Omdat dementiezorg sinds januari 2015 een basisrecht is, zijn zorgverzekeraars sinds die tijd verplicht deze vorm van zorg in te kopen en aan te bieden. In de praktijk blijkt echter dat er een tekort is aan professionals die deze zorg kunnen bieden. In twee derde van de regio’s in Nederland worden de casemanagers wegbezuinigd, raken cliënten hun vertrouwde begeleider kwijt en ontstaan er wachtlijsten.
Geen nieuwe regels
Staatssecretaris Martin van Rijn erkent dat er een probleem is, maar is nog niet duidelijk over wat hij hieraan gaat doen. ‘Er is discussie over de vraag: moet er een aparte casemanager zijn of vervult de wijkverpleegkundige deze rol? Weet u, het maakt mij niet zoveel uit. Dit moet in de praktijk gewoon goed geregeld zijn. Nieuwe regels om dit te realiseren wil ik liever niet, maar wellicht kan extra toezicht van de Nederlandse zorgautoriteit uitkomst bieden.’
In Nederland leven naar schatting 260.000 mensen met dementie. Dat aantal stijgt in 2050 tot 400.000, omdat Nederland meer ouderen krijgt die bovendien steeds ouder worden. Lees meer over dementie in ons Dossier Dementie >>
Mantelzorger
De casemanager dementie is een specialist die cliënten en hun mantelzorgers kan helpen bij bijvoorbeeld het aanvragen van dagbesteding of indicaties en begeleidt het contact met instanties en gemeentes. Uit onderzoek van Nivel blijkt dat deze casemanager voor mantelzorgers een onmisbare vorm van ondersteuning is. Ruim driekwart (78 procent) van de mantelzorgers geeft namelijk aan dat zij de zorg voor hun naaste beter kunnen volhouden door het casemanagement. Daarnaast denkt ene grote meerderheid van de ondervraagden (84 procent) dat hun naaste door de casemanager langer thuis kan blijven wonen.
Dementiezorg
De reden dat er steeds minder casemanagers zijn, is dat deze sinds de transities betaald moeten worden uit het budget voor de wijkverpleging. Dat budget staat onder grote druk. Er is minder geld beschikbaar en mensen wonen langer thuis waardoor er meer zorg aan huis nodig is. In de praktijk komt de taak van de casemanager dementie dus steeds bij de wijkverpleegkundige te liggen. Dit is geen goede ontwikkeling, laat wijkverpleegkundige Joke Bijl weten aan Nieuwsuur. ‘Goede dementiezorg dreigt te vervallen en bij ons takenpakket te komen. Maar wij hebben geen tijd, bij ons is het overvol. Het gaat ons echt aan het hart dat dit zo loopt.’
Zorgstandaard Dementie
De zorgverzekeraars zegden Nieuwsuur toe dat ook zij hun taak gaan oppakken. Ze erkennen dat patiënten recht hebben op de zorg en ze deze ook binnen redelijke termijn moeten krijgen. Om dit te realiseren, moeten zorgverleners de ‘Zorgstandaard Dementie’ volgen en moeten zorginstellingen wachtlijsten meteen melden bij de verzekeraar zodat zij samen kunnen zoeken naar een oplossing.