagbesteding konden begeleiden ondanks dat ze nog geen pgb had. ‘Maar in dit soort gevallen leunen we nu te veel op toeval. In aanloop naar de decentralisatie waren er geweldige ideeën, en er zijn ook goede dingen gebeurd, maar we moeten accepteren dat iedere partij nu eigen regels mag bedenken en dat is een probleem.’ Post pleit er dan ook voor dat professionals wat vaker tegen die regels ingaan. ‘Creëer eerst een plek voor deze kinderen en ga pas daarna met allerlei partijen overleggen hoe je het financieel en administratief afhandelt. Zo kies je voor de ontwikkeling van het kind in plaats van voor de regels.’