We schrijven 2015. De afgelopen tien jaar bleek dat mensen goed hun eigen ondersteuning kunnen regelen. Maar de gemeenten dachten dat de Wet Maatschappelijke Ondersteuning alleen bedoeld was om zo goedkoop mogelijk huishoudelijke zorg in te kopen. Een gemiste kans, zo weten we nu, want de WMO draaide eigenlijk om het bevorderen van sociale cohesie en om ‘meedoen’.

De Eindhovense wethouder Hans-Martin Don (Zorg, SP) vertolkte de afgelopen maanden de onvrede die bij veel gemeenten leeft over de WMO. ‘We zijn meer bezig met de prijs dan met de inhoud van de zorg.’

Nieuwe aanbieders in de thuiszorg zijn juridisch verplicht om het personeel tegen dezelfde arbeidsvoorwaarden over te nemen. Als die stelling van CNV-Publieke Zaak klopt, dan zijn de duizend werknemers in de thuiszorg die nu voor hun baan vrezen, voorlopig gered. Daarmee zou de ontslaggolf in de thuiszorg tot bedaren komen, maar raakt tegelijk een flink aantal gemeenten diep in de financiële problemen.

De aanbesteding van de huishoudelijke hulp vlot goed, maar participatie, geld en zicht op kwaliteit zijn er te weinig. Dat gemeenten op schema liggen bij de invoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO), zoals staatssecretaris Ross vorige week de Tweede Kamer liet weten, wordt door het maatschappelijke veld maar zeer ten dele beaamd.

De gemeenten Schiedam, Maassluis en Vlaardingen hebben een potje gemaakt van de selectieprocedure van thuiszorgorganisaties die na 1 januari 2007 huishoudelijke zorg mogen gaan bieden aan ouderen, zieken en gehandicapten in de 3 gemeenten. Dat betoogden de organisaties tijdens een kort geding.

Mooie woorden, maar weinig geld. Die conclusie trekt Henk Luchtmeijer, directeur van de Maatschappelijk Ondernemers Groep, na het doornemen van de Rijksbegroting. De MOgroep is blij met de aandacht voor het preventieve jeugdbeleid, de invoering van de Wmo en het stimuleren van de brede scholen. Maar waar blijven de bijbehorende bedragen?

Als projectleider is Bert Holman nauw betrokken bij de invoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning vanuit het ministerie van VWS. Holman en zijn team toerden daarvoor meer dan een jaar door Nederland. Hoe ver zijn de gemeenten nu met de voorbereiding? ‘Het aardige van de WMO is dat mensen weer eens moeten nadenken over wat ze doen.’

Gemeenten in allerlei regio’s werken momenteel aan de gezamenlijke aanbesteding van de huishoudelijke hulp volgens de Europese spelregels. De Tilburgse wethouder Els Aarts-Engbers ziet vooral de voordelen hiervan. ‘Als straks schoonmaakbedrijven de nodige kwaliteit bieden, en ook het huidige personeel overnemen, moeten thuiszorginstellingen heel scherp gaan offreren.’

Gemeenten in allerlei regio’s werken momenteel aan de gezamenlijke aanbesteding van de huishoudelijke hulp volgens de Europese spelregels. De Tilburgse wethouder Els Aarts-Engbers ziet vooral de voordelen hiervan. ‘Als straks schoonmaakbedrijven de nodige kwaliteit bieden, en ook het huidige personeel overnemen, moeten thuiszorginstellingen heel scherp gaan offreren.’

Z-org en Abvakabo FNV verwachten een ontslaggolf onder de 100.000 thuiszorgmedewerkers als de Wet maatschappelijke ondersteuning wordt ingevoerd. Zij vrezen dat gemeenten straks niet kiezen voor de bestaande thuiszorginstellingen maar voor de goedkope aanbieders. Volgens de VNG gaat het om een storm in een glas water.