Family Justice Centers zijn ontwikkeld vanuit San Diego. Na de oprichting in 2002 is het aantal dodelijke slachtoffers als gevolg van huiselijk geweld sterk gedaald. In Croyden in Engeland is al een FCJ opgezet. In zes Europese steden komt er ook een FJC, namelijk in Venlo, Tilburg, Antwerpen, Warschau, Berlijn en Milaan. Dit initiatief valt onder het DAPHNE-project, een project gefinancierd door de EU. Tilburg en Venlo worden begeleid door Kenniscentrum MOVISIE.
Laagdrempelig
In een Family Justice Center komen politie en justitie, reclassering, opvang en hulpverlening bij elkaar. In het Zorg- en Veiligheidshuis in Tilburg is dit ook al zo. Toch is het nodig er een echt Family Justice Center van te maken, vindt Gerrianne Rozema, manager Steunpunt Huiselijk Geweld Midden Brabant. ‘Er moet een laagdrempelige loketfunctie zijn. Als een slachtoffer van huiselijk geweld nu naar de politie belt, moet hij of zij een afspraak maken voor de aangifte en dat kan drie dagen tot een week duren. In die periode komen mensen terug op hun besluit om aangifte te doen. Bijvoorbeeld door angst, of dat ze net dat bloemetje hebben gehad en denken dat het niet meer gebeurt. Bovendien krijgt iemand nu steeds een nieuwe intake, met nieuwe bureaucratie.’
Daders
In het FJC Tilburg worden zowel slachtoffers als daders begeleid. Dat is geen softe aanpak, maar echt nodig om recidive te verminderen, benadrukt ze. ‘Natuurlijk is er een groep daders die gevangenisstraf moet krijgen. Maar de grootste groep pleegt geweld uit onmacht en kent verslavingsproblematiek of persoonlijke problemen. Wil je recidive verminderen, dan dien je deze daders gericht te begeleiden. Ik geloof niet in werkstraffen. Niet voor niets wordt 45 procent van de slachtoffers ook dader.’
Afschrikken
Momenteel wordt bekeken hoe het FJC in Tilburg er precies uit komt te zien. Daarbij houden Rozema en haar collega’s ook nadrukkelijk rekening met uitdagingen: hoe vang je bijvoorbeeld in hetzelfde loket zowel daders als slachtoffers op? En hoe combineer je de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling zonder slachtoffers af te schrikken? In Zweden is er bijvoorbeeld een gebouw waarbij daders op de linkervleugel begeleid worden, en slachtoffers op de rechtervleugel. ‘Dat zou ook voor ons een idee kunnen zijn’, aldus Rozema.
Speelkamer
Daarnaast kijken ze in Tilburg naar een speelkamer, om het contact tussen vader en kind langzaam op te bouwen, waardoor de dreiging afneemt. ‘De landelijke tendens maakt dat we huiselijk geweld en kindermishandeling integraal moeten aanpakken. Dat kan nog lastig worden’, vermoedt Rozema. ‘De initiatiefnemer uit San Diego zei: kindermishandeling niet in het FJC aanpakken, want dan komen vrouwen niet zo snel meer, uit angst hun kinderen kwijt te raken. Zelf denk ik dat integraal werken een goede zaak is, maar een stevige uitdaging is het wel.’