Door Ephraïm Patty – Suhayb Salaam is de zoon van de Tilburgse imam Ahmed Salaam, die ooit weigerde om minister Rita Verdonk de hand te schudden. Vader en zoon werden nationaal bekend toen ze in een uitzending van Pauw en Witteman eisten dat de wijn van tafel ging. En Suhayb Salaam verliet vorig jaar in een tv-programma over integratie de tv-studio, omdat hij niet in een ruimte wilde zitten met een meisje in minirok.

Activisten
Het salafisme is een hele orthodoxe stroming binnen de islam. In september 2007 maakte Minister van Binnenlandse Zaken Guusje ter Horst bekend dat er in Nederland tussen de 20.000 en 30.000 mensen mogelijk te beïnvloeden zijn door deze stroming. Daarvan worden er 2500 als potentiële activisten gezien.

Jaarverslag
Vanaf zijn aanmelding bij het islamitische Instituut voor Opvoeding en Educatievertelde Pouw aan Suhayb Salaam dat hij een journalist was. ‘Hij wist alleen niet dat ik er een boek over wilde schrijven. Tijdens de periode dat ik er lessen volgde, benaderde Salaam me ook wel eens met de vraag of ik niet een jaarverslag kon schrijven. Dat deed hij als het salafisme slecht in het nieuws kwam. Je kunt het boek dan ook zien als mijn jaarverslag, al is het niet geworden wat hij ervan hoopte.’

Tweedeling
‘Of de lessen van Suhayb Salaam tot radicalisme leiden, is moeilijk te zeggen,’ zegt Pouw. ‘Ik heb Salaam nooit op horen roepen tot geweld. Maar het leidt wél tot tweedeling, omdat de prediker oproept om letterlijk afstand te nemen van ongelovigen omdat het vijanden van Allah zijn. En oprechte liefde voor Allah betekent dat we de vijanden van Hem moeten haten, en moeten zien als ónze vijanden.’

Dealen
De journalist geeft nog andere voorbeelden. ‘Je zou zeggen dat het juist goed is om islamitische meisjes achter de kassa te zien bij Albert Heijn, maar Salaam vindt ze zondig omdat ze zo dealen in drank en varkensvlees. En een moslim mag geen geloofsgenoot bij de politie aangeven, omdat een ongelovige dan over een moslim oordeelt.’

Geclaimd
Voor leerlingen aan de studie kunnen beginnen, moeten ze een contract ondertekenen. ‘Daarin staat eigenlijk dat je niet zelfstandig na mag denken. Je moet alles wat gezegd wordt tot je nemen en opvolgen.’

Verder word je ontzettend geclaimd, is de ervaring van Pouw. ‘Eerst was je er één avond per week, maar al gauw werden dat twee avonden per week. Nu zit het groepje waar ik les mee had vijf dagen per week in de klas en daarnaast moest je al vanaf het begin bij alle congressen aanwezig zijn waar Salaam aan mee zou doen.’

Verspreiding
Binnen een jaar of drie moeten er op deze manier vijfhonderd jongeren zijn opgeleid die het salafisme kunnen verspreiden. ‘Salaam zegt dat je de leer niet mag verspreiden voor je het goed hebt begrepen, maar ik denk dat dat iets te makkelijk gezegd is. De uitspraken die gedaan worden zijn niet de minste, het roept op tot haat. En daarin schuilt het grote gevaar. Je weet hoe dat gaat als je in een kring zit en een woord doorfluistert: de laatste hoort een heel ander woord dan het woord waarmee begonnen is.’

Twijfel
Pouw benadrukt dat zijn boek niet bedoeld is als pamflet of aanval op de islam. ‘Ik wil alleen een beeld geven van salafisme in Nederland. Er zijn genoeg moslims die niet blij zijn met deze stroming en die er niets mee te maken willen hebben.’ Tijdens zijn periode bij de orthodoxe moslims haakten er ook leerlingen af. ‘Maar dan kwam er weer een nieuw groepje voor terug. Het speelt dus wel en het is van belang dat welzijnswerkers hier ook om mee weten te gaan.’

Volgens de journalist moeten sociale professionals vooral blijven praten met de leermeesters en de studenten. ‘Bij die laatste groep is het van belang om aan te geven dat er niks mis is met twijfel en dat ze zelf vraagtekens moeten blijven zetten.’