Vergeleken met reguliere zorg is bij ACT sprake van een hogere kwaliteit van leven, meer (her)intreding in werk of school, meer therapietrouw en sociale aanpassing en minder alcoholmisbruik. Ook zijn de kosten lager. ‘ACT is intensief, zit tegen bemoeizorg aan. Al in het eerste behandeljaar is het aantal klinische opnames veel lager en zijn deze korter dan in de reguliere zorg. In het tweede jaar is er bij ACT ook veel meer deeltijd- en dagbehandeling’, zegt Giel Verhaegh. ‘Jongeren keren zo eerder terug naar school of werk. Ze krijgen meer zorg in de maatschappij zelf.’

Vroegsignalering
Verhaegh vergeleek de gegevens van 149 patiënten van de Geestelijke Gezondheidszorg Eindhoven en de Kempen (GGzE) en patiënten van GGz Midden-Brabant. Totaal kregen 105 patiënten ACT en 44 reguliere zorg. Het onderzoek liep vier jaar. ‘De kern van Assertive Community Treatment is secundaire preventie: vroegsignalering en het voorkómen van een volgende psychotische episode bij jongeren die er al een hebben doorgemaakt’, vertelt Verhaegh. ‘Een vast multidisciplinair kijkt zo nodig per dag samen met de cliënt hoe het gaat. Naast begeleiding zijn er interventies mogelijk als psychotherapie, cognitieve gedragstherapie, verslavingszorg, medicatie en begeleiding naar school of werk.’

Terugtrekgedrag
In de aanloop naar een psychose kampen jongeren door angsten, hun gedrag en wijze van communiceren vaak met problemen in het onderhouden van relaties, op school en werk. Die periode kan maanden tot jaren duren. Veelal is sprake van terugtrekgedrag en verminderde activiteit, belangstelling en concentratie. Heeft een jongere uiteindelijk hallucinaties en wanen, dan is een ziekenhuisopname doorgaans de enige optie.

Heel zwaar
Het ACT-team richt zich juist op vroegtijdig ingrijpen. Het team bestaat uit een psychiater, psycholoog, een verpleegkundige, een mentor/schoolbegeleider of een arbeidsrehalibitatiedeskundige, een ervaringsdeskundige en een woonbegeleider. Ook de familie van de patiënt wordt bij de behandeling betrokken. Verhaegh: ‘Een jongere kan binnen een paar weken bij het ACT-team terecht. In de reguliere zorg duurt het vaak te lang voordat er zorg is. Die komt dan vaak te laat en is dan ook nog heel zwaar.’

Verhaegh werkt bij de afdeling Onderzoek & Ontwikkeling van GGzE. De titel van zijn proefschrift is Effectiveness of Assertive Community Treatment in Early Psychosis.

Meer weten? Lees dan ook de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Daarvoor kunt u zich hier aanmelden.

Bron: Foto: ANP/Lex van Lieshout