Eind 2015 maakten er 88.000 personen, onder wie 34.000 kinderen, gebruik van de voedselbank. Van deze gebruikers is 30 procent alleenstaand en 40 procent een eenoudergezin. Uit divers onderzoek blijkt dat veel klanten langdurig op bijstandsniveau leven en dat een grote meerderheid gezondheidsproblematiek ervaart.  ‘Veel van de gebruikers van de voedselbank hebben financiële problemen die vooral begonnen zijn na ingrijpende levensgebeurtenissen. Voorbeelden hiervan zijn verlies van werk, verandering in de gezinssituatie of gezondheidsproblemen’, stellen Hoogland en Berg.  

Het aantal mensen dat gebruik maakt van voedselhulp van de voedselbank is vorig jaar gedaald. Die daling heeft volgens de organisatie vooral te maken met ander beleid. Lees meer >>

Depressief

‘Uit onze studie bleek dat voedselbankklanten verschillende strategieën hanteren om rond te komen. Zij besparen op uitgaven aan voedsel, materiële zaken of sociale activiteiten. Sommigen leven alleen van de inhoud van het voedselpakket. Een deel krijgt hiernaast ook eten, kleding of geld van familie of vrienden.’ Gebrek aan geld blijkt onder de geïnterviewde van Hoogland en Berg voor verschillende problemen te zorgen. Zo lijden een aantal deelnemers aan het onderzoek aan slapeloosheid, ervaren ze stress, angst of paniek en zijn ze depressief of somber. Daarnaast geven ze aan dat ze door een gebrek aan geld ook een kleiner sociaal leven krijgen. ‘Sommigen zeggen dat zij vrienden kwijtgeraakt zijn toen zij in de problemen kwamen. Verder bleek dat veel van de geïnterviewde voedselbankklanten schaamtegevoelens hebben.’

Schaamte

De schaamte die gebruikers van de voedselbank ervaren, komt deels door de werkwijze van de voedselbank. Wie gebruik wil maken van de voedselbank, moet inzicht geven in zijn of haar complete financiele situatie. Hoogland en Berg: ‘Een man zegt dit te ervaren alsof hij financieel wordt uitgekleed.’ Daarnaast is er een beperkte keuze bij de voedselbank: je krijgt wat er is. Dat, en alleen al het feit dat ze aanwezig zijn bij de voedselbank en dus als voedselbankklant gezien worden, roept ook een gevoel van schaamte op. ‘De schaamte hangt samen met het stigma dat aan de status voedselbankklant kleeft: het gaat echt slecht met je als je naar de voedselbank moet.’

Lees meer over het onderzoek van Hille Hoogland en Jonathan Berg in het juninummer van Sociaal Bestek.