De woongroep voor ouderen kan op steeds meer enthousiasme rekenen. Ze biedt een veilige leefomgeving, waarin de senioren elkaar actief houden. Inmiddels staan er vierduizend wooneenheden geregistreerd. Maar de initiatiefnemers worden geregeld gehinderd door bureaucratie en vooroordelen. ‘Gemeenten en woningcorporaties denken vaak te weten wat goed voor ons is.’

Bezuinigen op de zorg voor ouderen is onverstandig en kortzichtig. Als de overheid nu niet investeert in specifiek op ouderen gerichte zorg nemen de gezondheidsklachten van ouderen toe en lopen de kosten op. Hoogleraar geriatrie Marcel Olde Rikkert pleit voor integrale ouderenzorg.

‘Het is erg belangrijk om dementerenden zo vroeg mogelijk te begeleiden,’ zegt Marjan van Dijk. Als één van de drie dementieconsulenten in Tilburg volgt ze het ziekteproces op de voet om zo veel mogelijk praktische zorg aan te kunnen bieden. Daarbij is de gebrekkige samenwerking met verwijzers als huisartsen en professionals in de ggz nog een obstakel.

Eind november presenteerden drie organisaties in Amsterdam de resultaten van tien jaar ontmoetingscentra voor demente ouderen en hun verzorgers. Volgens betrokkenen is het de hoogste tijd om de opzet hiervan landelijk in te voeren. ‘Het is moeilijk te accepteren dat je bepaalde dingen niet meer kunt,’ zegt meneer Van Duin, één van de bezoekers van een dergelijk centrum in De Pijp in Amsterdam.

De demente bewoners van De Naber hebben minder kalmeringsmiddelen nodig. Omdat ze meer persoonlijke aandacht krijgen en de groepsbegeleidster kan inspelen op hun behoeften. Deze kleinschalige woonvorm in Rotterdam stond acht jaar geleden aan de basis van een nieuwe visie op verpleeghuiszorg: ook demente bewoners kunnen eigen keuzes maken en actief betrokken worden bij het dagelijks leven in een huiselijke sfeer.

'Ik kom even kijken hoe het met u gaat,' zegt Laura Meilink. Haar cliënt - de 85-jarige mevrouw Van Hooff - pakt haar hand vast. Ze is blij iemand te zien. Meilink is één van de vrijwilligers van Stichting Mentorschap in Rotterdam die als aanspreekpunt voor hulpverleners fungeert en noodzakelijke beslissingen voor een demente oudere neemt.

Multimedia in combinatie met demente ouderen doet waarschijnlijk velen de wenkbrauwen fronsen. Sinds kort gebruikt verpleeghuis het Zonnehuis Zwolle echter een cd-rom om het geheugen van demente ouderen te stimuleren zodat hun ziekte langzamer verloopt. 'De ouderen vinden het leuk om foto's terug te zien.'

Een hotel, waar demente ouderen langere of korte tijd kunnen verblijven. Zodat de mantelzorger even tot rust kan komen en kan bijtanken. Dat is de doelstelling van 'Het Logeerhuis', midden in een volksbuurt in hartje Amsterdam. Een tussenvoorziening die mantelzorg én zorgcentra kan ontlasten. 'Dat stukje meer geven aan de gasten en hun familie, daar doe je 't voor.'

Het beleid om demente ouderen zo lang mogelijk thuis te laten wonen is doorgeschoten, vindt geestelijk verzorger Rieke Mes. Zij begeleidde jarenlang demente mensen in verpleeghuizen en schreef daar een boek over. 'Meer verpleeghuisplaatsen zijn hard nodig. Maar beleidsmakers sluiten hun ogen, want mantelzorgers zijn goedkoper.'

De euthanasiewet heeft slechts betrekking op zo’n vier procent van het aantal sterfgevallen waaraan een beslissing van een arts ten grondslag ligt. Terwijl ongeveer de helft van alle sterfgevallen in Nederland het gevolg is van wat een arts doet of laat. En lang niet altijd heeft de patiënt daar toestemming voor gegeven. Dat stelt professor John Griffiths, rechtssocioloog bij de Rijksuniversiteit Groningen.