Door Carolien Stam –
De kern van het probleem is divers en heeft verschillende oorzaken.
Het vergt een gedifferentieerde aanpak van repressie en ondersteuning.
‘De vraag is of er steeds meer probleemjongeren komen.
Misschien zijn we minder tolerant,’ suggereert Stijn Verhagen. Hij is per 1
november lector Participatie, zorg en ondersteuning aan de
href=”http://www.hu.nl” target=_blank name=HU>Hogeschool Utrecht
. Verhagen gaat
praktijkgericht onderzoek doen naar de participatie van de burger – in het
bijzonder jongeren – in de samenleving. (Foto: Stijn Verhagen)
Complex
Het samenscholingsverbod in de Utrechtse wijk Kanaleneiland is
symptoombestrijding, betoogt Verhagen. ‘Het is niet een antwoord op de kern van
het probleem. Dat bestaat namelijk uit een complex van factoren zoals opvoeding,
opleiding, achtergrond, sociaaleconomische situatie of psychische stoornissen.’
Zwakte
Sterker nog: het verbod is een teken van zwakte, vindt
de kersverse lector. ‘De politie geeft het zelf toe. Ze weten niet meer wat er
nog werkt, dus grijpen ze naar een hard instrument.’ Dit soort besluiten gaan
mee in de golf van verharding en de zogenaamde daadkrachtige maatregelen,
volgens Verhagen. Hij is ook adviseur bij de Raad voor Maatschappelijke
Ontwikkeling (
name=RMO>RMO
).
Glijdend
Verhagen waarschuwt voor de aantasting van
de rechtsstaat door maatregelen als deze. ‘Het is een glijdende schaal. Voor je het weet
geldt het verbod voor een grotere groep of wordt het uitgebreid naar andere
wijken. We moeten voorzichtig zijn met deze maatregelen, zeker wanneer ze al
zo weinig effect hebben.’
Pakkans
Effectievere inzet van politie en strafrecht zou een betere lijn zijn om de
problemen met overlastgevers het hoofd te bieden. ‘Dan vergroot je de pakkans
van de echte raddraaiers.’ Meer nadruk op preventie is een tweede pijler, aldus
Stijn Verhagen. ‘Het begint uiteindelijk allemaal bij opvoeding en onderwijs.’
Aanspreken
‘We moeten vooral niet vergeten in de wijk te investeren. Sociale professionals
zouden nóg meer nadruk moeten leggen op aanspreken en structureren van de
leefwereld van jongeren. Een goed voorbeeld is het Tos-project (thuis op
straat), waarbij de publieke ruimte weer aan de wijkbewoners wordt teruggegeven
en jongeren met behulp van bijvoorbeeld sportactiviteiten hun vrije tijd
invullen.’
Rellen
Op de vraag waarom na tien jaar rellen met probleemjongeren (vanaf
de rellen op het August Allabéeplein in 1998 in Amsterdam) de problemen aalleen maar erger zijn
geworden, stelt Stijn Verhagen een tegenvraag: ‘Wordt het steeds erger? Onderzoeksresultaten zijn
daar niet eenduidig over. Ik denk zelf dat het om een vrij stabiele groep gaat.
Misschien worden we wel minder tolerant.’
Onderzoek
Cruciaal voor de aanpak van de problemen is volgens Verhagen dat er meer en
beter onderzocht wordt of projecten resultaat hebben. ‘Nu denken we nog te vaak
door associatief redeneren dat een project werkt. We kunnen leren van
best-practices, maar onderzoek kost tijd en is vaak ingewikkeld, omdat de
resultaten in een andere context of tijdsbestek kunnen
veranderen.’
Op 22 november organiseren Zorg + Welzijn en Verdiwel het
Welzijnsdebat 2007. ‘De harde aanpak’ is het thema. Vragen die aan de orde komen
zijn onder meer: Hoe hard moet het jongerenwerk zijn? Waar houden de taken van
het jongerenwerk op en beginnen die van de politie? Klik
href=”https://www.zorgwelzijn.nl/Welzijnsdebat2007″ target=_blank
name=welzijnsdebat>hier voor meer
informatie.
