‘We moeten vaststellen dat inhumane situaties en meldingen hierover een structureel karakter lijken te krijgen’, schrijft Ineke Bakker, algemeen secretaris van de Raad, vandaag in een brief aan de Vaste Kamercommissie voor Justitie en Vreemdelingenzaken.

Meer suïcides
Als voorbeelden noemt ze het op straat zetten van ernstig zieke asielzoekers, zoals psychiatrische patiënten. ‘We hebben de indruk dat het aantal suïcides onder uitgeprocedeerde asielzoekers toeneemt. Kinderen verdwijnen soms als ouders worden opgepakt, en dan is voor niemand duidelijk waar die kinderen blijven.’ De Raad vraagt opheldering over het signaal dat opsporingsambtenaren niet actief naar verdwenen vreemdelingenkinderen op zoek mogen gaan.

Doodgeboren
Ineke Bakker: ‘Onlangs was er een vrouw die in het grenshospitium in Amsterdam beviel van een doodgeboren kindje. Daarna deed ze een suïcidepoging, werd ze naar een strafinrichting met cameratoezicht gebracht en vervolgens werd ze op Zestienhoven ondergebracht voor uitzetting. Een vrouw die net een kind heeft verloren, heeft eerder behoefte aan hulp dan dat ze op Zestienhoven wordt ondergebracht.’

Nader onderzoek
De Raad vraagt de Kamercommissie een onderzoek naar de mogelijke misstanden in te stellen. ‘Wij kunnen dat zelf niet en gaan af op wat lokale diaconieën of vrijwilligers ons melden. Dat brengt ons op het idee dat het vaker voorkomt en dat het hoog tijd is om er onderzoek naar te doen.’ Samen met andere organisaties voert de Raad al langer actie tegen het opsluiten van kinderen in detentiecentra van de vreemdelingenbewaring. Bakker noemt in de brief het voorbeeld van een kind van vijf jaar dat al 57 dagen in uitzetcentrum Zestienhoven verblijft.

Erbarmelijk
Vluchtelingenwerk Nederland signaleert dezelfde wantoestanden rond de detentie en uitzetting van asielzoekers, zegt voorlichter Annemieke Bots. ‘In het asielbeleid wordt op dit moment veel te weinig naar de humane kant gekeken. Psychiatrische patiënten die wachten op een verblijfsvergunning op medische gronden, moet je niet op straat zetten. En het gevangenzetten van hele jonge kinderen onder vaak erbarmelijke omstandigheden is voor ons onacceptabel’. Op dit moment zouden er landelijk zo’n vijftig kinderen van asielzoekers in detentie- en uitzetcentra vastzitten.
De verdwijning van ama’s (alleenstaande minderjarige asielzoekers) uit asielzoekerscentra moet veel serieuzer worden aangepakt, vindt Vluchtelingenwerk. ‘Dat zijn geen incidenten, maar een structureel probleem. De maatregelen die minister Verdonk onlangs aankondigde, voor extra beveiliging door pasjes en camera’s, hadden al veel eerder genomen moeten worden’, aldus Bots.