Sociale professionals zijn zich steeds meer bewust van het belang van hun eigen creativiteit in hun werk, constateert Maryse den Hollander, trainer en adviseur bij Movisie. ‘Ik zie in de praktijk dat veel professionals moeite hebben om aan te sluiten bij de vraag van cliënten, omdat ze gehinderd worden door regels. De ene professional zegt: “Ik doe dat zo, ook al moet ik de regels wat uitrekken”. De ander zegt: “Van de gemeente moeten we dit op deze manier doen, dan doe ik dat maar”. Dan loop je grote kans dat je aanbodgericht gaat werken, in plaats van dat je de tijd neemt om beter aan te sluiten bij de hulpvraag van de cliënt.’
Leerkring creativiteit
Movisie organiseert de “Leerkring Creativiteit in het sociaal werk”. Het doel is om professionals en teams te inspireren om creatief te werken, met ongebruikelijke en nieuwe ideeën. ‘Professionals moeten maatwerk leveren’, zegt Den Hollander. In de leerkring willen we professionals aanzetten om vanuit de beleving van cliënten nieuwe mogelijkheden te vinden voor je aanpak, ook als dat betekent dat je buiten de lijntjes moet handelen.’
Creatieve oplossingen
Den Hollander geeft een voorbeeld van hoe een professional naar creatieve oplossingen zoekt. Een jongen met psychiatrische problemen moest examen doen. Hij wilde op zijn examendag niet uit bed komen. Zijn ouders belden ten einde raad zijn ambulant begeleider. Zij besloot direct langs te gaan. De begeleider stelt voor om samen te ontbijten bij de McDonald’s en daarna door te rijden naar zijn examen. Dat heeft dus gewerkt, deze onorthodoxe benadering heeft de jongen ertoe aangezet toch naar school te gaan en examen te doen.
Gewoontedier
Om creatief met uitdagingen om te gaan, zegt Den Hollander, is het belangrijk dat professionals los komen van de vaste route die ze altijd – moeten – lopen in de hulpverlening. ‘De individuele professional heeft soms moeite om nieuwe wegen te bewandelen. Hij of zij weet niet waar hij dan terecht komt of hij is bang dat hij het gewoon niet weet. We zijn ook in ons werk gewoontedieren. Professionals moeten het lef hebben om uit die gewoonte te stappen.’
Regels en protocollen
Ook bij werkgevers ligt hier een schone taak, volgens Den Hollander, om voorwaarden te scheppen die professionals “veilig” houden in wat ze doen, ook al wijken ze van de regels en protocollen af. ‘Dat houdt bijvoorbeeld in dat professionals de ruimte krijgen om te experimenteren. Dat vergt een bepaalde houding in de organisatie, een cultuur waarin mensen niet worden afgerekend op wat ze doen.’
Nieuwe ideeën moeten pruttelen
Is de creativiteit van de professional in zijn werk weggeëbd? ‘De transitie heeft veel spanning gebracht in teams; alles moest anders’, zegt Den Hollander. ‘Iedereen moest ideeën hebben, plannen maken en de omslag maken om samen één weg te volgen. Professionals zijn zoekende naar: “Hoe moeten we in een nieuw team werken en hoe gaan we om met meer eigen regie van de cliënt”. Nieuwe ideeën moeten pruttelen bij professionals, dat kost tijd. En ja, tijd is geld, maar je wilt impact hebben en geen brandjes blussen. Nieuwe ideeën kun je ook op de fiets op weg naar huis uitdenken.’
Brainstorm
Creatief zijn in je werk gaat uiteindelijk om “niet in je gewoonte blijven zitten”, zegt Den Hollander. ‘In de leerkringen verkennen wij met professionals nieuwe mogelijkheden voor hun handelingsrepertoire. Het uitgangspunt is dat je wilt openstaan voor andere dingen en nieuwe aanpakken, en dat je durft die nieuwe dingen ook uit te proberen. Dat bewustzijn moet je inbouwen in jouw manier van werken.’
Je kunt je opgeven voor de Leerkring creativiteit bij Movisie>>
