Het burgerinitiatief bij vernieuwingen in de wijk staat volop in de belangstelling. ‘Als referentiekader heeft de buurt grote mogelijkheden,’ stelt Henk Cornelissen, directeur van het LSA. Volgens Cornelissen heeft het welzijnswerk nauwelijks tijd om in de wijken zelf iets te doen. ‘Daarnaast hebben bewoners er genoeg van dat het altijd om de problemen gaat, en dat men er vervolgens aan voorbij gaat wat mensen zelf kunnen bijdragen.’

Vijftig schoolbesturen uit het Amsterdamse basis- en voorgezet onderwijs presenteren in oktober plannen om de verruwing op in het onderwijs tegen te gaan. Aanleiding vormen recente onderzoeken waaruit blijkt dat agressie, asociaal gedrag en interculturele conflicten ‘verontrustend’ toenemen. Is de commotie overtrokken of moet de noodklok worden geluid? ‘Het probleem niet erkennen, is struisvogelpolitiek.’

Vijftig schoolbesturen uit het Amsterdamse basis- en voorgezet onderwijs presenteren in oktober plannen om de verruwing op in het onderwijs tegen te gaan. Aanleiding vormen recente onderzoeken waaruit blijkt dat agressie, asociaal gedrag en interculturele conflicten ‘verontrustend’ toenemen. Is de commotie overtrokken of moet de noodklok worden geluid? ‘Het probleem niet erkennen, is struisvogelpolitiek.’

Hans Werdmölder was een van de eerste wetenschappers die het taboe doorbrak op het aankaarten van criminaliteit onder Marokkaanse jongeren. In ‘Marokkaanse lieverdjes’ geeft hij een beeld van een groep die telkens weer het nieuws haalde en de reacties van overheid en instellingen daarop. ‘Alleen een benadering die uitgaat van "dit mag niet, dat wel" werkt.’

Welke verslavingskliniek wil geen slagingspercentage van 85 procent voor hulpzoekenden? Bij het particuliere afkickbureau Solutions in Barneveld moet de kapitaalkrachtige verslaafde een flinke bom duiten op tafel leggen, maar dan krijgt hij ook wat. In ieder geval snelle en uitgebreide hulp die 24 uur per dag beschikbaar is. Volgens de oprichters kan de reguliere verslavingszorg daar nog iets van leren.

Hoe speelt het welzijnswerk in op jongeren die thuis of op school problemen hebben of voor het eerst in aanraking zijn geweest met de politie? In Heerhugowaard worden ze begeleid door medewerkers van het Jongeren Preventie Plan (JPP). Het biedt snelle hulp die aansluit op de wensen van jongeren. Bij meervoudige problemen verwijst het door naar gespecialiseerde instellingen. ‘Het JPP is lekker praktisch. Niet te veel gedoe.’

Zestig procent van de jongeren die in jeugddetentie heeft gezeten en daar behandeld is, gaat binnen een jaar na zijn vrijstelling weer in de fout. Pedagoge Coleta van Dam deed een promotieonderzoek naar recidive bij jonge criminelen. ‘Foute vrienden vormen één van de grootste risico’s. De drie W’s - wonen, werk, wijf - helpen niet, zoals algemeen wordt aangenomen, om herhaling van misdaden te voorkomen.’

Bureau HALT in Amsterdam constateerde dat werkstraf bij bepaalde jongeren weinig impact had en zocht samenwerking met Bureau Jeugdzorg Amsterdam. Dit resulteerde in een leerstraf voor deze jongeren, de Competentietraining. De inzet: gedragsverandering. ‘Duidelijk "nee" zeggen is een probleem voor meelopers.’

Om burgers een groter gevoel van veiligheid te geven, moet de overheid investeren in ‘meer ogen’ op straat. Zo luidt samengevat het advies ‘Sociale veiligheid organiseren. Naar herkenbaarheid in de publieke ruimte’ dat de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling onlangs presenteerde. ‘Werkers die dicht bij de mensen staan moeten veel meer ruimte krijgen,’ zegt Dorien Graas, senior adviseur bij de RMO.

Na de renovatie van de Mauritsweg moet de Pauluskerk stoppen met de opvang van drugsverslaafden. Met die stelling veroorzaakte wethouder Marianne van den Anker (Leefbaar Rotterdam) begin september de nodige commotie binnen de Rotterdamse politiek. Het betrof geen kant-en-klaar collegestandpunt, maar een idee van de wethouder. 'We zijn alleen verantwoordelijk voor mensen die hier naar de verdommenis gaan.'