In navolging van de ggz wint de inzet van ervaringsdeskundigen ook in het sociaal domein aan terrein. Want ervaringsdeskundigen zijn degen die kunnen aangeven welke behoeften kwetsbare burgers hebben, waar barrières liggen en waar oplossingen gevonden kunnen worden. Maar wat is de meerwaarde van de inzet van een ervaringsdeskundige nu precies? Om antwoord op die vraag te krijgen, start Movisie een onderzoek. De peiling die onder lidorganisaties van Sociaal Werk Nederland werd gehouden, is de start van dit onderzoek.
Rollen van de ervaringsdeskundige
Aan de enquête van Movisie en Sociaal Werk Nederland deden ruim 90 organisaties mee. Bij 55% daarvan zijn ervaringsdeskundigen actief en 13% overweegt om ervaringsdeskundigen in te zetten. Hoe ervaringsdeskundigen worden ingezet, verschilt. Dat kan als vrijwilliger zijn, maar ook betaald. Bij de ondervraagde organisaties die ervaringsdeskundigen inzetten, is dat het vaakst als vrijwilliger (78 procent van deze organisaties noemt dit). Bij 29 procent zijn er (ook) betaalde medewerkers specifiek voor ervaringsdeskundigheid, bij 24 procent (ook) betaalde medewerkers in een combinatiefunctie (ondersteuner met ervaringsdeskundigheid) en bij 18 procent worden ervaringsdeskundigen op andere wijze ingezet, bijvoorbeeld als stagiair.
‘Als je kijkt naar de stand van zaken van ervaringskennis, hebben we na de eerste hoos van ervaringsverhalen nog niet zoveel gedaan, nog niet zoveel gebracht.’ Dat stelde onderzoeker en ervaringsdeskundige Wilma Boevink op het Zorg+Welzijn congres ‘Inzet van ervaringsdeskundigheid.’ Lees dit PREMIUM artikel hier>>
Focus op een specifiek terrein
Ongeveer een derde van de organisaties gaf in de peiling aan ervaringsdeskundigen breed in te zetten, maar bij een groot deel van de organisaties hebben de ervaringsdeskundigen een specifieke focus: armoede en schulden (29 procent), psychiatrische problematiek (20 procent) en sociale uitsluiting (14 procent) worden het meest genoemd. Sommigen noemen verslaving als specifieke focus (6 procent), sommigen huisvesting (2 procent) en sommigen participatie of huiselijk geweld.
Individuele ondersteuning
Bij 51 procent van de deelnemende organisaties wordt een ervaringsdeskundige ingezet voor individuele hulp en ondersteuning, bij 33 procent voor co-begeleiding en bij 12 procent zijn de ervaringsdeskundigen lid van een sociaal (wijk)team. Bij 43 procent worden ervaringsdeskundigen ‘anders’ ingezet, bijvoorbeeld als vrijwilliger, in projecten of bij trainingen. Ook hier waren meerdere antwoorden mogelijk waardoor het totaal meer dan 100 procent is.
Kennislacune
Prof. dr. Saskia Keuzenkamp: ‘Het is een eerste peiling, een eerste stap in het dichten van een kennislacune. Behalve zicht op hoe en waar ervaringsdeskundigen worden ingezet, is er vooral onderzoek nodig naar de vraag of, en zo ja voor wie en onder welke omstandigheden, de inzet van ervaringsdeskundigen werkt. Movisie gaat daar een actieve rol in vervullen.’