Eén op de vier jongeren begint het seksuele leven met verregaande vormen van seks. De rest begint met zoenen, gaat verder met voelen, strelen en vrijen. Om na een langere periode te beginnen met geslachtsgemeenschap. De relatie met de ouders bepaalt in belangrijke mate de vaardigheden van jongeren om hun eigen behoeften te bepalen en te volgen. En daarmee ook het gebruik van anticonceptie en hun seksuele gezondheid.
Representatief
Dat stelt promovenda Hanneke de Graaf in haar proefschrift over opvoeding en seksuele gezondheid van adolescenten. Zij promoveert 31 augustus aan de Universiteit Utrecht. De Graaf deed haar onderzoek op basis van een representatieve steekproef: een digitale enquête onder ruim 3100 jongeren. Driekwart van de Nederlandse jongeren tussen de 12 en 25 jaar gaat stapsgewijs steeds wat verder op het gebied van seks: tongzoenen, voelen en strelen, vervolgens naakt vrijen en tot slot geslachtsgemeenschap.
Vaardigheden
Jongeren die snel beginnen met vergaande vormen van vrijen of de seksuele stappen snel achtereen zetten, doen het volgens De Graaf minder goed op gebied van anticonceptie en seksuele gezondheid. ‘Je hebt bepaalde sociale vaardigheden nodig en moet bewust zijn van je eigen seksualiteit om zelf aan te geven wat je wilt. Ook op het gebied van anticonceptie.’
Verkering
Ouders spelen een belangrijke rol in de seksuele ontwikkeling van pubers. Een overgrote meerderheid van de jongeren heeft eerst een vriend(in) en vervolgens seks. ‘De meeste jongeren hebben voor het eerst seks in de context van een vaste relatie’, zegt De Graaf. ‘Een hechte relatie, ouders die kun kinderen steunen en weten wat ze doen en waar ze zijn: zo’n situatie bevordert een geleidelijke seksuele ontwikkeling.’
Hormonen
Opvallend is dat vooral de seksuele ontwikkeling van meisjes wordt beïnvloed. Volgens De Graaf zijn meisjes gevoeliger voor omgevingsfactoren, terwijl jongens meer door hormonen worden gedreven. ‘Meisjes krijgen vaker te maken met de negatieve kanten van seks. Ze zien daarom meer het nut van informatie en anticonceptie. Om jongens te bereiken, hebben we eigenlijk geen instrumenten.’
Bereiken
De discussies over hoe jongens te benaderen gaan over een positieve benadering van hun beleving, zegt De Graaf. ‘Jongens lijken vaak de boosdoeners als het fout gaat. We moeten juist oog hebben voor specifieke factoren van hun seksualiteit, anders bereiken we ze niet.’
Meer nieuws in uw inbox? Klik hier voor de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Voor meer achtergronden en opinies, neem hier een abonnement op Zorg + Welzijn Magazine.
Volg Zorg+Welzijn op Twitter >>
Bron: Foto: ANP/Olaf Kraak
