Hoe krijg je als gemeente alle partijen in een probleemwijk op één lijn om gezamenlijk de buurt op een hoger plan te brengen? Bijvoorbeeld door middel van een Wijk Ontwikkelings Maatschappij, een model dat is ontwikkeld door Arcadis Heidemij Advies.

‘Allochtone cliënten worden vaak beschouwd als moeilijk en onbenaderbaar. Maar in de ggz zou men eens kritisch moeten kijken naar de vanzelfsprekendheden waarmee mensen worden behandeld. Taalproblemen zijn er, maar te weinig hulpverleners vinden de weg naar de uitstekende tolkencentra die hun diensten gratis beschikbaar stellen.’ Dat stelt psychotherapeut Indra Boedjarath, één van de schrijvers van het manifest ‘Interculturele ggz in de 21e eeuw’.

Wisconsin Works, zo heet de Amerikaanse begeleidingmethode voor langdurig werklozen die in Nederland steeds meer navolging krijgt. Het programma slaagde erin het aantal bijstandscliënten sinds 1996 met vijfentachtig procent te verminderen. Maar uit de bijstand of uit de armoede, dat zijn twee verschillende zaken.

Erg bemoedigend zijn de recente geluiden uit de vrijwilligerswereld niet. Het wordt steeds moeilijker vacatures te vervullen. Met name jongeren zijn nauwelijks meer te porren voor onbetaald werk. Toch zijn de kopstukken uit het veld niet somber. Het wordt niet minder, maar anders, beweren ze. De moderne vrijwilliger zapt en vraagt zich steeds af: what's in it for me? Korte klussen met een kop en een staart zijn de trend, en het wordt tijd dat instellingen hun werk daar op inrichten. 'Mensen zitten niet te wachten op de ballast van een organisatie, zoals vergaderingen en besprekingen.'

De Bureaus Jeugdzorg moeten worden omgevormd tot grote regionale instellingen waarin ook de uitvoering van alle ambulante hulp is ondergebracht. Hiervoor pleit de commissie Günther in haar advies over de Wet op de jeugdzorg dat eind vorig jaar aan minister Korthals van Justitie en staatssecretaris Vliegenthart van VWS is aangeboden. Het advies oogst weinig enthousiasme. Alom wordt gevreesd dat de zo gewenste onafhankelijke en objectieve zorgtoewijzing verdwijnt.

Eind vorig jaar kwam de Stichting Opmaat in opspraak vanwege slecht management en een chaotische situatie in de woongroepen van geestelijk gehandicapten. De Inspectie schreef een vernietigend rapport, waarop in januari dit jaar een aanwijzing volgde van staatssecretaris Vliegenthart. Inmiddels is directeur Rodenburg vervangen door een interim-manager en de voltallige Raad van Toezicht trok zich terug. Een teleurgestelde John Roozen blikt terug op de gebeurtenissen: 'We zijn niet streng genoeg geweest, maar het voordeel van de twijfel is ons ook niet meer gegund.'

Door het vraaggericht werken in de verstandelijk gehandicaptenzorg krijgen de cli‘nten steeds meer vrijheid. De meesten kunnen die redelijk tot goed aan, maar er is een groep die bezwijkt voor de verlokkingen van drugs en criminaliteit. Dat plaatst de hulpverlening voor dilemma's. Wat te doen als de cli‘nt - die tegenwoordig koning is - afglijdt?

Minister Borst wil dat de huisartsen en het maatschappelijk werk nauwer gaan samenwerken. En als 'poortwachter' van de geestelijke gezondheidszorg moet de huisdokter de druk op de Riaggs verlichten. Vooral artsen in achterstandswijken krijgen veel psychiatrische en sociaal-psychologische problemen op hun bord. Maar juist voor hen blijken die extra functies een brug te ver.

Om te weten hoe een wijk er voor staat, hanteren veel gemeenten zogeheten 'achterstandsscores'. Op basis van die scores worden besluiten genomen over de benodigde interventies en de inzet van welzijnsgelden. Met meten denkt men ook te weten. Want cijfers zijn concreet en bieden houvast. De achterstandsscores laten echter maar een deel van de werkelijkheid zien van een buurt. Het andere deel, het verhaal van de bewoners zelf, moet het vaak afleggen tegen de macht van de statistieken.