Een gemeente heeft waarschijnlijk niet altijd op de juiste manier oog voor social return omdat het werk bij onderaannemers en hun toeleveranciers betreft. Zoals in de betonmortelbranche. De Vereniging van Ondernemingen van Betonmortelfabrikanten in Nederland (VOBN) wil de uitdaging aangaan om werkgelegenheid te bieden voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, maar het blijkt  geen gemakkelijke opgave om dat zo te doen dat het verantwoord is voor de social return kandidaten én de bedrijven in kwestie.

Voor de gemeente Utrecht is social return een belangrijk instrument om arbeidsplaatsen te creëren en als motor voor sociaal ondernemerschap en innovatie. Lees meer >>

Vakgeschoold

Eén van die uitdagingen zit erin dat naar schatting maar 25 procent van de kosten van geleverde betonmortel toe te rekenen is aan loonkosten en werkgeverslasten. Een groot deel van de kosten is van materieel en materiaal. Een social return eis van vijf procent van de aanneemsom (wat voorkomt), kan dan dus twintig procent van de arbeidskosten voor die opdracht betekenen, waarmee dit geen reële eis is. Daarnaast is er bij de fabricage en levering van betonmortel veel vakgeschoold personeel betrokken, zoals laboranten en betontechnologen. Materiaal- en veiligheidskennis en veiligheidsbesef is bij dit werk erg belangrijk. Ongeschoolde taken zijn er weinig, hoogstens hier en daar wat veegwerk. Natuurlijk zijn er in de sector ook taken in de administratie en financiën, schoonmaak en catering. Dat gaat echter om een  zeer beperkt aantal functies, die niet zo flexibel in te vullen zijn als bij invulling van social return opgaven nodig zou zijn.

Leerwerkplekken

De betonmortelbranche wil niet denken in onmogelijkheden. Op een bijeenkomst van de VOBN is gebrainstormd over creatieve mogelijkheden om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in te zetten in de sector. Leerwerkplekken zijn een mogelijkheid. En wellicht een arbeidspool waarin mensen uit doelgroepen (banenafspraak, social return) geschoold worden en achtereenvolgens bij verschillende betonwerkgevers werkervaring opdoen. Belangrijk is wel, dat gemeenten en andere opdrachtgevers oog hebben voor de specifieke kenmerken van het werk, ook als het gaat om bedrijven die verder in de keten als toeleverancier voor een aannemer werken, zoals de betonsector. De VOBN ziet dat ze nodig in gesprek moet met zowel (gemeentelijke) opdrachtgevers als aannemers door wie ze vaak ingeschakeld worden, want in dialoog krijg je betere oplossingen.

Lees het volledige artikel van Saskia Andriessen en Remco Kerkhoven in het juninummer van Sociaal Bestek.