Zonder daarvoor speciaal te zijn opgeleid, spelen vrijwilligers een belangrijke rol bij het voorkomen en oplossen van geldproblemen. Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) en de ANBO, belangenorganisatie voor senioren, zijn verbaasd over de hoeveelheid taken die vrijwilligers daarbij uitvoeren.
Belastingaangifte
Het op orde brengen van de administratie, het aanvragen van toeslagen en het doen van de belastingaangifte zijn de meest voorkomende werkzaamheden van de vrijwilliger. Daarnaast helpt meer dan de helft met het wegwerken van schulden, het benaderen van schuldeisers en het betalen van rekeningen.
Officiële instanties
De meeste vrijwilligers zitten wekelijks of om de week bij ‘hun cliënt’ thuis om hen te helpen met geldzaken. De gemiddelde cliënt is een alleenstaande tussen de 35 en 45 jaar die alleen voortgezet onderwijs heeft gevolgd. Circa 69 procent heeft schulden. Van de vrijwilligers geeft 67 procent aan dat hun cliënt hulp nodig heeft bij óf alleen de aanmelding óf het totale schuldhulpverleningstraject. De vrijwilligers zeggen dat hun cliënten behoefte hebben aan uitleg over de werkwijze van officiële instanties en brieven die deze organisaties sturen.
Gemeenten
De meeste vrijwilligers krijgen, voor zij aan de slag gaan, een basale training van de vrijwilligersorganisatie of gemeente onder wiens vlag zij opereren. Toch heeft een derde geen training gehad, zo blijkt uit het onderzoek. Ook zegt de helft van de vrijwilligers behoefte te hebben aan extra informatie of een aanvullende training. Het gaat daarbij vooral om kennis van schuldhulpverlening, het aanvragen van subsidies, toeslagen, gemeentelijke regelingen en het vergroten van de financiële zelfredzaamheid van hulpvragers.
Duizenden
Het Nibud en ANBO deden onderzoek onder 476 vrijwilligers en 15 gemeenteambtenaren en organiseerden discussiebijeenkomsten met vrijwilligers, schuldhulpverleners en medewerkers van Stimulansz en Nibud. Hiermee is in beeld gebracht hoe groot de rol is van de duizenden vrijwilligers op het gebied van schuldhulpverlening. Vrijwilligers die als budgetcoach werkzaam zijn, verdienen meer hulp in de vorm van een training of achtervang, zo is de conclusie in het rapport ‘Hulp aan vrijwilligers bij projecten thuisadministratie en schuldpreventie’.
Gemeenteambtenaren
Uit het rapport blijkt dat veel gemeenten de rol van vrijwilligers bij het voorkomen en oplossen van schulden, onderschatten. Gemeenteambtenaren hebben te weinig kennis van de taken die vrijwilligers uitvoeren. Tweederde van de vrijwilligersorganisaties heeft behoefte aan verbeteringen in de contacten met en de uitvoering van de gemeente. Minstens 309 organisaties in Nederland houden zich bezig met thuisadministratieprojecten. Het Nibud vindt dat zij een zeer belangrijke en niet meer weg te denken aanvulling vormen op professionele schuldhulpverlening.
Trainingen
2011 is het Europees jaar van het Vrijwilligerswerk. Dankzij een eenmalige subsidie van het rijk kan het Nibud dit jaar vrijwilligers gratis trainingen aanbieden. Dat de behoefte hieraan groot is, merkt het Nibud aan de belangstelling: de trainingen zitten binnen een mum van tijd vol.
Meer nieuws in uw inbox? Klik hier voor de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Voor meer achtergronden en opinies, neem hier een abonnement op Zorg + Welzijn Magazine.
Volg Zorg+Welzijn op Twitter>>
Bron: Nibud/ANBO, foto: Koen Suyk, ANP