Reactie: ‘Verhagen heeft een academische
tunnelvisie’
Geachte redactie,
Graag zou ik willen reageren op het artikel van 5 november jl. waarin de
heer Stijn Verhagen zijn visie en kijk geeft op het samenscholing in de wijk
Overvecht. Terecht draagt hij enkele kritische noten aan.
Repressie moet niet het enige antwoord zijn en de problematiek
van de jongeren is vaak zeer gecompliceerd en zal van de
leefomgeving en betrokken instanties veel geduld en toewijding vragen om samen
met de jongere tot verbeteringen te komen. Maar helaas maakt hij weer eenzijdige
vergelijkingen en trekt hij conclusies die het predicaat academische tunnelvisie
zouden kunnen krijgen.
De maatregel is met zorg voorbereid en de jongeren zijn persoonlijk via een
brief op de hoogte gesteld van de maatregel. Ze weten dat ze extra in de
gaten worden gehouden en dat er grenzen zijn bereikt aan de acceptatie van hun
criminele gedrag. De aanpak betekent dat er op een heel eenvoudige manier
grenzen zijn gesteld en dat is wat nou bij veel jongeren volledig ontbreekt.
Niemand stelt hen nog grenzen die ze vrijwillig accepteren. Ze ontwikkelen
normen en regels waarin hun gedrag alles kan gaan bepalen. De gemeenschap heeft
de werking daarvan maar te accepteren met alle dramatische gevolgen voor
de leefomgeving. Gevangenis, misdaad en erkenning worden referentiepunten die
lijken te gaan horen bij hun dagelijks leven. Hulpverlening en begeleiding kan
die grenzen niet herstellen.
Het samenscholingsverbod beperkt hun bewegingsvrijheid en maakt hen
duidelijk dat ze niet meer op de vertrouwde voet verder kunnen gaan.
En daarmee kan het voor sommigen een signaal geven dat oude patronen moeten
veranderen.
Dus de stappen van de gemeente Utrecht verdienen waardering en zeker
niet het predikaat “teken van zwakte”. En na de evaluatie zal duidelijk zijn wat
deze waardering praktisch waard is. Tenslotte over de angst voor schade
aan de rechtstaat. De rechtstaat is in verandering en meer focus op de
leefomgeving die schade ondervind zal hem heus niet verzwakken.
Met vriendelijke groet,
V. RuhlmannBeleidsmedewerker Werk, Inkomen, Zorg en Digitalisering
Utrecht
Lees ook:
href=”https://www.zorgwelzijn.nl/portal/home/id5601-96420/kees_bakker_nji_probleemgedrag_jongeren_niet_via_ouders_corrigeren.html”>Kees
Bakker (NJi): ‘Probleemgedrag jongeren niet via ouders corrigeren’ (Zorg+Welzijn nieuws, 25 oktober 2007)
href=”https://www.zorgwelzijn.nl/portal/home/id5601-96633/utrecht_pakt_ettertjes_aan.html”
target=_blank name=”harde aanpak”>Utrecht pakt ettertjes aan (Zorg+Welzijn
nieuws, 29 oktober 2007)
href=”https://www.zorgwelzijn.nl/home/id5601-95652/rotterdam_pakt_overlast_jeugd_harder_aan.html”
target=_blank name=”harde aanpak”>Rotterdam pakt overlast jeugd harder aan
(Zorg+Welzijn nieuws, 17 oktober 2007)
Lees ook de
href=”https://www.zorgwelzijn.nl/portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/_pageLabel/tsge_page_nieuwsbrief/_desktopLabel/zorgwelzijn/index.html”>gratis
Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Daarvoor kunt u zich
href=”https://www.zorgwelzijn.nl/portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/_pageLabel/tsge_page_nieuwsbrief/_desktopLabel/zorgwelzijn/index.html”>hier
aanmelden.
href=”http://vedm.net/click2?l=7xmBb&m=tR4m&s=YKpyQ3″ target=_blank
name=nieuwsbrief>Door hier te klikken leest u de laatste
editie.
Wilt u reageren? Klik dan hier
href=”mailto:zorgenwelzijn@reedbusiness.nl”>zorgenwelzijn@reedbusiness.nl
