Het onderzoek naar de aanpak van armoede en de instrumenten die daarvoor nodig zijn, heeft in de afgelopen tien jaar een hoge vlucht genomen, zegt Roeland van Geuns. Hij is lector Armoede Interventies en werkzaam hij het Amsterdams Kenniscentrum voor Maatschappelijke Innovatie van de Hogeschool van Amsterdam. De kennis en vaardigheden van professionals die mensen in armoede ondersteunen is achtergebleven, aldus Van Geuns. ‘Er is veel meer bekend over wat armoede met mensen doet en hoe professionals daar invloed op kunnen hebben.’

Onderzoek aanpak armoede

“Hulp bij armoede, bouwstenen voor effectieve hulpverlening bij armoede en schulden” heet het boek onder redactie van Roeland van Geuns, Lisette Desain en Rianne van der Weijden, allen medewerkers van het Amsterdams Kenniscentrum voor Maatschappelijke Innovatie: AKMI. Het boek bevat de kennis en de resultaten van zes jaar onderzoek naar armoede en naar de aanpak ervan in de praktijk. Met het boek “Hulp bij armoede” willen de auteurs juist aan professionals praktische instrumenten overdragen die ze kunnen gebruiken bij de aanpak van armoede.

Kennis en vaardigheden

Wat mist in de  kennis op het gebied van armoede is, aldus Van Geuns, de implementatie van die kennis in de opleidingen. ‘Er is zoveel meer bekend over wat armoede doet met mensen en wie die mensen in de spreekkamer van professionals zijn. Professionals missen behalve die kennis vaak ook de juiste vaardigheden om deze burgers op een goede manier te helpen.’

Effectieve methode

Dat heeft volgens Van Geuns ook te maken met de traditionele hulpverleningsstructuur in Nederland, ‘die voort komt uit de beste bedoelingen van de hulpverlener, maar niet uit een vooraf goed doordachte en effectieve methode. Wat goedbedoeld is, is nog lang niet altijd effectief’, zegt Van Geuns. ‘Vaak wordt een pilot opgezet om armoede aan te pakken en na drie jaar wordt gevraagd aan de klant: “Wat vond je ervan?” Mensen vinden het natuurlijk altijd goed dat er iets gebeurt aan hun situatie. Maar er wordt niet gezocht naar de toegevoegde waarde van de professionele aanpak en naar wat er beter kan.’

Uitgangspunt hulpverlening

De hulpverlening aan burgers tegen armoede is niet een kwestie van één groep, één aanpak, zegt de Lector Armoede Interventies. ‘Je moet altijd rekening houden met de persoon, zijn achtergrond en zijn mogelijkheden. Dat houdt in dat je als professional een open houding hebt, luistert naar de klant en dat je niet een algemene vragenlijst op tafel legt. Het uitgangspunt voor goede hulpverlening bij armoede zijn de behoeften en mogelijkheden van de klant. Deze mensen hebben meestal geen hbo-opleiding en zijn ook niet vaardig met administratie. Dan moet je ook niet verwachten dat ze dat wel even zelf kunnen doen.’

Pleisters plakken

Hulp bij armoede kan zeker wel effectief zijn, is de overtuiging van Van Geuns. ‘Er zijn twee vormen van hulpverlening; pleisters plakken bij directe nood, bijvoorbeeld als de koelkast het begeeft. De tweede vorm van hulp zien we terug in maatschappelijke initiatieven en gemeentelijke projecten. Meestal is effectiviteit ervan een kwestie van zeer lange adem en een complex van interventies. Wij denken dat meer onderzoek naar instrumenten voor de aanpak van armoede de hulp effectiever maakt. Het boek biedt een overzicht van onze kennis op het gebied van armoedeaanpak en de resultaten ervan.’

Meer weten over effectieve hulpverlening rondom armoede en schulden? Lees dan het boek Hulp bij armoede van Roeland van Geuns, Lisette Desain en Rianne van der Weijden. Meer info of bestellen >>