Hulpverleners zitten vaak vast aan de richtlijnen van hun organisatie. Protocollen en financiën bepalen hun gedrag, de beleving van de cliënt komt op de tweede plaats. Om die verhouding om te keren geven Eindhovense ggz-cliënten hun zorgverleners een cursus waarin ze vertellen wat goede zorg voor hen inhoudt. En wat niet: 'De psychiater praatte me alleen maar verder de put in'

Langdurig werkloze vrouwen en ouderen die zich in een sociaal isolement bevinden zijn niet bepaald de makkelijkst bereikbare groepen. Het project Werk en Aandacht in Amsterdam probeert deze kansarmen met elkaar in contact te brengen. Voor de vrouwen fungeert het project als leer-werktraject. Met behoud van uitkering helpen ze ouderen met allerlei klusjes en houden hen gezelschap. Op die manier bereiden ze zich voor op een vaste baan in de zorg. Voor de ouderen is doorbreking van eenzaamheid het doel.

Politici en beleidsmakers noemen de huisarts steevast de spil van de gezondheidszorg. Dat is heel mooi, vindt Roeland van Velzen, huisarts en voorzitter van de Landelijke Huisartsen Veeniging. Alleen zouden diezelfde politici en beleidsmakers ook eens maatregelen moeten nemen om de functie te behouden. 'Als we zo doorgaan is de zorg straks volledig ziekenhuis-georiënteerd. Dan moet iedereen naar de polikliniek.'

Vijf jaar geleden dwong het Rijk de provincies te bezuinigen op de intramurale ouderenzorg. Ze konden kiezen tussen vermindering van het aantal plaatsen of bezuinigen op de uitvoering van de zorg. Noord-Holland moest 20 miljoen inleveren en besloot het Hoornse Liornehuis, het enige humanistische verzorgingshuis in de regio, te sluiten. Maar terwijl groepen bewoners vertrokken, gingen er in hetzelfde huis nog zorgvernieuwingsprojecten van start en was er voldoende geld voor allerlei verbouwingen. Tegelijkertijd nemen de wachtlijsten voor een plaats in het verzorgingshuis toe. Moet het Liornehuis weer open?

Dankzij de meerjarenafspraken met de zorg zijn de onderlinge verhoudingen tussen de over heid en de partijen in de zorg verbeterd. De zorgsectoren krijgen waar ze om vroegen, name lijk zekerheid voor meerdere jaren, rust op het financiële front en tijd voor zorgvernieuwing. Vindt minister Borst. Agnes Kant, lid van de Tweede Kamer voor de Socialistische Partij en van huis uit epidemiologe, deelt die opvatting niet. Zij verwijt de minister gebrek aan visie.

De commotie rond de Zeeuwe instelling Arduin, de brandbrief van Zuid-Hollandse instellingen aan de Kamer, dreigend faillissement voor een aantal voorzieningen en ouders die zorg bij de rechter gaan afdwingen. De verstandelijk gehandicaptensector was de laatste weken vaak en negatief in het nieuws. Geen toevallige incidenten, zegt Paul Bottelier, voorzitter van de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland.

'Het was verschrikkelijk. Tegen verdachtmakingen kun je je niet verweren. Meer dan een half jaar heb ik als aangeschoten wild rondgelopen.' Henk Tjassing, voorzitter van de Raad van Bestuur van de Pantheon Zorggroep, over het ECD-onderzoek naar zijn organisatie, de beschuldigingen van Zembla aan zijn adres en het nieuwe onheil dat vanuit Den Haag op de thuiszorg afkomt.

De sector zorg en welzijn is niet blij met de val van Paars II. Onder het eerste kabinet-Kok moest veel nieuw beleid nog vorm krijgen. Met Paars II kon de sector afspraken maken, die vooral de komende maanden zouden worden uitgewerkt in wetten en maatregelen. De sector vraagt zich nu licht vertwijfeld af wat daar van over zal blijven en of de onderhandelingen met de nieuwe regering straks weer van voren af aan beginnen.

Het streven naar doelmatigheid heeft de thuiszorg geen windeieren gelegd: de productie is gestegen, overtollige functies zijn geschrapt en menig bedrijf zal jaloers zijn op de verhouding tussen directe en indirecte kosten. Maar het personeel rent van hot naar her en meldt zich steeds vaker ziek. De inhoud van de zorg is zoek en maatschappelijk ondernemen wordt wel heel moeilijk als er tot op de vierkante millimeter verantwoording moet worden afgelegd.