Mantelzorgers willen dat de professional hun deskundigheid erkent, ze willen gezien worden. ‘Mantelzorgers weten heel veel van de zorg aan hun naasten. Daarin willen ook zij meer samenwerken en verwachten ondersteuning en afstemming van de professional’, stelt Scherpenzeel. ‘Lang niet iedere professional heeft oog voor mantelzorgers. Als ze dat wel hebben wordt er nu nog te veel gedacht: wat kan de mantelzorger doen? Terwijl ze juist samen moeten werken en samen de zorgafspraken moeten maken.’

Versterken

Gelukkig heeft staatssecretaris Van Rijn dat ook in het vizier, vindt de coördinator. In zijn kamerbrief van 20 juli informeert hij de Tweede Kamer over zijn plannen om de mantelzorg te versterken, verlichten en te verbinden. ‘Willen mensen langer thuis blijven wonen, dan vraagt dat een andere organisatie van de zowel de zorg die professionals geven als de ondersteuning van mantelzorgers en vrijwilligers’, aldus de staatssecretaris in de brief.

Werkgelegenheid
Professionals vinden die samenwerking soms lastig, weet Scherpenzeel. ‘Mantelzorgers en vrijwilligers spelen een steeds grotere rol in de zorg en dat raakt de beroepsidentiteit van de professional.’ Om deze ommekeer te maken moet er in de praktijk nog veel gebeuren, meent Scherpenzeel. In de opleiding moet bijvoorbeeld meer aandacht komen voor de samenwerking met de mantelzorger.

Decentralisatie
Ook gemeenten moeten zich meer bezig houden met mantelzorgers en respijtzorg door de decentralisatie. Dat wordt volgens Scherpenzeel behoorlijk spannend. ‘Gemeenten krijgen de zorg voor nieuwe doelgroepen met complexe problemen. Mensen met dementie, mensen met een psychische aandoening én hun mantelzorgers. Ook krijgen ze respijtzorg op hun bord. We moeten echt gaan kijken hoe we dat gaan doen. Je kunt niet van tevoren alles tot in detail uitdenken, maar je kunt ook niet verwachten dat het vanzelf gaat.’

Keukentafelgesprek
Gemeenten moeten volgens de coördinator meer investeren in het keukentafelgesprek. Daar wordt nog te veel alleen met de cliënt gesproken. De mantelzorger wordt er nog niet optimaal bij betrokken, vindt ze. ‘Respijtzorg is op dat moment ook een belangrijk onderwerp van gesprek. Hoe kun je de mantelzorger ondersteunen? Een logeerplek voor de cliënt is niet altijd voor iedereen de juiste oplossing. Kijk eerst goed naar wat de mantelzorger wil. Respijtzorg kan heel goedkoop, maar ook heel duur en het is straks aan de gemeenten om dit goed in te zetten.’

Lees hier de plannen van Staatssecretaris Van Rijn om de mantelzorg te versterken >>

Meer weten over samenwerken met mantelzorgers en vrijwilligers? Tijdens het Zorg en Welzijn Jaarcongres op 10 september krijgt u praktische tips die u nodig heeft om met de spanningsvelden van het sociale domein om te gaan en aan uw competenties te werken. Kijk hier voor het programma en inschrijven >>