Het overgrote deel van de criminele delicten door jongeren worden in groepsverband gepleegd. Maar gaat het daarbij om straatbendes of jeugdbendes, om hinderlijke, overlastgevende of criminele groepen? Volgens criminoloog Balthasar Beke is het verschil tussen die groepen allesbepalend voor de manier waarop politie en hulpverlening kunnen interveniëren.

Steeds meer ouderen blijken zichzelf en hun woning te verwaarlozen. Vaak gaat het om mensen met psychosociale en psychiatrische problemen die zich niet willen laten helpen. ‘We willen mensen langer thuis houden. Vereenzaming en verwaarlozing is de prijs die we we daarvoor betalen,’ aldus Huub Buijssen, psychogerontoloog van de ggz-instelling Altrecht in Utrecht.

‘Als het persoonsgebonden budget in de ggz wordt ingevoerd zullen veel allochtonen hun heil buiten de reguliere zorg zoeken. Deze heeft hen immers weinig te bieden.’ Dat zegt Ronald May, projectleider ggz en allochtonen van de Haagse ggz-instelling Parnassia. Onlangs ontving hij de jaarlijkse ereprijs van het Nationaal Fonds Geestelijke Volksgezondheid.

De politie wil niet langer politiecellen beschikbaar stellen voor de opvang van psychiatrische patiënten en verslaafden. Deze stellingname van de korpsbeheerders en de hoofdcommissarissen kreeg direct bijval van de woordvoerders van alle Kamerfracties. Zij buitelden over elkaar heen om 24-uurs opvang voor psychiatrische patiënten af te dwingen. Roland Koel, unitcoördinator zorg bij GGZ-Nederland, heeft zich over alle ophef verbaasd. 'Over de capaciteitsproblemen in de ggz, de werkelijke oorzaak voor het problemen met de opvang van psychiatrische patiënten, heb ik weinig gehoord.'

De afgelopen maanden kregen burgemeester van Amsterdam Patijn en zorgwethouder Guusje ter Horst een hoos aan kritiek over zich heen. Op de Amsterdamse Wallen blijft de drugsoverlast groot. Acties van de politie verplaatsen de problemen alleen maar en drugsverslaafden kunnen de hulpverlening in de binnenstad niet meer bereiken. Ook het plan om mentoren te koppelen aan verslaafden komt niet uit de verf. 'We werken hard aan uitbreiding van de opvang, maar zoiets lukt niet in een half jaar.'

De beleidsagenda in de Memorie van Toelichting van VWS laat maar één conclusie toe: VWS is hard op weg het Ministerie van Zorg te worden. Bijna de hele tekst gaat over Zorgvraagstukken. Er is nog nauwelijks aandacht voor sport, jeugd en lokaal sociaal beleid. De vertaling in het extra budget voor 2001 bevestigt het beeld. Ruim 90 procent van het extra geld gaat naar Zorg. Dat geld gaat vervolgens hoofdzakelijk naar capaciteitsuitbreiding, geneesmiddelen en in iets mindere mate naar arbeidsmarktbeleid en ict in de zorg.

‘Op Curaçao spreekt tegenwoordig iedereen over weggaan naar Nederland. Men heeft er geen vertrouwen meer in dat het daar ooit nog goed komt.' Volgens Agnes Stappers-Rojer, teammanager van het Leidse Algemeen Maatschappelijk Werk, houdt de migratie van Antillianen naar Nederland in ieder geval voorlopig nog aan. 'Maar de hulpverlening voor hen schiet tekort.'

Van oudsher waren politie en verslavingszorg bij de bestrijding van overlast van druggebruik elkaars tegenpolen. Maar de praktijk toonde geregeld de pijnlijke gevolgen van het langs elkaar heen werken. In hoeverre zoeken ze nu toenadering tot elkaar?

Het bericht over een op stapel staande sluiting van orthopedagogisch behandelingsinstituut Aekinga in het Friese Appelscha heeft nogal wat opschudding veroorzaakt. Er zou moeten worden gevreesd voor het welzijn van de jongeren en veel banen staan op de tocht. ´Maar het openhouden van een structureel onderbezet centrum is absurd,’ zegt Bianca Kaatee, algemeen directeur van Stichting Jeugdzorg Friesland. ‘Bovendien zijn deze jongeren met ambulante hulp vaak minstens zo goed af.’

Bovenmatige consumptiedrang en overbesteding zijn er de oorzaak van dat steeds meer 'normale' gezinnen met kinderen in de maatschappelijke opvang belanden. Dat signaleert althans het Leger des Heils Gezondheidszorg, bij monde van adjunct-directeur Harm van Teijlingen. De mogelijkheden om geld te lenen of op krediet te kopen zijn volgens hem te groot. 'Er moet wat gebeuren, want deze mensen horen niet in daklozeninstellingen thuis.'