In Kippenvel interviewt journalist Jenda Terpstra zorg- en hulpverleners over een kippenvelmoment in hun carrière. Luister naar aflevering 16 via je favoriete podcastapp, zoals Apple Podcasts of Spotify.
Luisteren biedt de beste ervaring. Toch liever lezen? We hebben het interview voor je samengevat:
Nino Hensen: ‘Ik heb een roerige carrière gehad. Ik werkte in gesloten justitiële instellingen, met taakgestrafte jongeren, als ambulant begeleider, bij de kinderbescherming en in de gesloten jeugdzorg. Nu ben ik coördinator hulptrajecten bij het jongerenwerk in Nieuwegein. Ik wilde veel ervaring opdoen en overal van proeven.
Bij de gesloten jeugdzorg ben ik weggestuurd. Dat was niet te houden. Ik kon niet meegaan in de kind-onvriendelijke cultuur en het wegkijken. Ik stond naast de kinderen, met mijn collega’s had ik altijd ruzie.
Regels en handhaven
Mijn verhaal gaat over het moment dat ik taakstrafbegeleider was. Ik werkte met jongeren die in een gesloten jeugdzorgsetting woonden. Eén van hen vertelde dat ze daarbinnen gegrepen werden omdat ze niet wilden luisteren. Hij geloofde in regels en handhaving. Maar hij vond dit onredelijk.
In de gesloten jeugdzorg mogen ze orde houden door fysiek te interveniëren, ofwel: grijpen. Met z’n zessen grijpen ze een kind. Zo bij de nek. Arm omdraaien. Dat gaat echt bruut. Het wordt heel mooi omschreven in theorie en training, maar het is in mijn ogen gewoon geweld.
Isoleercel
De jongen die gegrepen was, vertelde mij dat hij een grote mond gaf. Toen werd hij door begeleiders naar de isoleercel gebracht. Zijn kleren werden uitgetrokken. Ze hebben hem naakt in de isoleercel achtergelaten. Ik vond dit zo erg om te horen. Hij was 17 jaar. Ik zei: “Je moet hiertegen een klacht indienen.” De volgende dag zei hij: “Ze willen mijn klacht niet opnemen”. Ik zei: “Je moet zeggen dat je de klacht wilt doorvoeren naar het management.”
Management ging met hem in gesprek. Maar de klacht werd niet opgenomen. De jongen is uiteindelijk overgeplaatst. Met de klacht is niets gedaan. Dit was voor hem zo vernietigend. Collega’s ontkenden wat er was gebeurd, tot de directie aan toe kreeg hij geen gehoor. Deze jongen heeft toen geleerd dat mensen de hand boven elkaars hoofd houden. Je breekt zo iemands wereldbeeld.
Rivier van misstanden
Dit zijn bovendien geen incidenten. Gesloten jeugdzorg is in mijn ogen een rivier van misstanden die continu stroomt. Dit gaat al jaren zo. Er zijn zeker medewerkers die echt houden van de kinderen. Maar ik zeg altijd: een week met de verborgen camera en elke gesloten jeugdzorginstelling wordt gesloten. Zo erg is het.
Interventie is vaak onnodig. Bijna altijd was er een vreedzame oplossing die niet werd aangegrepen. Ik vind dat gesloten jeugdzorginstellingen dicht moeten. Of het personeel zou moeten verdubbelen. Het is de huidige setting die dit kweekt.’