-INGEZONDEN STUK-

Stratech heeft onder de 32 grootste gemeenten (G32) onderzocht op welke wijze de schuldhulpverlening binnen de gemeente is georganiseerd en hoeveel budget hiervoor beschikbaar is gemiddeld per inwoner. Graag delen we onze eerste ervaringen uit het onderzoek.

Schuldhulpverlening

Uit de analyse van de programmabegrotingen komt naar voren dat de G32 gemiddeld 11,76 euro per inwoner besteedt aan schuldhulpverlening. Het gemiddelde begrotingsbedrag dat aan schuldhulpverlening wordt besteed door de G32 bedraagt 2,5 miljoen euro voor gemiddeld 133.000 inwoners per gemeente. De gemiddelde instroom van inwoners met schulden neemt sterk toe de afgelopen jaren, de jaarcijfers van de NVVK bevestigen dit.

Preventie

Vrijwel alle gemeenten besteden beleidsmatig de meeste aandacht aan preventie door vroegsignalering en allerlei vormen van praktische ondersteuning, zoals een formulierenbrigade, cursussen ‘omgaan met geld’ en online informatie met onder andere voorbeelden van opzeggingsbrieven en besparingsmogelijkheden op primaire lasten.

Zelfredzaamheid

Daarnaast wordt beleidsmatig ingezet op het vergroten van de zelfredzaamheid van de burger. Eén van de maatregelen die een grote groep gemeenten heeft genomen is de inzet van de sociale wijkteams, die het oog en oor in de wijk zouden moeten zijn, ook voor de schuldhulpverlening. De vraag is in hoeverre de zogenaamde sociale wijkteams voldoende kennis en ervaring hebben om deze specifieke problematiek te herkennen, vroegtijdig door te verwijzen naar de betreffende gemeentelijke afdeling of de juiste maatschappelijke organisatie.

Uitbesteden

De centrale vraag is welke overwegingen de gemeente als eindverantwoordelijke maakt bij de keuze tussen zelf doen of uitbesteden van (delen) van het schulddienstverleningsportfolio voor haar inwoners? Het portfolio van schuldhulpverlening bestaat uit verschillende activiteiten afhankelijk van de aard van de problematiek en oorzaken. Hierbij valt te denken aan budgetbeheer, budgetcoaching, inkomensbeheer, bewindvoering, schuldregelingen treffen en kredietverlening. Vaak is er sprake van een bredere maatschappelijke problematiek, waarbij werk- en zorgvragen ook bepalend kunnen zijn voor de aanpak en rol van de gemeente zelf.

Van de gemeenten aangesloten bij de G32 besteedt meer dan de helft (55%) het merendeel van haar activiteiten uit. Dat betekent dat 45% zelf de regie voert over de schuldhulpverlening. Van de gemeenten die de schuldhulpverlening uitbesteden ligt het bedrag per inwoner gemiddeld op 12,61 euro oftewel 0,85 euro hoger dan het gemiddelde bedrag.

Cafetariamodel

In de praktijk is behoefte aan meer maatwerk over de taken die gemeenten zelf willen doen of willen uitbesteden volgens het zogenaamde cafetariamodel. Een aantal kredietbanken is in overleg met haar deelnemende gemeenten bezig met de uitvoering en introductie van dit zogenaamde ‘cafetariamodel’.
Belangrijk bij geheel of gedeeltelijk uitbesteden is het zicht op de effectiviteit van de gekozen aanpak versus cliëntprofiel. Zo overwegen gemeenten steeds vaker om de intake in eigen huis te verrichten al dan niet met externe hulp en heeft men behoefte aan zicht en grip op de voortgang en budgetten die worden ingezet om de cliënten in een stabiele financiële situatie terug te krijgen en hem of haar weer zelfredzaam te maken.

Budgetcoaches

Als een gemeente de behoefte heeft om vanuit de regierol altijd inzicht en overzicht te bewaren om cliënten en ook de onderliggende problematiek in hun gezinssituatie adequaat te kunnen aanpakken, is hiervoor noodzakelijk dat brede maatschappelijke organisaties, cliënten en budgetcoaches inzicht en overzicht delen in een open relatie met hun cliënten en natuurlijk de gemeente(n).

Hierbij past zorgvuldige omgang met privacy/gevoelige gegevens. Inzicht geeft een gemeente de mogelijkheid effectieve keuzes te kunnen maken in welke instrumenten en aanpak in welke situatie voor de cliënt het beste resultaat oplevert.

Marieke Zendman is als product manager bij Stratech verantwoordelijk voor het cliëntvolgsysteem dat cliënten financieel perspectief biedt: Stratech Perspectief.