Een maand geleden ging de zogenoemde ‘Voetbalwet’ van kracht om overlastgevers preventief toegang tot een gebied te ontzeggen. Burgemeesters kunnen in samenwerking met de Officier van Justitie een gebiedsverbod uit te vaardigen. Nu moet ook de rechter de mogelijkheid krijgen het gebiedsverbod als straf op te leggen. Volgens criminoloog en onderzoeker Henk Ferwerda wil het nog niet zeggen dat de overlastproblemen zijn opgelost.
Onderscheid
‘Er is niet één aanpak om de overlast te beperken,’ zegt Ferwerda, die gemeenten adviseert op veiligheidsgebied. ‘Algemeen onderscheiden we drie groepen jongeren: hinderlijke-, overlastgevende- en criminele jongeren. Elke groep heeft een andere aanpak nodig. Hinderlijke hangjongeren kun je met lichte ingrepen prima tot ander gedrag aanzetten.’
Doorpakken
Het nieuwe wetsvoorstel komt uit de koker van een nieuw kabinet dat wil ‘doorpakken’: ‘Een snelle, daadkrachtige justitiële reactie op strafbare feiten maakt deel uit van het kabinetsbeleid om straten, wijken en de openbare ruimte veiliger te maken. Houdt de dader zich niet aan de maatregel dan belandt hij alsnog achter de tralies.’
Maximaal
Het wetsvoorstel gaat verder dan de apv (algemeen plaatselijke verordening per gemeente) die burgemeesters de mogelijkheid geeft maximaal een jaar gebiedsverboden op te leggen. De straf door de rechter kan maximaal twee jaar opgelegd worden. Bij misdrijven, maar ook ‘lichtere vergrijpen’ zoals samenscholing, hinderlijk gedrag op de weg en bij gebouwen, openlijk drank- of drugsgebruik. De bestrafte moet zich bovendien verplicht melden, zodat het verbod ook gecontroleerd kan worden.
Notoir
Volgens Henk Ferwerda moet nog blijken of en hoe de ‘oude’ Voetbalwet, die op 1 oktober is ingegaan, uitpakt. ‘Het gaat om notoire overlastgevers, over wie wel een goed dossier moet zijn opgebouwd wil de burgemeester kunnen ingrijpen.’ Volgens de criminoloog moet nu ‘casuïstiek opgebouwd worden om te zien of de maatregel effectief is en tot ander gedrag leidt.’
Meer nieuws in uw inbox? Klik hier voor de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Voor meer achtergronden en opinies, neem hier een abonnement op Zorg + Welzijn Magazine.
Bron: foto: ANP Nils van Houts
Last en overlast zijn subjectieve begrippen. Reageren op de subjectieve waarneming door kwalificaties aan te leggen is standaardisering, een quasi-objectieve reactie vanuit het perspectief van de kennelijk gedupeerde, dus per definitie eenzijdig.
Met andere woorden:
Hoeveel last heeft een kletsende, recreërende jongerengroep van zijn buurt en zijn buren? Boos kijkende voorbijgangers, roepende bewoners, dat ze weg moeten? Scheldende buren? Dreigende buren met honkbalknuppels?
Het geluidsoverlast van jongeren haalt het gemiddeld in de verste verten niet van een passerende vrachtauto, het in beslag nemen van openbare ruimte haalt het niet bij ‘ons’ blik of rollatende senioren. Bovendien: wie heeft die wijken zo compact gemaakt dat een gezamenlijke activiteit op straat niet meer te doen is?
Zullen we weer samen gaan opvoeden? Normaal contact leggen? En niet bij voorbaat een justitionele aanpak bedenken?
Sterke in deze intolerante tijden, jongens en meiden!