Eén doel, een programma en één aanpak. Ruim 20 maatschappelijke organisaties en brancheverenigingen, die te maken hebben met de zorg voor ouderen, hebben een plan van aanpak geformuleerd in het Programma Langer Thuis. ‘Het aandeel van sociaal werk in het ouderenwerk wordt nog niet goed gezien’, zegt adjunct–directeur Nienke Kuyvenhoven van Sociaal Werk Nederland. ‘In dit plan willen we juist aandacht voor thuis wonen; dat gaat over het gehele leven en niet alleen zorg. Sociaal werk speelt hierin van oudsher een belangrijke rol met een rijk arsenaal aan maatregelen. Dit programma biedt kansen om deze rol te versterken.’

Kwaliteit van leven

De Maatschappelijke organisaties, waaronder de Vereniging Nederlandse Gemeenten, VWS, Mezzo en Sociaal Werk Nederland, werken aan één verbindend doel: dat ouderen in hun eigen vertrouwde omgeving zelfstandig oud kunnen worden met een goede kwaliteit van leven. Zij hebben in het plan van aanpak doelen en acties opgesteld voor de periode 2018-2021. De organisaties willen hiermee serieus werk maken van (aanvullende) maatregelen die de zorg en leefsituatie van ouderen kunnen verbeteren.

Verbinding zorg en sociaal werk

‘Het moet lokaal gebeuren’, aldus Kuyvenhoven over de uitwerking van het plan. De idee is om in de gemeenten de ouderenzorg en het sociaal werk te verbinden en uit te werken. ‘Bijvoorbeeld door het vrijwilligerswerk te versterken of doordat de zorg en het sociaal domein goed met elkaar praten en samenwerken. Door op landelijk niveau de verbinding te maken, kunnen we op lokaal niveau de verbinding en slagkracht versterken, bijvoorbeeld met handreikingen en tools om langer zelfstandig wonen mogelijk te maken.’

Preventie

Ouderenwerk is al langer een belangrijk thema in het sociaal domein, zegt Kuyvenhoven. ‘Deze tijd vraagt niet alleen goede zorg, maar zeker ook aandacht voor andere leefgebieden, voor het signaleren van problemen en voor de preventie van zorg. Bijvoorbeeld door eenzaamheid aan te pakken en iets te doen met de sociale contacten, met actief zijn en bewegen, met dagbesteding en zingeving voor ouderen. Dat is bij uitstek de taak van het sociaal werk.’

Rol van het sociaal werk

Toch wordt die belangrijke rol van het sociaal werk in de zorg en ondersteuning voor ouderen nog niet altijd gezien, volgens de adjunct-directeur van SWN. ‘We zien zelfs dat gemeenten bezuinigen op de sociale basis in tijden van financiële krapte, terwijl ze hiermee goud in handen hebben om langer thuis wonen mogelijk te maken en dure zorg te voorkomen. Ik denk dat dit landelijke Programma Langer Thuis juist het belang van een sterke sociale basis en de rol van het sociaal werk hierin duidelijk maakt.’

Het Programma Langer Thuis, een plan van aanpak voor de periode 2018-2021 vind je hier>>