Dettmeijer onderzocht de jurisprudentie in ruim 400 mensenhandelzaken uit de afgelopen 4 jaar over uitbuiting in de seksindustrie. Ze trekt daaruit de conclusie dat er grote verschillen zijn in de toepassing van het wetsartikel, in de hoogte van de opgelegde straffen en in de schadevergoeding voor slachtoffers.

Valkuil
Dettmeijer constateert dat mensenhandelzaken complex zijn en vol juridische valkuilen. ‘Zonder specialisatie en een gedegen opleiding op dit terrein is de kans aanzienlijk dat de rechter de valkuilen niet weet te vermijden’, schrijft ze. ‘Uit mijn doorlichting komen zaken naar voren waarbij de dagvaarding niet nietig zou zijn verklaard of waarbij verdachten niet zouden zijn vrijgesproken indien de betrokken rechters zich steviger hadden kunnen verdiepen in de kennis die nodig is om deze complexe zaken te behandelen.’

Stappen
Ze merkt op dat dossiers omvangrijk zijn en de tijdsdruk hoog is. Zonder ervaring liggen de valkuilen op de loer. Uit haar onderzoek blijkt dat in 2010 ruim driekwart (77 procent) van de zaken werd behandeld door een rechter die dat slechts eenmaal deed dat jaar. Ze juicht toe dat er inmiddels stappen worden ondernomen om van de berechting van mensenhandel een specialisatie te maken.

Straffen
De verschillen die Dettmeijer constateerde zitten vooral in de strafoplegging en in de schadevergoeding. Straffen lopen uiteen en strafverzwarende omstandigheden worden door rechters soms wel en soms niet meegenomen.

Loverboy
Slachtoffers hebben ook recht op een schadevergoeding in de vorm van smartengeld of loon dat het slachtoffer is afgepakt of onthouden door bijvoorbeeld een loverboy. Slechts 30 procent van de slachtoffers vraagt bij de rechter om zo’n vergoeding. In de helft van de gevallen wordt die toegekend, maar het bedrag loopt uiteen. Volgens de rapporteur mensenhandel zou de rechter vaker op eigen initiatief een schadevergoeding moeten toekennen, ook als het slachtoffer daar niet expliciet om vroeg.

Bron: ANP/ANP-Photo/Marcel Antonisse