De trend van het zelfstandig blijven wonen van hulpbehoevende mensen, vraagt om werkers die hen daarbij ondersteunen. Intermediaire functies, die vraag en aanbod op elkaar afstemmen, schieten dan ook als paddestoelen uit de grond. Hoewel de roep om één brede opleiding blijft, moeten specifieke cursussen en trainingen de hulpverleners aan nieuwe vaardigheden helpen. ‘De intermediair kan veel meer voor elkaar krijgen dan de cliënt zelf.’

‘Competentiemanagement ontmaskert de status van de welzijnswerker,’ betoogt Hans Waterborg, directeur van de welzijnsinstelling Wel.kom in Venlo. De tijd dat het diploma heilig was, is voorbij. Persoonlijke vaardigheden zijn meer dan ooit doorslaggevend. Hiermee moet de professional kunnen inspelen op de veranderende eisen van de markt. Mist deze bepaalde competenties, dan moet hij worden bijgespijkerd. ‘Want wie onder de maat presteert, komt daar niet meer mee weg.’

Na de moord op Theo van Gogh werd zijn pand met rode verf besmeurd. Maar Abdou Menebhi, van de Stedelijke Marokkaanse Raad Amsterdam en ontwikkelingsorganisatie Emcemo, staat verder af van islamitische extremisten dan wie ook. Wat moet er gebeuren om herhaling van zo’n aanslag te voorkomen? ‘Neem maatregelen tegen de terroristen, maar terroriseer niet de hele gemeenschap.’

Lokale bestuurders streven steeds vaker naar aanbesteding van welzijnswerk onder het motto: afrekenen op resultaten. Maar professionals benadrukken de problemen die het veroorzaakt. Neem het Amsterdamse stadsdeel De Baarsjes, de eerste aanbestedende partij in de welzijnssector. ‘Welzijn De Baarsjes is nooit klaar voor aanbesteding.’

Jongeren op school of aan het werk houden. Dat is het doel van het prestigieuze project Goal!, onderdeel van het Amsterdamse risicojongerenbeleid 2003-2004. Instellingen op het gebied van onderwijs, arbeidstoeleiding, welzijn en jeugdzorg bieden jongeren trajecten aan die het contact met onderwijs hebben verloren of dreigen te verliezen. Goal! wil vierhonderd risicojongeren koppelen aan even zovele mentoren.

Donderdag 11 november voeren de vakbonden in de sectoren Zorg en Welzijn - AbvaKabo FNV, CNV Publieke Zaak en FHZ/AC - actie tegen het vermeende sociale afbraakbeleid van het kabinet. Tussen twaalf en drie uur ’s middags worden er op zeven locaties protestmanifestaties gehouden. Werkonderbrekingen en zondagsdiensten zullen ingezet worden om zoveel mogelijk werknemers de kans te geven deel te nemen aan de acties. ‘We hebben poppenkast met elkaar gespeeld.’

Jongeren die met een crisisplaatsing in de justitiële inrichting zitten, moeten sneller doorstromen naar een open setting. Daartoe komen Justitie en VWS in januari met plan van aanpak. In het project Paljas werken instellingen in Noord-Brabant al ruim 2,5 jaar aan een snelle doorstroom. Projectcoördinator Ilse Hessels pleit voor meer besloten settingen.

De gezinsvoogdij en de justitiële jeugdinrichtingen (jji’s) moeten geld inleveren: 8,1 procent versus 16 procent. Aan de andere kant krijgen de jji’s er geld voor zeshonderd extra plaatsen bij. Ook krijgt onder meer de lokale ondersteuning aan jeugdigen en gezinnen met problemen een financiële injectie. En natuurlijk is er de invoering van de nieuwe Wet op de Jeugdzorg per 1 januari 2005.

Onder het motto ‘volwaardig burgerschap voor mensen met een beperking’ gaat VWS in 2005 op dezelfde voet verder als het afgelopen jaar. Participatie en integratie zijn de kernwoorden. Maar de instellingen maken zich zorgen. ‘Zwakkeren in de maatschappij komen in de knel.’

De gruwelijke dood van de driejarige peuter Savanna twee weken geleden werd direct op het bordje van Bureau Jeugdzorg gelegd. Twijfel rees wederom over de rol en het inschattingsvermogen van de hulpverleners. Maar Bureau Jeugdzorg kan niet de panacee voor alle ellende in gezinnen zijn, stelt Eric Lemstra, directeur van Bureau Jeugdzorg Noord-Holland-Noord, dat bij het gezin was betrokken. ‘Je kan van een gezinsvoogd, verantwoordelijkheid voor gemiddeld vierentwintig gezinnen, niet verwachten dat hij zo intensief kan begeleiden als hij maar anderhalf uur per week de tijd heeft.’