In de eerste sessie, op 9 april, stond de meest prangende vraag op het programma: wanneer kunnen sociaal professionals nu wel en niet face-to-face contact hebben? Van Rest: ‘Je merkte dat daar verschillend gedacht over werd in het land. De initiële reactie van veel organisaties was om vooral géén face-to-face contact te hebben en het werk vanuit huis te doen. Inmiddels weten steeds meer professionals dat er binnen de richtlijnen van het RIVM nog best het een en ander mogelijk is. En het sociaal werk is ook een cruciaal beroep. Zoals ook Jan Willem Bruins en Sjef van der Klein op Zorg+Welzijn aangaven: het opzoeken van cliënten belangrijk.’
Afwegingskader
Sociaal professionals weten inmiddels de mogelijkheden binnen de RIVM-richtlijnen (zie hier het afwegingskader). ‘Je kan bijvoorbeeld in de deuropening gesprekken voeren. Je kan een wandeling met een cliënt maken’, vertelt Van Rest. ‘Natuurlijk zijn er ook vertrouwelijke gesprekken die je liever niet op straat voert, maar ook daarvoor zijn mogelijkheden te bedenken. Veel welzijnsinstellingen hebben ruimten beschikbaar waar ze, al dan niet met minder mensen dan normaal, kunnen afspreken met cliënten. Indien nodig met het gebruik van een plexiglas.’
Online hulpverlening
Een andere manier om cliëntcontact te hebben is online. ‘Ook hier zijn nog veel sociaal werkers zoekende’, merkte Van Rest, tijdens de sessie op 28 april over dit onderwerp. ‘Ze lopen nog tegen veel technische- en organisatorische vragen aan. Het is zaak om daar snel doorheen te komen zodat het echte hulpverlenen weer opgestart kan worden.’
Methodisch werken
‘Welke app je veilig kan gebruiken is slechts een voorwaarde voor goede online hulpverlening’, stelt Van Rest. ‘Online hulpverlenen is meer dan alleen een praatje houden met je cliënt. In de online leersessie benadrukte expert Christa Nieuwboer (lector Jeugd, Gezin en Samenleving aan de Avans Hogeschool, red.) dat professionals ook online methodisch moeten werken. Deze periode is een kans om een manier te vinden waarop jij en je cliënten gemakkelijk en effectief online kunnen werken. Als je dat nu leert, kan je die vaardigheid ook na de crisis blijven inzetten.’
Signaleren huiselijk geweld
Een andere sessie ging over een belangrijk inhoudelijk onderwerp: het signaleren van huiselijk geweld. ‘Het is op dit moment voor veel professionals lastiger om aan te voelen of er in een gezin geweld plaatsvindt. En ondertussen is het onderwerp volop in de media. Daardoor komt het onderwerp ook weer meer op het netvlies van de sociaal professionals.’
Veilig Thuis
Met als gevolg dat de samenwerking met Veilig Thuis meer wordt opgezocht. ‘Naast dat Veilig Thuis onderzoek doet en doorverwijst naar specialistische zorg, hebben zij ook een adviesfunctie. Daar wordt nu meer gebruik van gemaakt. Professionals raken daardoor beter geïnformeerd en ze hebben een beter contact met Veilig Thuis.’ Van Rest en zijn collega Hilde Bakker, adviseur huiselijk geweld bij Movisie, hopen dat dit blijvend is. ‘Misschien dat professionals voor de crisis een tikje te weinig bezig waren met het signaleren van huiselijk geweld. Nu staat het in ieder geval hoog op de agenda.’
Ondersteuning initiatieven
Vanmiddag (donderdag 30 april) tussen 15.30 en 17.00 is de vijfde online leersessie. Deze gaat over ondersteuning van de corona-burgerinitiatieven. ‘Nederlanders blijken bereid te zijn om te helpen. Het is de taak van sociaal professionals om die verbindingen tussen vrijwilligers en hulpvragers te leggen, maar ze moeten er ook voor te waken om al te erg mee te gaan in de “noodacties”. Het is, zoals de Almeerse opbouwwerker Houriya Harrane, me vertelde, zaak om als sociaal werker ook nu het brede plaatje te blijven zien en ervoor te zorgen dat niet alleen de “knuffelbare” doelgroepen hulp krijgen, maar ook de minder aantrekkelijke doelgroepen de ondersteuning krijgen die ze nodig hebben.’
Gratis
De online leersessies zijn gratis bij te wonen via deze website, waar ook verslagen van de sessie zullen verschijnen. De leersessie over ondersteuning van corona-initiatieven is donderdag 30 april van 15.30-17.00. Van Rest is van plan om een zesde sessie te organiseren over het overkoepelende thema: beroepsontwikkeling tijdens en na deze crisis. Voor deze sessie is nog geen datum geprikt.