Kinderen én ouders moeten een beslissende rol krijgen in het hulpverleningsproces. Dat vindt het Landelijk Platform Jeugdzorg. ‘Hulpverleners hebben te veel de houding van: we weten wat goed is voor de cliënt,’ zegt Peter Lankhorst, voorzitter van het Platform. Verder moeten taak en positie van het Bureau Jeugdzorg nu eens eindelijk helder worden ‘Wie zelf geen hulp verleent, heeft meer recht van spreken tegenover de instanties.’

‘Jongerenwerk kan criminaliteit alleen voorkomen als werkers lang in wijk aanwezig zijn,’ stelt jongerenwerker Steve Monsanto. In de Utrechtse wijk Lunetten is hij zeven dagen per week, 24 uur per dag, bereikbaar voor jongeren en hun ouders. ‘Als ik moet kiezen tussen een jongen van achttien of van acht, kies ik die laatste. Die achttienjarige is werk voor politie en justitie, daar kan ik niks meer mee.’

Mantelzorgers van ouderen met gedragsproblemen krijgen in Enschede extra aandacht om te zware belasting te voorkomen. Het project ‘Preventieve ondersteuning van mantelzorgers van ouderen met gedragsproblemen’ is eind januari beloond met de Preffi-prijs. ‘Mantelzorgers moeten soms een stapje terug doen om te voorkomen dat ze zelf ziek worden.’

De preventieve rol van het welzijnswerk in het bestrijden van criminaliteit lijkt niet meer dan een voetnoot in het veiligheidsdebat. Repressie krijgt de volle aandacht. Sjef van Gennip, directeur van de Maatschappelijk Ondernemers Groep, stoort zich daaraan. Ook stelt de welzijnssector zelf zich niet actief en vernieuwend genoeg op. 'Philips is toch ook geen zwart-wit televisies blijven maken?'

Uit de gevangenis, in de maatschappij. Voor de meeste gedetineerden is dat geen vloeiende overgang. De recidive is niet voor niks vijfenzeventig procent. De Stichting Exodus heeft inmiddels negen opvanghuizen in Nederland waar ex-gedetineerden worden begeleid met het vinden van huis, werk en sociale omgang. In hartje Rotterdam wordt sinds een half jaar ‘Het Posthuis’ bewoond door ex-bajesklanten. Met succes.

Onderzoek wijst uit dat hulpverlening na seksueel misbruik in een gezin te wensen over laat. Er zijn teveel verschillende hulpverleners bij betrokken, terwijl er juist rust in de behandeling nodig is. Bij de CLAS-methode werken slechts twee hulpverleners met het gezin. Te weinig, vinden sommigen. 'Een kind moet een eigen hulpverlener hebben.'

Medische heroïneverstrekking is politiek nog steeds omstreden. Toch leverde het experiment met de verstrekking van medicinale heroïne aan zo'n 550 verslaafden in zes steden goede resultaten op. Volgend jaar komt er een vervolgonderzoek. Chris van der Meer, directeur zorg van Parnassia Verslavingszorg: 'Het is een opstap. Niet de beste manier om verslaafden clean en aan het werk te krijgen.'

Veel psychiatrische patiënten en ‘zorgwekkende zorgmijders’ die in eerste instantie alle hulp afwijzen zijn met bemoeizorg wel degelijk te motiveren tot behandeling. ‘Als je deze patiënten maar tactvol en volhardend blijft benaderen zijn wettelijke maatregelen als gedwongen observatiemachtiging onnodig,’ aldus psychiater Cees van Houten na onderzoek in Utrecht.

Te weinig tijd voor de cliënt, roepen de gezinsvoogden al jaren. Te weinig resultaten bij ondertoezichtstelling van het kind, is de algemene kritiek op de gezinsvoogden. De spiraal moet doorbroken worden via een twee jaar lang durende proef met een aanzienlijk lagere caseload per gezinsvoogd. ‘We doen allemaal maar wat.’