Ruim anderhalf jaar na het onderzoek in 2016 naar ervaringen van burgers met gemeentelijke schuldhulpverlening, krijgt de Nationale ombudsman nog steeds klachten en signalen van burgers over slechte toegang en kwaliteit van de gemeentelijke schuldhulpverlening. ‘Mensen met problematische schulden laten weten dat zij om verschillende redenen niet worden toegelaten tot de schuldhulpverlening’, aldus de ombudsman. Reden een nieuw onderzoek te doen.
Schuldhulpverlening
De conclusie van het onderzoek onder 10 gemeenten is dat gemeenten burgers lang niet altijd een laagdrempelige en brede toegang tot de gemeentelijke schuldhulpverlening bieden, die ze wettelijk wel moeten geven. ‘De ombudsman constateert dat de toegang tot de gemeentelijke schuldhulpverlening op een aantal punten zeker verbeterd kan worden’, aldus het rapport. ‘Gemeenten kunnen schuldhulpverlening benutten om mensen uit multi-problematische situaties te krijgen.’
De overheid heeft te hoge verwachtingen van de financiële zelfredzaamheid van burgers. Op schulden ligt een groot taboe. Als je niet niet kunt lezen of schrijven is het taboe nóg groter. Laaggeletterdheid is een van de redenen waarom mensen uitvallen in een schuldhulpverleningstraject. ‘We moeten van dienstverlener hulpverlener worden.’ Lees dit PREMIUM artikel>>
Persoonlijke omstandigheden
De ombudsman vindt dat de deur van de schuldhulpverlening ‘wijd open staat en dat bij de beslissing of iemand al dan niet toegelaten wordt, alle relevante persoonlijke omstandigheden integraal meewegen. Dit vergroot de toegankelijkheid en de effectiviteit van de schuldhulpverlening.’ Dat houdt onder meer in dat iedereen die zich aanmeldt een face-to-face gesprek krijgt. Gemeenten moeten geen doelgroepen van tevoren uitsluiten van schuldhulpverlening. Gemeenten moeten geen onnodige drempels opwerpen ‘in de vorm van formulieren, verplicht bijwonen van workshops en andere verplichtingen, met de kans dat mensen voortijdig afhaken.’
Schriftelijk besluit
Verder adviseert de ombudsman dat iedere aanmelding ‘individueel en integraal wordt beoordeeld’ Het schriftelijke besluit van de gemeente over het al dan niet toelaten tot de schuldhulpverlening moet duidelijk zijn voor mensen. Eventueel moet het besluit mondeling worden toegelicht door de ambtenaar.
Verder onderzoek
De ombudsman wil verder onderzoek doen onder alle gemeenten waarover hij is bevoegd concrete vragen te stellen over de toegankelijkheid van de gemeentelijke schuldhulpverlening. De uitkomsten van dat onderzoek worden in de zomer gepubliceerd.
Wil je het onderzoek van de Nationale ombudsman inzien? Klik dan hier>>