De zorgverzekeraars krijgen straks de regie in de gezondheidszorg. Het is een van de maatregelen waarmee staatssecretaris Vliegenthart de AWBZ wil moderniseren. Een prominente rol, Zorgverzekeraars Nederland wil niets liever. De vrees van minister Borst dat de verzekeraars een dubbele agenda hebben, vindt ZN-directeur Niek de Jong onbegrijpelijk: 'Als er in het publieke deel geknepen wordt, mag er toch best naar de private sector gekeken worden?'

Om te weten hoe een wijk er voor staat, hanteren veel gemeenten zogeheten 'achterstandsscores'. Op basis van die scores worden besluiten genomen over de benodigde interventies en de inzet van welzijnsgelden. Met meten denkt men ook te weten. Want cijfers zijn concreet en bieden houvast. De achterstandsscores laten echter maar een deel van de werkelijkheid zien van een buurt. Het andere deel, het verhaal van de bewoners zelf, moet het vaak afleggen tegen de macht van de statistieken.

De techniek biedt ongekende mogelijkheden in de ouderenzorg, stelt Annelies van Bronswijk van het Instituut voor Gerontechnologie van de TU Eindhoven. Door low en high tech hoogstandjes kunnen ouderen langer thuis blijven wonen, waardoor de wachtlijsten voor de verzorgingshuizen de helft korter kunnen. En ook bij sociaal isolement biedt de techniek uitkomst. De ouderensector is sceptisch: 'Vereenzaming voorkom je niet met een foefje.'

Weg met de waan van de dag, het gaat om de grote lijnen. Tien jaar na haar oprichting gaat de VOG zich steeds meer richten op haar kerntaken. Lobbyen, de sector profileren, de werkgeversfunctie ondersteunen. De jubilerende welzijnskoepel wil een echte werkgeversorganisatie zijn, zegt directeur Sjef van Gennip. Waarom geen strategische alliantie met het MKB of VNO/NCW?

In de welzijnsnota van 1994 werd het doelgroepdenken overboord gegooid. Specifiek beleid voor ouderen, allochtonen, vrouwen of jongeren moest plaats maken voor sociaal beleid vanuit algemene thema's als werk, onderwijs, opvoeding of participatie. Nog geen vijf jaar later gaat de slinger weer de andere kant uit. Staatssecretaris Vliegenthart pleit in de nieuwe welzijnsnota voor categoriaal beleid voor groepen die nu onvoldoende bereikt worden. Het veld is verdeeld. 'Ach ja, de praktijk blijkt weer eens sterker dan de theorie.'

Of het nu gaat om voorrangszorg of marktwerking, om lokaal sociaal beleid of privatisering in de sociale zekerheid: Paars II kan nauwelijks worden beschuldigd van een sturende, bevlogen visie op deze maatschappelijke tendensen. Het kabinet wacht af en probeert waar nodig wat bij te sturen. Is het wel goed zo, of kan de sector zorg en welzijn best wat meer inspiratie en perspectief vanuit Den Haag gebruiken? Een ronde langs politiek en werkveld.

01 Januari 2000 De term 'maatschappelijk ondernemen' heeft inmiddels het regeerakkoord gehaald en dat is zeker een succesje, meent Nico de Boer. Toch is hij niet optimistisch. 'Het gevaar is levensgroot dat het begrip aan zijn eigen succes ten onder gaat.' De Boer is auteur van het boek 'Maatschappelijk ondernemen, wat en hoe?', dat binnenkort van de persen rolt. De publicatie is het slotakkoord van een debattenreeks in De Balie over maatschappelijk ondernemen. 'Zo'n pleidooi om rijke patiënten met voorrang te behandelen heeft er dus niets mee te maken. Dat gaat gewoon over slimmigheden met geld.'

Ouderen staan steeds minder expliciet op de agenda van de landelijke politiek. De beloofde nota ouderenbeleid is er niet gekomen, de directie Ouderenbeleid op het ministerie is opgeheven en de Welzijnsnota gaat nauwelijks in op de doelgroep. Een integrale benadering is het beste antwoord op de vergrijzing, zegt staatssecretaris Vliegenthart. Maar de ouderenorganisaties zien de grote lijn in het beleid uit zicht verdwijnen.

Ruim een jaar geleden kwam de Amsterdamse wijk Overtoomse Veld in het nieuws vanwege een confrontatie tussen Marokkaanse jongeren en de politie. Inmiddels is het rustiger dan ooit in het stadsdeel. Dat is te danken aan een groep Marokkaanse vaders die de overlast en onveiligheid op straat niet langer voor lief wilde nemen. 'We zijn gewoon ouders die geven om hun kinderen en hun buurt. Niet meer en niet minder,'zegt Abderrahim Arrihani.

Wachtlijsten, financiële tekorten en openlijke ruzie met de thuiszorg. Het gaat niet goed met de 84 Regionale Indicatie-Organen (RIO's) die sinds vorig jaar in het hele land verantwoordelijk zijn voor objectieve zorgtoewijzing. Terwijl de verwijten tussen RIO's, gemeenten en thuiszorg over en weer vliegen, is de cliënt de dupe. De wijkverpleegkundige: 'Toen ik eindelijk mocht helpen, was de patiënt overleden.'