Pgb, ja of nee? Dat is kortweg de vraag die speelt. Bij de decentralisatie gaan de zorgfuncties begeleiding en kortdurend verblijf waar cliënten een pgb voor hebben naar de Wmo. Gemeenten gaan deze zorg regelen. Op het moment is het nog de vraag of gemeenten wel of niet verplicht worden om met het persoonsgebonden budget te werken. MOVISIE organiseerde enkele bijeenkomsten tussen zorgaanbieders, pgb-houders en gemeenten om het over deze vraagstukken te hebben.
Voorwaarden
‘Veel gemeenten vinden het feit dat burgers zelf zorg inkopen met het budget een goed principe’, zegt Anne Lucassen. ‘Hun antwoord op pgb ja of nee is: ja, mits. Zij vragen zich af onder welke voorwaarden dit het beste kan.’ Want, kan iedereen de administratieve lasten aan? Vind je dat je het eigen netwerk moet kunnen betalen uit het budget? Wie komt voor het budget in aanmerking en waar mag je het pgb voor inzetten? ‘Er kwam uit de bijeenkomsten geen kant en klaar antwoord. Zo blijkt maar weer hoe lastig deze kwestie is’, zegt Lucassen.
Fraude
De grote angst bij gemeenten, zo merkte Lucassen, is het ‘fraudeverhaal’. ‘Het oneigenlijk gebruik van het pgb overheerst vaak in dit soort discussies’, legt ze uit. ‘Natuurlijk is het belangrijk om hier op te letten, maar het is ook belangrijk om vanuit vertrouwen te kijken in plaats van wantrouwen.’ Tijdens de bijeenkomsten kwamen veel pgb-houders met verhalen over hoe zij het budget gebruiken en waar zij tegen aanlopen. ‘Die voorbeelden illustreerden maar weer de complexe zorgvraag van deze pgb-houders.’
Meedenken
MOVISIE adviseert: Ga als gemeente samen met de pgb-houders en de zorgaanbieders in gesprek om te kijken hoe je dit het beste kunt regelen. ‘Om individueel het gesprek aan te gaan is onmogelijk’, zegt Lucassen. ‘In Amsterdam hebben we het bijvoorbeeld over 10.000 tot 15.000 mensen. Maar het is bijvoorbeeld wel mogelijk om bijeenkomsten te organiseren waarbij iedereen kan meedenken over het beleid.’
Oplossing
De oplossing voor het pgb-vraagstuk zal voor iedere gemeente verschillend zijn, meent Lucassen. ‘Er zijn gemeenten met heel veel pgb-houders en andere gemeenten hebben er bijvoorbeeld maar 200. Maar de essentiele vraag blijft: wie mag een pgb gebruiken, onder welke voorwaarden en waarvoor kun je het budget inzetten?’
Onrust
Onder pgb-houders bestaat er volgens Lucassen veel onrust. ‘Wat gaat er na 2014 gebeuren? Niemand weet het zeker. Daarom is het goed om met elkaar naar een oplossing te zoeken. Gemeente Haarlemmermeer nodigt budgethouders al uit voor bijeenkomsten. Zij zijn ook bezig met het schetsen van scenario’s. Zo krijg je meer een kader, dat helpt bij het maken van beslissingen voor dit complexe onderwerp.’
Ben het helemaal met Kees Marges eens. Bij zorg in natura moet je altijd maar afwachten wie er komt. Dat betekent als een kind met een handicap de zorgontvanger is dat je als ouder ook maar Jan en allemal binnen moet laten. Ik vind dat je dan als ouder ook een beetje gehandicapt wordt. PGB geeft je vrijheid in het zelf kiezen.
Ben het helemaal met Kees Marges eens. Bij zorg in natura moet je altijd maar afwachten wie er komt. Dat betekent als een kind met een handicap de zorgontvanger is dat je als ouder ook maar Jan en allemal binnen moet laten. Ik vind dat je dan als ouder ook een beetje gehandicapt wordt. PGB geeft je vrijheid in het zelf kiezen.
De grootste faude zit bij pgbburauws en woon instellingen die kunnen doen en laten wat ze willen veel geld ja controle NEE
PGB’s verschillen straks niet alleen per gemeente, maar de behoefte aan een PGB verschilt per individu en zelfs per individu is de behofte niet constant het zelfde. Bij mensen met verstandelijke beperking, autisme en bijkomend gedragsprobleem kan de behoefte aan zorg en ondersteuning zelfs de ene dag anders zijn dan de andere en moet die ‘op afroep’ dikwijls onmiddellijk beschikbaar zijn. Juist daarom is het zelf (d.w.z. ouders en of verwanten) kunnenbepalen hoe je je PGB inzet, dus de eigen regie erg belangrijk.