Om te weten hoe een wijk er voor staat, hanteren veel gemeenten zogeheten 'achterstandsscores'. Op basis van die scores worden besluiten genomen over de benodigde interventies en de inzet van welzijnsgelden. Met meten denkt men ook te weten. Want cijfers zijn concreet en bieden houvast. De achterstandsscores laten echter maar een deel van de werkelijkheid zien van een buurt. Het andere deel, het verhaal van de bewoners zelf, moet het vaak afleggen tegen de macht van de statistieken.

In de welzijnsnota van 1994 werd het doelgroepdenken overboord gegooid. Specifiek beleid voor ouderen, allochtonen, vrouwen of jongeren moest plaats maken voor sociaal beleid vanuit algemene thema's als werk, onderwijs, opvoeding of participatie. Nog geen vijf jaar later gaat de slinger weer de andere kant uit. Staatssecretaris Vliegenthart pleit in de nieuwe welzijnsnota voor categoriaal beleid voor groepen die nu onvoldoende bereikt worden. Het veld is verdeeld. 'Ach ja, de praktijk blijkt weer eens sterker dan de theorie.'

Met de miniconferentie 'Een vleugje idealisme' neemt Frank van Dijck binnenkort afscheid van het vormingswerk. De directeur van De Guldenberg maakt zich zorgen over hoe het verder moet met de werksoort. 'We zijn dan wel geprofessionaliseerd, maar we hebben geen maatschappelijke boodschap meer.'

Of het nu gaat om voorrangszorg of marktwerking, om lokaal sociaal beleid of privatisering in de sociale zekerheid: Paars II kan nauwelijks worden beschuldigd van een sturende, bevlogen visie op deze maatschappelijke tendensen. Het kabinet wacht af en probeert waar nodig wat bij te sturen. Is het wel goed zo, of kan de sector zorg en welzijn best wat meer inspiratie en perspectief vanuit Den Haag gebruiken? Een ronde langs politiek en werkveld.

Als de procedures zorgvuldig zijn gevolgd is euthanasie niet langer strafbaar, heeft het kabinet besloten. De discussie over het onderwerp laaide meteen weer op. Waar staan de verplegenden en verzorgenden in dit debat, dat uitsluitend door medici en juristen gevoerd lijkt te worden? Verpleegkundige Tom Hanou is blij met de huidige regelgeving, maar vindt wel dat verplegenden en verzorgenden gehoord moeten worden. 'Een verzorgende legt de grens anders.'

Ruim een jaar geleden kwam de Amsterdamse wijk Overtoomse Veld in het nieuws vanwege een confrontatie tussen Marokkaanse jongeren en de politie. Inmiddels is het rustiger dan ooit in het stadsdeel. Dat is te danken aan een groep Marokkaanse vaders die de overlast en onveiligheid op straat niet langer voor lief wilde nemen. 'We zijn gewoon ouders die geven om hun kinderen en hun buurt. Niet meer en niet minder,'zegt Abderrahim Arrihani.

Het schietincident bij café Bacchus dat aan twee tienermeisjes het leven kostte, zette Gorinchem wekenlang op zijn kop. Hoe reageerden onderwijs en welzijnswerk op die bijzonders situatie? Hoe verliep de samenwerking tussen de diverse instanties en welke lessen zijn er te trekken voor het jeugd- en minderhedenbeleid?

Alweer staan de wethouders en de instellingen die verantwoordelijk zijn voor de maatschappelijke opvang en verslavingszorg op hun kop. Want wéér is er zo'n advies verschenen van de Raad voor de financiële verhoudingen over herverdeling van de gelden. En als de minister het advies zou volgen zijn de gevolgen rigoureus. Begin mei kunnen we haar reactie verwachten.

In de buurthuizen zijn het tegenwoordig de vrijwilligers en de additionele arbeidskrachten die inloopochtenden, jongerensozen en kookclubs 'draaien'. Sluipenderwijs hebben zij een flink deel van de agogische taken van de beroepskrachten overgenomen. Tegelijkertijd hebben diezelfde beroepskrachten steeds minder tijd om de vrijwilligers goede begeleiding en persoonlijke aandacht te geven. Met uitval en frustratie als gevolg. De buurthuizen zullen daarom werk moeten maken van een degelijk vrijwilligersbeleid. 'Het wordt steeds moeilijker om ze te werven en vast te houden.'

Van scheldpartijen en bedreigingen tot zwaar lichamelijk geweld: veel maatschappelijk werkenden hebben te maken met agressie van cliënten. Bij het verwerken van geweldsincidenten is goede opvang door collega's en leidinggevenden van het grootste belang. Toch staat het veiligheidsbeleid bij veel instellingen nog in de kinderschoenen, stelt auteur Huub Buijssen in zijn binnenkort te verschijnen boek 'Aangeslagen. Indringende ervaringsverhalen van maatschappelijk werkenden.' In dit nummer van Zorg + Welzijn een voorpublicatie.