Al duizend sociaal werkers vulden de vragenlijst van de Grote Raadpleging in. Zij gaven antwoord op vragen als ‘Hoe groot vind jij de regeldruk?’ en ‘Wat kun jij als sociaal werker doen tegen polarisatie?’ De antwoorden van de eerste duizend deelnemers zijn nog niet geanalyseerd, maar er valt al wel het een en ander over te zeggen. Movisie-onderzoekers Barbara Panhuijzen en Sonja Liefhebber geven uitleg.
‘We zien bijvoorbeeld dat de sociaal werkers die de vragenlijst invulden op steeds meer taakgebieden actief zijn’, vertelt Liefhebber. ‘Ze geven bijvoorbeeld aan dat ze meer dan eerst outreachend werken, signaleren en preventief werken. Dit lijkt er extra bij te komen, want de sociaal werkers scoren niet zozeer minder op andere taken.’
Meer samenwerking gewenst
Iets anders dat opvalt is dat zestig procent van de sociaal werkers graag meer zou samenwerken met informele partners zoals vrijwilligers, mantelzorgers en bewonersinitiatieven. Panhuijzen: ‘Dat is interessant. Als een ruime meerderheid meer wil samenwerken, wat zit daar dan achter? Waarom doen ze het nu nog minder dan ze willen? Dat gaan we verder uitspitten. Hoe zouden ze meer kunnen samenwerken? Wat hebben ze daar voor nodig?’
Data duiden
Ook na de vorige Grote Raadpleging waren er naderhand sessies om de data te duiden. De vorige keer viel bijvoorbeeld op dat er enorm veel functienamen in gebruik zijn, vertelt Liefhebber: ‘Meer dan 260 telden we er. Dat helpt niet bij het vormen van een krachtige beroepsidentiteit, en dat heeft weer gevolgen voor een gevoel van toekomstzekerheid: kun je in je vak blijven?
Verschillende partijen zoals de BPSW [Beroepsvereniging van Professionals in Sociaal Werk, red.] en de brancheorganisatie Sociaal Werk Nederland hebben zich dit aangetrokken. In de nieuwe CAO is geprobeerd minder functies op te nemen en sociaal werk sterker neer te zetten. De BPSW is aan de gang gegaan om de functies te ordenen. Dat zijn eerste stappen naar meer eenduidigheid.’
Doe mee aan De Grote Raadpleging
De vragenlijst van de Grote Raadpleging is tot stand gekomen in samenwerking met partners Sociaal Werk Nederland, de BPSW en Sociaal Werk werkt!. Ook de Associatie wijkteams, beroepsvereniging SAM, en Valente zijn betrokken. Daarnaast hebben enkele hoogleraren, lectoren, hbo- en mbo-opleidingen en netwerken rondom een bepaald thema meegedacht.
Iedereen die actief is als sociaal werker kan de vragenlijst invullen. Het gaat bijvoorbeeld om maatschappelijk werkers, sociaal agogen, wijkteam-medewerkers, opbouwwerkers, jongerenwerkers, ambulant en interne begeleiders, sociotherapeuten, sociaal-cultureel werkers, schoolmaatschappelijk werkers, bedrijfsmaatschappelijk werkers, praktijkondersteuners GGZ bij huisartsen, buurtwerkers, coördinatoren vrijwilligerswerk, MEE-consulenten, sociaal raadslieden en schuldhulpverleners. De Grote Raadpleging van het Sociaal Werk invullen duurt 30 tot 45 minuten en kan nog tot 15 september.
Agenderen
Dankzij dit soort duidingsbijeenkomsten worden je antwoorden dus niet alleen geregistreerd, maar kan het er ook toe leiden dat het op de agenda van beslissers komt. Dat gebeurt zeker met de drie thema’s die – op basis van maatschappelijke ontwikkelingen – dit jaar nieuw toegevoegd zijn aan de vragenlijst: eco-sociaal werk, digitaal vakmanschap, en als derde grensoverschrijdend gedrag en polariserend gedrag.
Geroepen
Het is belangrijk om te peilen in hoeverre sociaal werkers zich geroepen voelen te werken aan deze actuele maatschappelijke vraagstukken, zegt Liefhebber. ‘Herkennen ze deze ontwikkelingen? Hebben ze überhaupt tijd om hiermee aan de slag te gaan? Voelen ze zich hier vaardig in? Met deze vragenlijst willen we hier meer zicht op krijgen.’
Aanslaan
‘Met name op het laatste thema slaan de respondenten aan’, ziet Panhuijzen. ‘We laten de respondenten reageren op stellingen die nagaan wat jouw rol is bij en in hoeverre je het als jouw verantwoordelijkheid ziet om grensoverschrijdend gedrag of polariserend gedrag te signaleren, voorkomen en aan te pakken. En we vragen ook in hoeverre je jezelf toegerust vindt voor die taken en wat je eventueel nodig hebt om het meer of beter te kunnen doen.’
Belangrijke beroepsgroep
Behalve vragen over de actuele vraagstukken in de samenleving, gaat de vragenlijst ook over de stand van zaken over de beroepsuitoefening van sociaal werkers. Net als de vorige keer gaat het over de functienamen en taken. ‘De vragen gaan ook over de eigen vitaliteit en leren en ontwikkelen’, vult Panhuijzen aan. ‘En we besteden in deze raadpleging ook weer veel aandacht aan de werkomstandigheden. Hoe groot is de administratie- en regeldruk? In hoeverre ervaren sociaal werkers zeggenschap en invloed in hun werk?’ Liefhebber sluit af: ‘Als sociaal werker hoor je bij een belangrijke beroepsgroep die echt wat te vertellen heeft. Gebruik je stem!’
