Hans-Martin Don is directeur van het Leger des Heils in de regio’s Brabant en Limburg en voorzitter van de Koepel Wmo-raden. Van 2006 tot 2010 was hij wethouder voor onder meer de Wmo in Eindhoven. ‘Een landelijke Wmo-raad kan ervoor zorgen dat de mening van de burger wordt gehoord en beleid breed wordt gesteund’, schrijft Don in een brief aan de staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten (VWS).
Don: ‘De Wmo leeft niet echt onder de bevolking. Het is een vage wet waar veel mensen nauwelijks een beeld bij hebben, terwijl bijna iedereen er mee te maken krijgt. Veel mensen zullen nog wel gehoord hebben van het gesteggel rond de thuiszorg, maar de gezonde burger voelt zich niet uitgedaagd en wordt ook te weinig betrokken bij de discussie rondom zo’n wet.’
Cliënten zijn toch vertegenwoordigd via cliëntenorganisaties?
‘Cliëntenorganisaties als de CGraad en Per Saldo vertegenwoordigen vooral een specifieke achterban en belangen. De actieve burger, die in de Wmo ook om inzet wordt gevraagd, is nergens vertegenwoordigd. Via de Wmo-raden wordt deze wel vertegenwoordigd. Bij de koepel is ongeveer vijfitg procent aangesloten van de 400 Wmo-raden in gemeenten.’
Is een landelijke Wmo-raad dan wel representatief?
‘De discussie rondom de overheveling van taken vanuit de AWBZ naar de Wmo wordt in achterkamertjes gevoerd. Het ministerie van VWS en de Vereniging Nederlandse Gemeenten doen in feite handjeklap en hebben alle piketpaaltjes al in de grond geslagen. Vervolgens mogen de cliëntenorganisaties hun zegje doen. Burgers komen eigenlijk pas binnen de gemeenten aan het woord, want artikel 11 van de Wmo bepaalt dat op gemeentelijk niveau de inspraak georganiseerd moet worden.’
‘Als burgers op rijksniveau kunnen meepraten, zou je ook andere discussies krijgen over de contouren van de wet. Welke keuze zouden zij maken in de discussie over het recht op begeleiding tegenover aanscherping van het compensatiebeginsel? De VNG praat vooral voor zijn leden en vertegenwoordigt daarmee de belangen van gemeenten. Het belang van de burger komt daarin niet genoeg aan bod. Als ze landelijk wel mogen meepraten krijg je ook een veel beter geheel aan checks and balances. Dan krijg je ook feedback over hoe gemeenten van onderop de inspraak vormgeven.’
Hoe functioneren de Wmo-raden nu? Er zijn veel voorbeelden van onenigheid in gemeenten.
‘Hoe de inspraak geregeld is via de Wmo-raden verschilt per stad of dorp. Of een Wmo-raad echt een positie heeft in de beleidsvorming verschilt dan ook nog heel erg. Wordt de inbreng van de Wmo-raad op voorhand meegenomen of mag ze alleen achteraf toetsen? En luistert een wethouder wel naar zo’n raad? Ook wat betreft de representativiteit ligt er nog wel een uitdaging bij veel gemeenten.’
Welke nieuwe ideeën moeten meer ruimte krijgen?
‘Als je met leden van Wmo-raden praat, merk je snel dat ze veel ideeën hebben. Er zullen dus allerlei nieuwe gedachten opborrelen. Als het compensatiebeginsel wordt aangescherpt, is het toch logisch dat je burgers erbij betrekt? Ze krijgen nu niet eens de kans om hun mening te geven, ze hobbelen steeds achter de besluiten aan. Door een landelijke adviesraad van burgers rondom de Wmo vergroot je de doelmatigheid van het beleid, je brengt het dichter bij de burger.’
‘De Koepel Wmo-raden heeft een kleine enquête gehouden of en hoe gemeenten zich voorbereiden op de overheveling van de begeleiding vanuit de AWBZ naar de Wmo. In hoeverre is een versterking van het compensatiebeginsel realistisch? Een vast adviesorgaan dat over dit soort onderwerpen aanbevelingen kan doen is heel waardevol. VWS begint dat ook in te zien.’
Links: Hans-Martin Don: ‘Indicaties zijn volstrekte willekeur’ en Het compensatiebeginsel in de Wmo. Het mysterie verklaard
Hans-Martin Don, voorzitter van de Koepel Wmo-raden, spreekt op het congres dat Zorg + Welzijn en Reed Business Events op 25 mei organiseren. Met medewerking van onder meer het ministerie van VWS, MOVISIE, Jet Bussemaker (MOgroep) en Pieter Hilhorst (dagvoorzitter). Lees hier alles over het congres ‘Wmo en Welzijn Nieuwe Stijl. Vernieuwen, verbinden, samenwerken’.
Meer nieuws in uw inbox? Klik hier voor de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Voor meer achtergronden en opinies, neem hier een abonnement op Zorg + Welzijn Magazine.
Bron: Foto: Jos Lammers
Geachte heer Zazou. Uw opmerking is gekleurd en niet correct. Er is voor dit feest nooit toestemming van mij geven. En de reden hiervoor, het was te duur. Dit feest heeft ambtelijke consequenties gehad. Met vriendelijke groet,
Hans-Martin Don
Goed idee…ik doe mee
Een praktisch voorbeeld:
IK heb ik een handleiding geschreven bij de nieuwe WMO-modelverordening met daarin de beleidskeuzen getraceerd waar expliciet met de WMO-raad over gesproken zou moeten worden.
Kan bij mij worden opgevraagd (hj.kraijo@planet.nl)
Het bevreemd me dat de heer Don, in zijn vorige functie, wethouder van de gemeente Eindhoven, bekend stond als geldsmijter(geld van de burger!)
Een voorbeeld: hij heeft mevrouw Trees van Haarst, directeur Dienst Werk, Zorg en Inkomen bij de gemeente Eindhoven, een afschuwelijk duur afscheidsfeestje gegeven, slechts € 12.000,-
Hoe komen wij Nederlanders toch aan die hang om steeds maar nieuwe gremia op te zetten? Dat zorgt alleen maar voor versnippering in beïnvloeding. De CG-Raad heeft echt meer kennis dan alleen “specifieke doelgroepen”. En alle zorgbelangorganisaties zijn er voor alle burgers in hun regio. Laten we, zeker in deze tijd van bezuinigingen maar ook met de roep vanuit de burgers om schotten neer te halen, gebruik maken van dat wat er al is! Krachten bundelen ipv versnipperen.
Het zou een prima initiatief zijn!
Vaak lopen Wmo raden achter de feiten aan en hun inspraak heeft dan nog maar weinig invloed op de beleidsregels!
Nogmaals goed plan. Dit vraagt om een goede uitwerking.
Ben benieuwd wie deze mening met mij deelt!
Veel succes!
Een ervaringsdeskundige.